Çin'den Batılı ülkelere karşı yaptırım

Çin, ulusal güvenlik ve çıkarları koruma gerekçesiyle 1 Ağustos itibarıyla yarı iletken çip üretiminde kullanılan galyum ve germanyum maddelerinin ihracatını sınırlama kararı aldı. Çin ve ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler arasındaki ticaret savaşları böylece daha da kızıştı.

Bu hamle, teknolojik üstünlük için yoğunlaşan küresel savaşın bir parçası olarak görülüyor.

Çin'in bu kararı ABD, Japonya ve Hollanda dahil bazı ülkelere Çin'in de misilleme seçenekleri bulunduğunu hatırlatma amacını taşırken düzenlemeyle söz konusu ülkelerin Çin'in üst düzey çip ve araçlara erişimine daha fazla kısıtlama getirmelerinin önünün kesilmesine yönelik adım olarak görülüyor.

Çin, küresel madencilik payına göre ölçüldüğünde, galyum ve germanyum da dahil 20 kritik ham maddenin lider üreticisi konumunda. Ülke, rafine üretim ve işlemede de hakim pozisyona sahip. Galyum ve germanyum güneş panelleri, lazerler, gece görüş gözlükleri ve bilgisayar çipleri gibi çok geniş bir ürün yelpazesinde kullanılıyor.

Germanyum, çinkonun saflaştırılması sırasında ve yumuşak katranlı maden kömürünün yakılmasında yan ürün olarak elde edilen bir madde. Galyum da boksit ve çinkonun saflaştırılması sırasında alüminyumla beraber elde ediliyor.

Çin, kritik elementlerin ihracatında dünyada söz sahibi. Uzay teknolojisinden savunma sanayisine; cep telefonlarından LED aydınlatması da dahil, çelik endüstrisi, otomobil endüstrisi, jet motorlarında ve roketlerde, petrol kuleleri için kirişlerde ve petrol-doğalgaz boru hatlarında kullanılan galyum, germanyum, hafniyum, indiyum, niyobyum, renyum ve vanadyum maddelerini en fazla Çin ihraç ediyor.

Merkezi Brüksel'de bulunan Kritik ham madeler Birliği verilerine göre ise Çin Germanyumun yüzde 60'ını, Galyum'un yaklaşık yüzde 80'ini üretiyor. 

Galyum, Çin haricinde Japonya, Rusya ve Güney Kore'de de üretiliyor.

Bu metaller, yüksek hızlı bilgisayar çiplerinde, savunma ve yenilenebilir enerji sektörlerinde kullanılıyor. Germanyum, fiber optik kablolarının yapımında kullanılan ana ürünlerden biri ve yüksek hızlı bilgisayar çipleri ve plastiklerin yanı sıra kızılötesi radyasyonda da kullanılmakta. (İLKHA)