ABD hükümetinin altı yıl önce gerçekleştirdiği “savaş oyunları”, Nicolás Maduro’nun devrilmesi halinde Venezuela’nın nasıl bir tabloyla karşılaşabileceğine dair karamsar senaryolar ortaya koymuştu. Halk ayaklanması, saray darbesi ya da dış müdahale gibi farklı ihtimaller üzerinden kurgulanan bu senaryoların hiçbirinin istikrarlı bir sonla bitmediği belirtiliyor.
Latin Amerika uzmanı Douglas Farah’ın da yer aldığı 2019 tarihli bu strateji çalışmalarında, Maduro’nun iktidardan düşmesi durumunda ülkenin uzun süreli bir kaosa sürükleneceği öngörülüyordu. Farah, “Uzun süreli bir karmaşa yaşanır ve bunun nasıl sona ereceğine dair net bir yol olmaz” değerlendirmesinde bulundu
Çalışmalarda ele alınan üç temel senaryo şöyle özetleniyor:
Halk ayaklanması: Maduro’nun kitlesel protestolarla devrilmesi halinde ordunun sert ve şiddet içeren bir karşılık vermesi, çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesi ihtimali öne çıkıyor. Bu senaryoda Kolombiya merkezli ELN ve FARC bağlantılı silahlı grupların da çatışmalara dahil olabileceği belirtiliyor.
Saray darbesi: Rejim içinden gelecek bir darbeyle Maduro’nun devrilmesi, büyük bir iktidar boşluğu yaratabilir. Farah’a göre bu durumda birden fazla silahlı aktör “iktidar benim” diyerek çatışmaya girebilir.
Dış müdahale: ABD ya da müttefiklerinin askeri müdahalesi halinde, büyük şehirler ile liman ve havaalanlarının kontrol altına alınabileceği, ancak kırsal bölgelerde asimetrik saldırılar ve uzun süreli bir direnişle karşılaşılacağı öngörülüyor.
Her üç senaryoda da Kolombiya ve Brezilya sınırlarına doğru yeni bir mülteci dalgasının kaçınılmaz olacağı vurgulanıyor.
Venezuela muhalefeti ise bu karamsar tabloyu reddediyor. María Corina Machado, Maduro’nun gitmesinin Venezuela’yı Suriye benzeri bir iç savaşa sürükleyeceği iddialarını “tamamen temelsiz” olarak nitelendirdi.
Buna karşın, bölgedeki birçok diplomat ve uzman, ani bir iktidar değişiminin ciddi riskler barındırdığı görüşünde. Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva’nın dış politika danışmanı, Venezuela’daki bir sarsıntının bölgeyi “Vietnam tarzı bir savaş alanına” çevirebileceği uyarısında bulundu.
Joe Biden döneminde Beyaz Saray’ın Latin Amerika’dan sorumlu yetkilisi olan Juan González de, Maduro’nun devrilmesinin şiddetli misillemelere yol açabileceğini söyledi. González, Libya lideri Muammer Kaddafi ve İtalya diktatörü Benito Mussolini’nin sonlarını hatırlatarak, rejimlerin bir anda çözülebileceğine dikkat çekti.
