ABD’deki Lazer İnterferometre Kütleçekim Dalgası Gözlemevi (LIGO), 10. yılında bilim dünyasını sarsan bir gözleme imza attı. 2015’te ilk kez kütleçekim dalgalarını doğrudan tespit eden LIGO, bu kez Hawking’in teorisini test eden eşsiz bir kara delik birleşmesini kayda aldı.
Kara Deliklerin Gizemi Biraz Daha Aydınlandı
LIGO-VIRGO-KAGRA iş birliğiyle yapılan yeni gözlemde, iki kara deliğin birleşmesi sonucu ortaya çıkan kütleçekim dalgalarının frekansı incelendi. Bu veriler, Stephen Hawking’in 1971’de ortaya attığı “kara delik yüzey alanı asla küçülmez” tezini doğrulayan en güçlü gözlemsel kanıt olarak kayıtlara geçti.
Araştırmanın detayları, Physical Review Letters dergisinde “GW250114: Hawking’in alan yasasını ve kara deliklerin Kerr doğasını test etmek” başlığıyla yayımlandı.
Daha Hassas Dedektör, Daha Net Sinyaller
Son 10 yılda geliştirilen dedektör teknolojileri sayesinde, kütleçekim dalgaları artık çok daha net algılanabiliyor. Yeni sinyalin yüksek hassasiyeti, Einstein’ın Genel Görelilik kuramı ve Hawking’in alan teoremi gibi temel fizik yasalarının eşi benzeri görülmemiş doğrulukta test edilmesine imkan tanıdı.
Hawking’in 1971 Teorisi Neydi?
Hawking, kara deliklerin yüzey alanlarının zamanla azalamayacağını, yalnızca artabileceğini öne sürmüştü. Bu teoriye göre:
-
Kara delikler birleştiğinde toplam olay ufku alanı büyür.
-
Kara deliğe madde veya enerji düştüğünde yüzey alanı artar.
-
Yüzey alanı hiçbir koşulda küçülmez.
Bu yasa, fizikçilerin kara deliklerin yalnızca “yutan karanlık cisimler” değil, aynı zamanda termodinamik özelliklere sahip doğa nesneleri olduğunu anlamasında kilit rol oynamıştı.
Bilim Dünyasında Yeni Dönem
Bu tarihi gözlem, sadece Hawking’in teorisini doğrulamakla kalmıyor, aynı zamanda:
-
Kütleçekim dalgalarının analiziyle kara deliklerin yapısına dair daha fazla bilgi edinilebileceğini gösteriyor.
-
Einstein’ın öngörülerini daha önce hiç olmadığı kadar hassas biçimde test etmeyi mümkün kılıyor.
-
Kozmik olayların gözlemlenmesinde yeni bir çağın kapılarını aralıyor.
