UAD'nin işgalci çete aleyhindeki kararını DÜNYA DESTEKLEDİ
Uluslararası Adalet Divanı, (UAD) önceki gün, Güney Afrika'nın açtığı soykırım davasında, işgal rejiminin Gazze sakinlerine yönelik öldürme, saldırı ve yıkımla ilgili her türlü eylemden kaçınması ve soykırımı önlemek için tüm tedbirleri almasına hükmetti. UAD'nin işgalci çete aleyhine açılan "soykırım" davasında aldığı ihtiyati tedbir kararlarına, dünyanın dört bir tarafından destek geldi.
Ankara
Birçok ülke UAD'nin kararını olumlu karşılarken işgalcilerin bu karara uyma zorunluluğuna da çokça vurgu yapıldı.
TÜRKİYE TEDBİR KARARININ DERHAL VE TAM OLARAK UYGULANMASINI BEKLİYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, UAD'nin işgal rejimi kararına ilişkin sosyal medya hesabından "Uluslararası Adalet Divanında Gazze'deki insanlık dışı saldırılarla ilgili alınan ihtiyati tedbir kararını değerli buluyor, memnuniyetle karşılıyorum. Filistinli masum sivillere yönelik işlenen savaş suçlarının cezasız kalmaması için sürecin takipçisi olmayı sürdüreceğiz. Soykırım Sözleşmesi'ne taraf ülkeler için bağlayıcı olan bu kararın, israil'in kadın, çocuk, yaşlı ayırt etmeden gerçekleştirdiği saldırılarının artık bir son bulmasına vesile olmasını diliyoruz." değerlendirmesinde bulundu. Dışişleri Bakanlığı da UAD'nin, işgal rejiminin Gazze'de yaşayan Filistin halkına yönelik saldırılarına ilişkin açıkladığı ihtiyati tedbir kararının işgal rejimi tarafından derhal ve tam olarak uygulanmasının beklendiğini belirtti.
İSPANYA: UAD'Yİ DESTEKLİYORUZ
İspanya'da azınlık sol koalisyon hükümeti, UAD'nin işgal rejiminin Gazze'de soykırımını önlemek için tüm tedbirleri alması gerektiğiyle ilgili verdiği kararı memnuniyetle karşılayıp bu tedbirlerin alınmasında ısrarcı olduğunu kaydetti. Sosyal medya hesabından açıklama yapan İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, "Barışı, savaşın sona ermesini, rehinelerin serbest bırakılmasını, insani yardıma erişimi ve israil'in yanında Filistin devletinin kurulmasını savunmaya devam edeceğiz. Böylece her iki ulus da barış ve güvenlik içinde bir arada yaşayabilir." görüşünü aktardı. İspanya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da "ateşkes" ve "iki devletli çözüm" çağrıları yinelenerek, "Barıştan ve uluslararası hukuktan yanayız. UAD'yi destekliyoruz ve şiddet sarmalını durdurmak için çalışıyoruz." ifadeleri kullanıldı.
ALMANYA: İSRAİL DE BU KARARLARA UYMAK ZORUNDA
Alman hükümeti, UAD'nin işgal rejimi ile ilgili kararının uluslararası hukuk kapsamında bağlayıcı olduğunu ve karara uymak zorunda olduğunu belirtti. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, yaptığı yazılı açıklamada, UAD'nin davanın esasına ilişkin bir karar vermediğine ancak ihtiyati tedbirle ilgili önlemler alınmasına hükmettiğine işaret ederek, "Bunlar uluslararası hukuk kapsamında bağlayıcıdır. israil de bunlara uymak zorundadır." görüşünü paylaştı.
Slovenya Dış ve Avrupa İşleri Bakanı Tanja Fajon, kararın, işgal rejiminin Gazze'deki sivillere yönelik katliamı derhal durdurması için açık bir mesaj olduğunu söyledi.
FRANSA
Fransa'da muhalif siyasetçiler, UAD'nin işgalciler aleyhine açılan "soykırım" davasında ihtiyati tedbire hükmetmesini "tarihi bir karar" olarak niteledi. Fransa, işgal rejimi aleyhinde açılan soykırım davası kapsamında, BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ne ilişkin görüşünü sunmayı planladığını belirtti. Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Fransa, uluslararası hukuka saygı duyulmasına son derece bağlı olduğunu, Uluslararası Adalet Divanına güvendiğini ve onu desteklediğini bir kez daha belirtiyor." ifadesine yer verildi.
Hollanda'nın geçici hükümeti, UAD'nin işgal rejimine yönelik aldığı ihtiyati tedbir kararlarına uyulması çağrısında bulundu.
İRLANDA
İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin, yazılı açıklamasında "Divan'ın kesin ve bağlayıcı olan kararlarını memnuniyetle karşılıyorum. Bunlar, İrlanda'nın çatışmanın başlangıcından beri sürekli olarak talep ettiği önlemlerdir." ifadelerini kullandı.
FİLİSTİN KARARI MEMNUNİYETLE KARŞILADI
Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, ihtiyati tedbir kararının işgal rejiminin "cezalandırılmaktan kaçış sürecini sonlandırdığı" değerlendirmesinde bulundu. Iştiyye, yayımladığı yazılı açıklamada “Bu karar, israil'in cezadan kaçış sürecinin sonu ve israil'e yardım eden ülkeleri bu yardımı bırakmaya zorlama anlamına geliyor." ifadelerini kullanarak, UAD’nin, Gazze Şeridi'nde yaşanan vahşet ve trajediyi göz önünde bulundurarak derhal ateşkes kararı almasını beklediklerini ve işgal rejiminin sanık sandalyesine oturtulmasının önemini vurguladı.
HAMAS İHTİYATİ TEDBİR KARARINDAN MEMNUN
Filistin İslami Direniş Hareketi HAMAS, ihtiyati tedbir kararına ilişkin memnuniyetini açıkladı. Kararın, Gazze'deki Filistin halkına yönelik her türlü saldırının durdurulması anlamına geldiğine dikkati çeken açıklamada, "Uluslararası toplumu, düşmanı (israil) mahkeme kararlarını uygulamaya zorlamaya ve halkımıza karşı devam eden soykırım suçunu durdurmaya çağırıyoruz." denildi.
Öte yandan Filistin İslami Cihad Hareketi, işgalcileri, Gazze Şeridi'ndeki saldırılarını durdurmaya zorlayan bir karar almayan UAD'yi kınadı. UAD'nin soykırım davasında aldığı ihtiyati tedbir kararının işgalciler tarafından istismara açık ve istenilen şekilde kullanılabileceğine dikkati çekilen İslami Cihad'ın açıklamasında, "Dolayısıyla bu karar, Filistin halkını devam eden soykırımdan korumak için öldürme ve saldırıların durdurulması talebini karşılamadı." değerlendirmesi yer aldı.
RUSYA: KARAR BEKLENTİLERİ KARŞILAMADI
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, UAD'nin işgal rejiminin Gazze'den çekilmesini talep etmediğini belirterek, "Bununla birlikte mahkeme, Gazze'deki sivil nüfusun çektiği acıların boyutunun soykırım sorusunu gündeme getirilmesini haklı kıldığını kabul etmiştir." dedi. UAD'nin kararlarına ilişkin işgalcilerin Gazze'den çekilmesine yönelik beklentiler olduğunu vurgulayan Zaharova, "Kararlarla, çok sayıda beklentinin aksine, israil'in düşmanlıkları durdurması ve Gazze Şeridi'nden çekilmesi talep edilmedi." ifadesini kullandı.
PAKİSTAN
Pakistan, UAD'nin işgalcilere yönelik aldığı ihtiyati tedbir kararlarını memnuniyetle karşılayarak, bunun tam ve etkili uygulanması gerektiğini vurguladı. Pakistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, işgalcilerin 7 Ekim 2023'ten bu yana Filistin halkına karşı askeri saldırganlık ve suç teşkil eden eylemlerde bulunduğu belirtilerek, UAD'nin kararının Filistin halkının adalet arayışında ve işgal rejiminin uluslararası hesap verebilirliğinde önemli bir kilometre taşı olarak görüldüğü kaydedildi.
UGANDA
Uganda, UAD'de işgalci aleyhine alınan tedbir kararlarının hepsine "karşı" oy kullanan Ugandalı yargıç Julia Sebutinde'nin kendi duruşlarını temsil etmediğini duyurdu. Uganda'nın BM Daimi Temsilcisi Adonia Ayebare, sosyal medya platformu X'ten yaptığı açıklamada, "Yargıç Sebutinde'nin UAD'de verdiği karar, Uganda hükümetinin Filistin'deki duruma ilişkin tutumunu temsil etmemekle birlikte, Uganda'nın Filistin halkının içinde bulunduğu acı durumun son bulması için verdiği destek, Birleşmiş Milletlerde kullandığı oylarla ortaya konmuştur." ifadelerini kullandı.
KOLOMBİYA
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, UAD'nin soykırım davasında işgal rejimi ile ilgili aldığı karara ilişkin, "İnsanlığın zaferi, israil'in yaptığı soykırımı durdurmalı." ifadesini kullandı. Sosyal medya hesabı X'ten UAD'nin işgal rejimine yönelik kararını paylaşan Petro, "İnsanlığın zaferi, israil'in yaptığı soykırımı durdurmalı. Talep edilen şey, her iki tarafın da elindeki rehineleri bırakması ve kapsamlı bir ateşkes yapılmasıdır." değerlendirmesinde bulundu.
MISIR
Mısır, UAD'nin Gazze'de "acil ateşkes talep etmesini" beklediğini ifade ederek, işgalci çeteye UAD'nin Gazze Şeridi'ne ilişkin tedbirlerine uyma çağrısı yaptı. Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada Mısır, "UAD'nin israil'in Gazze Şeridi'nde işlediği soykırım suçları konusunda birincil yargı yetkisine sahip olma kararını memnuniyetle karşıladı." denildi.
SUUDİ ARABİSTAN
Suudi Arabistan da kararı memnuniyetle karşıladı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Uluslararası Adalet Divanının, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde Filistin halkına yönelik soykırımı durdurmayı amaçlayan her türlü ön kararını memnuniyetle karşılıyoruz." ifadelerine yer verildi.
KATAR
Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, karar, "insanlık, hukukun üstünlüğü ve uluslararası adalet için bir zafer" olarak değerlendirildi. UAD'ın, Gazze'deki soykırımın önlenmesine ilişkin verdiği geçici tedbirlerin memnuniyetle karşılandığı belirtilen açıklamada, mahkemenin ezici bir çoğunlukla verdiği kararın, Gazze'de Filistinlilerin karşı karşıya olduğu soykırım tehdidinin büyüklüğünü yansıttığı ifade edildi.
Kuveyt Dışişleri Bakanlığının açıklamasında ise "ateşkes talebini karşılamasa da mahkemenin aldığı kararın, işgalcilerin fiillerine 'dur' denmesi adına atılmış önemli bir adım olduğu" vurgulandı. Açıklamada, uluslararası topluma, işgal rejiminin Gazze'ye yönelik saldırılarını durdurması ve insani yardım girişlerine erişimin sağlanması için baskı yapma çağrısı yinelendi.
UMMAN
Umman Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, mahkemenin kararlarının memnuniyetle karşılandığı ve işgal rejiminin, Gazze Şeridi'ne ve diğer işgal altındaki Filistin topraklarına yönelik her türlü saldırganlığını derhal durdurması gerektiğini vurguladı. Açıklamada, uluslararası toplumdan, işgalcilerin, Filistin halkına yönelik "askeri operasyonları" ve soykırım eylemlerini durdurmaya zorlaması istendi.
CEZAYİR
Cezayir Dışişleri Bakanlığı, mahkemenin kararını, "israil'in, Filistin halkını daha fazla baskı altına almak ve onları meşru ulusal haklarından mahrum bırakmak için kullandığı cezasızlık döneminin sonunun gelmesi" şeklinde değerlendirdi. Öte yandan, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, ülkesinin Birleşmiş Milletlerdeki (BM) daimi misyonuna, kararların uygulanmasıyla ilgili bir formül oluşturmak amacıyla BM Güvenlik Konseyinin mümkün olan en kısa sürede toplanması talebinde bulunması talimatını verdi.
BAE Dışişleri Bakanlığı, UAD'ın Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri korumaya yönelik geçici önlemlerin uygulanmasına ilişkin verdiği kararları memnuniyetle karşıladı.
YEMEN
Yemen Dışişleri Bakanlığı ise kararı, "Filistin davasının haklılığının bir zaferi" olarak değerlendirdi ve Gazze'de acil ateşkes çağrısını yineledi.
Tunus Dışişleri Bakanlığı da "tarihi" olarak tanımladığı karardan büyük memnuniyet duyduğunu belirtti ve "israil'i, acımasız saldırılarını kalıcı olarak durdurma ve Gazze Şeridi'ndeki ablukaya son vermeye zorlamak için çalışma" çağrısında bulundu.
Sudan Dışişleri Bakanlığının açıklamasında ise "kararın Filistin halkı için önemli bir zafer olduğu" vurgulandı ve BM Güvenlik Konseyine Gazze ve işgal altındaki tüm Filistin topraklarında acil ateşkes ilan etme çağrısında bulunuldu.
Libya'da Ulusal Birlik Hükümeti, kararı "tarihi ve uluslararası adaletin gerçekleşmesine yönelik bir adım" olarak değerlendirdi ve işgal rejiminin bu tedbirleri uygulamaya zorlanması çağrısı yaptı. AA
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Ramaphosa:
ULUSLARARASI ADALET DİVANI BİZİ HAKLI ÇIKARDI
Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Uluslararası Adalet Divanı'nın kararına ilişkin, "Mahkemenin çoğunluk kararıyla emrettiği ve israil ordusunun Filistinlilere karşı soykırım eylemi yapmaması gerektiğine hükmeden tedbirleri memnuniyetle karşılıyoruz." dedi.
Haber Merkezi
Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Uluslararası Adalet Divanı'nın kararı hakkında televizyonda ulusa sesleniş gerçekleştirdi. Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanının, uluslararası hukuk, insan hakları ve hepsinden önemlisi adalet için bir zafer olan bir karar yayınladığını belirten Ramaphosa, bunun Güney Afrika'nın başka bir ülkeyi uluslararası adalet divanına götürmek için gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş eylemin ardından geldiğini söyledi.
29 Aralık 2023'te işgalci rejime dava açtıklarını hatırlatan Ramaphosa, "Mahkeme, kararında, Gazze'deki çatışmanın tarafı olmasa da Güney Afrika'nın israili mahkemeye götürme hakkını onayladı. Birleşmiş Milletler'in temel yargı organı olan Uluslararası Adalet Divanı, israilin Gazze'de yeni soykırım eylemlerini önlemek için bir dizi geçici önlemi derhal uygulaması, bu tür eylemlerden vazgeçmesi ve gerekli önlemleri alması yönünde bir karar verdi. Soykırım eylemlerine ilişkin delillerin imhasını önlemek ve muhafazasını sağlamak için etkili tedbirler alınmasına hükmetti. Güney Afrika Hükümeti olarak UAD'nin kararını memnuniyetle karşılıyoruz." dedi.
Ramaphosa, "Mahkemenin çoğunluk kararıyla hükmettiği ve israil ordusunun Filistinlilere karşı soykırım eylemi yapmaması gerektiğine hükmeden tedbirleri memnuniyetle karşılıyoruz. israil, soykırıma kışkırtmayı önlemek ve cezalandırmak için her türlü tedbiri almalıdır. Ayrıca, Gazze'ye temel hizmetlerin ve insani yardımın sağlanmasına yönelik acil ve etkili önlemler alınmalı ve UAD'nin emrini bir ay içinde yürürlüğe koymak için alınan tüm önlemlere ilişkin bir raporun bir ay içinde sunulması da dahil olmak üzere, Gazze'de olup bitenlere ilişkin kanıtları muhafaza edilmelidir." diye konuştu.
Mahkeme kararının, işgal rejimi "israil için bağlayıcı olduğunu" vurgulayan Ramaphosa, ayrıca Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesine taraf olan tüm devletler tarafından saygı gösterilmesi gerektiğini kaydetti. Ramaphosa, "israilden, Uluslararası Adalet Divanı'nın aldığı tedbirlere uymasını beklediklerini" söyledi.
"GAZZE HALKI İÇİN ADALETİ SAĞLAMA ARAYIŞIMIZDA ÖNEMLİ BİR ADIM"
Yarım asırdan fazla süren işgal ve apartheid sonrasında Filistin halkının adalet çığlıklarının Birleşmiş Milletler'in seçkin bir organı tarafından dikkate alındığını ifade eden Ramaphosa, "israilin Gazze'ye yönelik saldırılarını, israilin sorumlu tutulması gereken soykırım eylemleri olarak nitelendirdik. Bugün Uluslararası Adalet Divanı bizi haklı çıkardı. Mahkeme, Sözleşme'nin 9. maddesi uyarınca başvurumuzu karara bağlama yetkisine sahip olduğu sonucuna varmıştır. UAD'nin bugün verdiği kararın etkisi, makul bir soykırım vakasının var olmasıdır. Bu, Gazze halkı için adaleti sağlama arayışımızda önemli bir ilk adımı işaret ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Ramaphosa, "Bazı kişiler, bu işe karışmanın Güney Afrika'nın işi olmadığını söyledi. Bizler aynı zamanda apartheid suçunun kurbanı olmuş bir halkız. Bizler Güney Afrikalılar olarak, bize karşı işlenen suçların başka yerlerde başka insanlara karşı işlenmesine de seyirci kalmayacağız. Herkes için özgürlüğün yanındayız. Biz adaletin yanındayız." dedi. (İLKHA)