Tarihte bugün: 22 Eylül
22 Eylül'de dünyada ve Türkiye’de neler yaşandı. Tarihte bugün hangi gelişmeler oldu? Hep birlikte bakalım;
1520: Dokuzuncu Osmanlı padişahı ve 88’inci İslam halifesi Sultan Birinci Selim, nam-ı diğer Yavuz Sultan Selim öldü. Babası İkinci Bayezid, annesi Dulkadiroğulları Beyliği’nden Gülbahar Hatun’dur. Tahtı devraldığında 2.375.000 km kare olan Osmanlı topraklarını sekiz yıl gibi kısa bir sürede 2,5 kat büyütmüştür. Ölümünde imparatorluk topraklarının 1.702.000 km karesi Avrupa’da, 1.905.000 km karesi Asya’da, 2.905.000 km karesi Afrika’da olmak üzere toplam 6.557.000 km kareye çıkarmıştır. Ayrıca devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu’nu ele geçirmiş, bu sayede Osmanlı Devleti doğu ticaret yollarını tamamen kontrolü altına almıştır. Selim, tahta babası İkinci Bayezid’e karşı darbe yaparak çıkmıştır. 1512’de tahta çıkan Sultan Selim, Eylül 1520’de Aslan Pençesi (Şirpençe) denilen bir çıban yüzünden henüz 50 yaşında iken vefat etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu’nun en çok tartışılan sultanlarından biri olan Yavuz, özellikle İran ve Mısır seferinde ehli kıbleye karşı savaşmak ve şiilere karşı katliam uygulamakla suçlanıp eleştirilmiştir.
1908: Bulgaristan, Osmanlı’dan bağımsızlığını ilan etti. Bu dönemde Osmanlı, Balkan halklarının Rusya’ya yardım etmesi ve iç karışıklıklar nedeniyle bu tür bağımsızlık taleplerini reddedecek güçte ve durumda değildi.
1949: Sovyetler Birliği, ilk atom bombasını patlattı. Nükleer vahşet kulübüne böylelikle resmen dâhil olmuş olan Rusya, savaşlarda atom bombası kullanmamışsa da kimyasal silahları kullandığına dair pek çok kanıt mevcuttur.
1958: Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, “Demokrasiye paydos demeye Demokrat Parti genel başkanının gücü yetmeyecektir” dedi. İki yıl sonra askerler “demokrasiye paydos” diyerek darbe yapacak ve demokratik olmayan yöntemlerle İnönü Başbakan yapılacaktı.
1962: Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu’nda İsmet İnönü parti liderliğinden ve başbakanlıktan istifaya davet edildi. İnönü böyle bir niyeti olmadığını açıkladı. Zira Mustafa Kemal’den beri CHP içinde süregelen gelenek ve teamül, ölene kadar koltuğu korumak ve mezarda emeklilik idi. Nitekim bu gelenek sonraki CHP yöneticileri tarafından da büyük bir özveriyle(!) sürdürülmüştür. Zamanla CHP’deki hastalık derecesine gelmiş olan bu koltuğa bağımlılık, ancak kasetlere kaydedilen skandallarla değişebiliyordu.
1964: 27 Mayıs Cuntası Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Yassıada hükümlüsü Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Selim Yatağan ve Nedim Ökmen’i hastalık nedeniyle affetti. Daha önce Başbakan Menderes ve iki bakanı idam eden Cunta, bu idamların kendilerine zarar vereceği endişesi ile çeşitli vesileleri bahane ederek af yoluna gitmişti.
1980: Irak Devrim Komuta Konseyi’nin İran’a savaş ilan ettiğini bildirmesi ve Tahran’ın Mehrabad Havaalanı dâhil 7 İran havaalanını bombalaması üzerine, Ortadoğu’da savaş başladı. İran’ın 23 Eylül’de Bağdat’ı bombalamasından sonra, Irak birlikleri İran’da 10 kilometre ilerledi. ABD’nin yardımı ve kışkırtması ile İran İslam Cumhuriyeti’ne savaş ilan eden Saddam yönetimindeki Irak, kaderin bir sillesi olarak aynı ABD tarafından işgal edilecek ve Saddam tutuklanarak idam edilecekti. Sekiz yıl süren haksız ve anlamsız savaş yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, 150 milyar Amerikan Doları maddi hasara, her iki ülkede de ağır yıkımlara yol açmıştır. Irak’ın zaferleri ile başlayan savaş, İran’ın direnmesiyle yıpratma savaşına dönüşmüş ve galibi olmadan sonuçlanmıştır.
1981: Trakya’da planlı olarak yapılan ‘sonbahar Tatbikatı’ esnasında, bir jet uçağı karargâh üzerine düştü. 40 asker öldü, 72 asker yaralandı. Bu, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde o güne dek en fazla zayiatın meydana geldiği tatbikat oldu.
1999: Adana’da oturan ve satanist oldukları iddia edilen iki genç kız Mersin Erdemli’de inşaat halindeki bir binanın 13’üncü katından kendilerini atıp, öldüler. Türkiye’de medya tarafından bilinçli bir şekilde estirilen satanist furyası, gençlik üzerindeki olumsuz etkisini göstermiş ve gençlik bu tür saplantılara özendirilmişti.
2000: Bakanlar Kurulu, Kopenhag Kriterleri ile paralel olan İnsan Hakları Raporu’nu kabul etti. Daha önce de insan hakları ile ilgili sözleşmelere imza atmış olan Türkiye, bunlara riayet etmemiş ve 2000’li yıllara kadar da işkence, gündemdeki yerini korumuştur. AK Parti iktidarıyla beraber azalma trendine giren işkenceyi, sıfırlamak mümkün olmamıştır.
2002: Siyonist İsrail birlikleri Gazze’ye saldırdı; çıkan çatışmada 9 Filistinli şehid oldu.
2013: Adana 7’nci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından Vasat Cemaati’nin lideri Şahmerdan Sarı ve 15 kişiye verilen 100 yıllık hapis cezası Yargıtay’ca onandı. Cezaya tepki gösteren dava avukatları, İslami kesime verilen cezalarla 28 Şubat Darbe Süreci’nin devam ettiğini söyledi.
2013: Pakistan’ın Afganistan sınırına yakın kentlerinden Peşaver’de bir kiliseye, ayin sırasında düzenlenen saldırıda 80 kişi öldü, 120 kişi de yaralandı.
2013: Kenya’nın başkenti Nairobi’de (Nayrobi’de) lüks bir alışveriş merkezine düzenlenen baskında 63 kişi öldü, 200’den fazla kişi yaralandı. Nairobi’nin (Nayrobi’nin) merkezindeki alışveriş merkezi, zengin Kenyalıların ve yabancıların gittiği bir mekândı.