Bakanlığın bünyesinde bulunan Reklam Kurulu, vatandaşları mağdur edici davranışlar, tüketici algısını manipüle edici filler ile birlikte gündemine ilk kez yapay zeka kullanılarak oluşturulan reklamları mercek altına altı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan Reklam Kurulu, vatandaşları mağdur edici davranışlar, tüketici algısını manipüle edici filler ile birlikte gündemine ilk kez yapay zeka kullanılarak oluşturulan reklamları almış bulunmaktadır.

Bakanlığımız bünyesinde bulunan Reklam Kurulu’nun 12 Eylül 2023 tarihli 337 sayılı toplantısında görüşülen 138 dosyadan 120’si mevzuata aykırı bulunarak söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma cezasının yanında 12.231.507-TL idari para cezası uygulanmıştır.

Hayatın her alanındaki alışkanlıkları, gündelik yaşamı etkileyen teknolojik ilerlemenin neticesinde, ticari reklamların oluşturulma ve tüketicilere sunulma şekilleri de mecraları da çeşitlilik göstermeye başlamıştır. Reklam Kurulu tarafından oluşturulma şekli ya da yayımlandığı mecradan bağımsız olarak, Tüketicilerin satın alma kararlarını doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen, yapay zeka tarafından oluşturulan bu içerikler incelemeye alınmış bulunmaktadır.

Bu kapsamda 337 sayılı Kurul toplantısında “ChatGPT” isimli yapay zeka uygulaması tarafından oluşturulan, rakip ürün veya firmalara göre üstünlük algısı içeren ifadelere yer verilen ve nesnel araştırma sonuçlarına dayanmayan tanıtımlarla ilgili 3 dosya hakkında idari yaptırım uygulanmıştır.

Son dönemlerde özellikle sosyal medya mecralarından ticari reklamı yasak olan alkollü içecek tanıtımlarının yapıldığı gözlemlenmiş, Reklam Kurulu tarafından gerekli inceleme ve tespit çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Bu kapsamda, reklamı yasak olan bir alkollü içeceğin söyleşi-sohbet formatında tasarlanmış bir içerikle, ürün adına doğrudan yer vermeden dekor üzerine yerleştirilerek ürün ismi veya görseline yer verilmeksizin ürünle özdeşleşmiş sloganların kullanılması yoluyla tanıtımı yapılmış olduğu tespit edilmiş ve söz konusu örtülü reklamlar hakkında idari yaptırım uygulanmış bulunmaktadır.

Reklam Kurulu tarafından, bu ay gerçekleştirilen kurul toplantısında sıralama sonuçlarına ilişkin reklamlı içeriklerde “reklam” olgusunun ortalama tüketici algısını istismar edebilecek şekilde açık ve anlaşılır olma kriterini karşılamaması nedeni ile idari yaptırım uygulanmış bulunmaktadır.

Ticaret Bakanlığı olarak, tüketicilerin karar verme süreçlerinde manipülatif fiiller sonucu mağdur edilmemesi, tüketicilere erişimde ticari ahlaka uymayan eylemlerde bulunulmaması için çalışmalarımıza titizlikle devam edilecektir. " (İLKHA)