Pankreas; hem enzim hem de hormon sentezleyebilen bir organdır. Sentezlediği enzimler sayesinde vücudun sindirim işlevine katkıda bulunur. Bu enzimler pankreastan bir kanal vasıtasıyla ince bağırsağa salgılanır. 

Pankreas aynı zamanda insülin ve glukagon gibi birçok hormonun üretimini ve salınımını gerçekleştirerek kan şekerinin düzenlenmesinde temel rol oynar. Pankreas anatomik olarak karın bölgesinde midenin arkasında yer alır. 

Dr. Metin Varlı, Pankreas iltihabı, belirtileri ve tedavi süreçleri hakkında İLKHA'ya önemli bilgileri aktardı. 

"Pankreas bezinin iltihabı ülkemizde özellikle en fazla safra kesesindeki taşlardan kaynaklanıyor" 

Pankreas ve pankreas iltihabı tanımını aktaran Dr. Varlı, "Pankreas organı, kalın bağırsak, safra kesesi ile komşu karın ön arka duvarında yerleşmiş bir organımızdır. Temel görevleri olarak besinlerin sindirimi ile ilgili enzimler salgılar. Yağlar için proteinler ve karbonhidratlar kullanılır. Ayrıca kan şekerinin düzenlenmesini sağlayan temel hormonları salgılar. Pankreas bezinin iltihabı ülkemizde özellikle en fazla safra kesesindeki taşlardan kaynaklanıyor. Bütün olguların yüzde 40'ı kadar bir orana sahiptir. Bunu takip eden ikinci sıra ise ne yazık ki alkoldür. Bu da yüzde 30 ile ikinci sırada yer alıyor. Bunun dışında girişimsel işlemler dediğimiz safra kanalına düşen taşlara yönelik özellikle yapılan ERCP işlemi pankreatite neden oluyor. Bunun haricinde travmalar ve bazı ilaçlar da neden olabiliyor." şeklinde ifade etti. 

"Pankreas iltihabı ölümcül de olabileceği için bu süreç hakkında bize bilgi verecektir"

Dr. Metin Varlı

Varlı, pankreas iltihaplanması nasıl görüldüğü hakkında açıklamalarda bulunarak, "Özellikle ani başlayan ve sırta vuran şiddetli ağrı ile kendini gösterir. Ayrıca kendini gösteren başka hastalıklar da mevcuttur. Bunların ayırıcı tanısında yani pankreas bezinin iltihaplanmasını anlayabilmemiz için bazı kan değerlerine bakmamız gerekiyor. Özellikle amilaz ve lipaz dediğimiz pankreasa özgü enzimlerin kanda yüksekliği bizi pankreatiti düşünmemize sevk ediyor. Bunun haricinde tomografi çekilerek de pankreatiti ayırıcı tanısını koyabiliyoruz ve ultrason ile destekleyebiliyoruz. Ultrasonda ise en fazla safra kesesindeki taşlar olduğu için safra kesesinde taş var mı yok mu bunu ayırt etmemiz gerekiyor. Yani tedavimizi yönlendirmesinde bizim için önemlidir. Hastamız ilk etapta bize başvurduğunda safra kesesine veya diğer nedenlere bağlı mı diye kontrol ediyoruz. Bunun da bazı kriterleri mevcuttur. Örneğin yaş, kandaki iltihap hücrelerinin artmış olması ve diğer bazı diğerlerinin de artmış olması bizim ilk etaptaki tedavimizi ve hastalığın nasıl süreceği konusunda bize bilgi verecektir. Pankreas iltihabı ölümcül de olabileceği için bu süreç hakkında bize bilgi verecektir." ifadelerini aktardı. 

"Pankreas tedavisinde ilk etapta ameliyata başvurmuyoruz" 

Pankreasın iltihabının tedavi sürecine değinen Varlı, "Tedavimizde ilk etapta destek tedavisini veriyoruz. Bu konuda ameliyat pek düşünmüyoruz. Eğer safra kesesi taşlarına bağlı oluşmuşsa hastanın durumu stabilleştiği zaman, taburculuk aşamasına geldiği zaman safra kesesi ameliyatı yapılıyor. Bunun haricinde hastalığın seyri sırasında başka sıkıntılar ortaya çıkarsa ki biz bunlara komplikasyon diyoruz tıp dilinde bu durumda da ameliyat gereken hastalar olabiliyor. Bunun haricinde hastanın öncelikle sıvı tedavisini düzenliyoruz, destek tedavisi veriyoruz. Çünkü bu hastalık vücuttaki elektrolit dengesini ve diğer parametrelerin değişmesine neden olabiliyor. Bunun yanında şiddetli ağrısı olduğu için ağrı kesici de veriyoruz. Eğer ki komplikasyonlarla ilgili bir gelişme yaşanmadıysa antibiyotik pek tercih etmiyoruz. Ancak eğer eşlik eden safra kesesi ya da safra kanalı iltihaplanması varsa antibiyotiklerle de tedavinizi düzenleyebiliyoruz." şeklinde belirtti. 

Pankreas iltihabının önlenmediği takdirde ölümcül olabildiğine dikkat çekerek, "Pankreas iltihabı önlenemediği zaman ölümcül olabiliyor ne yazık ki. En son çare eğer ki pankreas biraz bezinde nekroz dediğimiz hadiseler gelişirse o zaman ameliyatla oraya müdahale edebiliyoruz. Komplikasyon geliştiği zaman, örneğin pankreas bezinde negros geliştiği zaman bu durumda girişimsel radyoloji ile iş birliği içerisinde bulunabiliyoruz veya ameliyat edebiliyoruz." dedi. (İLKHA)