Mehmet Tahir Özsoy/Doğruhaber  Etiyopya'da geçtiğimiz yıl, modern bir şehir inşa etme amacıyla başkent Addis Ababa'yı çevreleyen altı kasabayı birleştirme kapsamında Oromiya bölgesinde 'Shegger Şehri Projesi'ne başlanmıştı. Etiyopya hükümeti bu çerçevede, onlarca cami ile binlerce bina ve evi yıkmaya başlamıştı. Resmi olmayan raporlara göre yetkililer, 'Shegger Şehri' için yaklaşık 200.000 evi, 23 camiyi ve Kur’an kursunu yerle bir etmişti. Yapılan bu yıkımlar nedeniyle tansiyon yükseldi. Etiyopya’da geçtiğimiz Cuma günü Addis Ababa'da Cuma namazı sonrasında kentin en büyük camisinin yakınında, camilerin yıkılmasına tepki gösteren Müslümanlara silahla ateş açıldı. 10’dan fazla kişi şehit olurken çok sayıda kişi de yaralandı.

"MÜSLÜMANLARIN DİRENÇ KAPASİTESİ TEST EDİLİYOR"

Etiyopya'daki gelişmeleri yakından takip eden ve konunun uzmanı olan Uluslararası Sosyal, Siyasal, Sektörel Araştırmalar Platformu (USSAP) Başkanı İsmail Mansur Özdemir, gazetemize yazılı açıklama yaptı. Özdemir, “Son birkaç yıldır sistematik olarak Müslümanların direnç kapasitesi ısrarla test edilmektedir ve bu süreç hassasiyet içinde takip edilmelidir. Müslümanlara karşı yönelen sistematik şiddet ile şiddet ve zulüm eşiği yükseltilmektedir.” dedi.

"EVİNİN YIKILMAMASI İÇİN PARA ÖDEYENLERİN DE EVLERİ YIKILDI"

Yapılan yıkımların tamamen kanunsuz olduğunu belirten Özdemir, “Müslümanlara ait olan evler ve Oromo dışından gelenlerin evleri kanunsuz bir şekilde yıkılmaya başlandı. Hatta bazı tanıklarla yaptığımız görüşmelerde evinin yıkılmaması için para ödeyen bireylerin de evlerinin yıkıldığını öğrendik. Fakat buradaki en önemli sorun zor şartlar altında yapılmış olan ve mimari değere sahip camilerin birer birer yıkılması oldu. Etiyopya İnsan Hakları Komisyonu (EHRC) bu yıkımların yasa dışı ve insan haklarına aykırı olduğunu açıkça raporlamasına rağmen hükümet bu yıkımlara devam ediyor.” ifadelerine yer verdi.

PROTESTO MİTİNGLERİNDE KAN AKTI

Yıkımlara karşı İslam Konseyinin ağır kaldığını ve süreci yeterince takip edemediğini düşünen Müslümanların bazı şehirlerde protesto mitingleri yaptıklarını kaydeden Özdemir, bu mitinglerde Hükümet’in çok sert tedbirler alarak kan akmasına sebep olduklarının altını çizdi.

“ÜLKEDE ÇIKACAK BİR DİN SAVAŞI, ÇOK BÜYÜK BİR BÖLGESEL SAVAŞI TETİKLEYEBİLİR”

“Bu sürecin Müslümanlara yönelik sistematik saldırı ve ülke içinde bir büyük çatışmayı hedeflediğini gösteriyor.” diyen Özdemir, şunları kaydetti: “Etiyopya Müslümanlarının yapıcı ve muhlis karakterine rağmen ortaya konulan bu saldırgan tutum kabul edilebilecek cinsten değil. 85 kadar etnik yapının yaşadığı ve neredeyse yarı yarıya Müslüman ve Hristiyanların yaşadığı Etiyopya’da başlayacak şiddet benzer bir sosyolojik yapı taşıyan bölge ve ülkelere intikal eder ve çok büyük bölgesel bir kriz yaşanır. Hükümet oynadığı oyunun yaratacağı maliyetten çok haberdar değil gibi. Ülkede çıkacak bir din savaşı etnik bir iç savaşı değil çok büyük bir bölgesel savaşı tetikleyebilir.”

ETİYOPYA’YA ÇAĞRI: YIKTIĞINIZ MABETLERİ HEMEN İNŞA EDİN!

Etiyopyalı İnsan Hakları Uzman ve Aktivistleri Platformu, Uluslararası Sosyal Siyasal Araştırmalar Platformu ve Afrika Çalışmaları Merkezî Etiyopya’da yaşananların ardından önemli bir açıklamada bulundu. Etiyopya’da devam eden olaylara ilişkin Etiyopya Merkezi hükümetinden birtakım taleplerde bulunan oluşumlar, yıkılan mabetlerin mutlaka devlet tarafından tazmin edilerek yıkılanın yerine devlet kaynakları ile yenisinin hemen başlatılması çağrısında bulundu. Açıklamanın tamamı şu şekilde:

ULUSLARARASI KAMUOYUNA DUYURU

-Etiyopya’da devam eden olaylara adil ve makul bir yaklaşım için Etiyopya Merkezi hükümetinden aşağıdaki maddelerin uygulanmasını talep ediyoruz.

-İmar programının hukuki bir yöntemle, adil bir şekilde yapılmasının sağlanması

-Yıkım süreçlerinin şeffaf bir şekilde yapılması ve imar sürecinde evleri zarar gören herkese ödeme yapılmasının sağlanması

-Uluslararası izleme birimlerinin bu imar programını tüm boyutları ile izlemesi

-Yıkım süreçlerinde adil davranılması ve imar programının herhangi bir gizli ajanda olmaksızın halka doğru anlatılması

-Müslümanlara karşı Wollo olaylarından beri devam eden belirsiz şiddetin ortadan kaldırılması

-Daha önce Wollo ve Dessi bölgesinde yaşanan olayların suçluların da bulunması ve cezalandırılmasının sağlanması

-İmar sürecinde toplumun ortak alanlarına özellikle mabetlere yönelik nazik davranılması ve zorunlu yıkımlarda bölgesel referandum ve İslam Konseyinin olurunun alınması

-Yıkılmak zorunda kalınan cami ve kiliselerde mutlaka devlet tarafından tazmin edilerek yıkılanın yerine devlet kaynakları ile yenisinin hemen başlatılması

-Eylemlerde zarar gören Müslümanların ailelerine kan parası ödenmesi

-Şiddet yanlısı polislere müdahale edilmesi; ölüme ve yaralanmaya sebep olanların kovuşturulması ve mutlaka yargılanması

-Müslümanların makul ve meşru ölçüler içinde haklarını savunmaları ve izinli gösterilere müsaade edilmelidir.

-Çözüm süreçleri devlet aklının ve çok kültürlü Etiyopya geleneklerine göre yapılmalı ve din tabanlı bir iç savaşın getireceği yüksek maliyetlerden imtina edilmelidir.

-Devletin temsil ve rolünde dengesini kaybetmediği bir Etiyopya ancak varlığını sürdürebilir. İktidarların bölgenin tarihsel derinliğine uygun bir dinginlik içinde hareket etmesi mutlak bir zorunluluktur.

MÜSLÜMANLARIN TEPKİSİ SONRASI CAMİ YIKIMLARI DURDURULDU

Etiyopya'da yerel hükümet, yeni şehir inşası için yapılan cami yıkımlarını durdurarak, şehir planlamasında Müslüman gruplarla işbirliği yapma sözü verdi. Addis Standard'ın haberine göre, Etiyopya İslam İşleri Yüksek Konseyi Başkanı Hacı İbrahim Tufa, bölgede huzursuzluğa yol açan cami yıkımlarını görüşmek üzere Oromiya Eyaleti Başkanı Shemelis Abdissa'yla bir araya geldi. Yaklaşık 5 saat süren görüşme sırasında Müslüman temsilciler yaşananlara ilişkin derin üzüntülerini ifade ederken, göstericilerin güvenlik güçlerince hedef alınmasını da eleştirdi.

Abdissa, son 2 haftada hayatını kaybedenlerin ailelerine baş sağlığı dileğinde bulunarak, daha önce yeterli bilgilendirme yapılmadığı için hata yaptıklarını kabul etti. Başkent Addis Ababa'nın dışında kurulacak olan "Shegger" isimli şehrin İslam da dahil olmak üzere dini değerlere uygun kurulacağını dile getiren Abdissa, şehirde modern camiler inşa etmek istediklerini söyledi. Eyalet Başkanı, Müslümanların yaşadığı bölgelerde daha fazla yıkım olmayacağı sözünü verirken, şehir planlamasına Müslüman temsilcilerin de dahil edileceğini vurguladı.