Bakan Nebati: Kentsel dönüşüme teşvik edeceğiz
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından gündeme gelen kentsel dönüşümle ilgili Hazine ve Maliye Bakanlığı da önemli bir adım attı. Bakan Nureddin Nebati, "Çok uygun koşullarda kredi kullandırarak kentsel dönüşümü teşvik edeceğiz" dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile birlikte Şanlıurfa’da kentsel dönüşümü desteklemek amacıyla hayata geçirilecek olan “Yeni Finansman Modelleri” üzerine bilgilendirmede bulundu.
“Türkiye büyük ve güçlü bir ülkedir. Tüm maddi kayıplarımızı çok daha iyileriyle en güzel şekilde birlik içinde telafi edeceğiz” diyen Nebati, şöyle devam etti:
"AFAD'a 27 milyar lira ödenek verdik"
Deprem felaketlerinin olumsuz etkilerini en aza indirmek için var gücümüzle çalışıyoruz. İlk andan itibaren kamu kurum ve kuruluşlarımız acil nakit taleplerini hızla karşılayacak tedbirler aldık. 100 milyar liralık kaynağı ayırdık. AFAD'a 27 milyar lira ödenek verdik. 1 milyondan fazla depremzedeye hane başına 10 bin lira acil yardım ödemesi yaptık. Taşınma ve kira yardımı sağlıyoruz. Finansmanı Hazine olarak sağlayacağımızı taahhüt ettiğimizi açıklıkla söyleyeyim. Kentsel dönüşüm probleminin çözümünde eş güdüm içinde çalışmalar yapmaya devam ediyoruz.
Çok uygun koşullarda kredi kullandırarak kentsel dönüşüme teşvik edeceğiz"
Afet bölgesinin yeniden imar ve ihyasını sağlamak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile birlikte çalışmaların hızla sürdüğünü aktaran Nebati, şunları söyledi:
Bu kapsamda gereken her türlü finansmanı Hazine olarak sağlayacağız. Ayrıca, kentsel dönüşüm probleminin çözümünde 3 ayrı yaklaşım üzerinde Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile eşgüdüm içinde çalışmayı sürdürüyoruz. Birinci modelde konut üreticisi ile anlaşan bağımsız bölüm sahiplerine piyasaya göre çok uygun koşullarda kredi kullandırarak kentsel dönüşümü teşvik edeceğiz.
"Dayanıklı konut arzını hızla artıracağız"
Bu modelle, konut sahipleri hak kaybına uğramadan ve emsaller korunarak kentsel dönüşümü güçlü bir şekilde destekleyeceğiz. İkinci modelimizdeyse ada bazlı kentsel dönüşüm kapsamında konut üreticilerini teşvik edeceğiz. Bu kapsamda konut üreticilerine düşük maliyetli finansman desteği sağlayarak depreme dayanıklı konut arzını hızla artıracağız.
"Dünyada farklı örnekleri olan üçüncü model..."
Bu iki durumda da KGF desteklerini devreye alarak hem konut üreticisinin hem de bağımsız bölüm maliklerinin krediye erişimlerini kolaylaştıracağız. Çalışmalarına 6 Şubat’tan evvel başlatmış olduğumuz ve dünyada farklı örnekleri olan üçüncü modelimiz de özellikle kiralık konut arzını artırmaya yöneliktir. Bu modelle ülkemize kiralık konut üreticisi kavramını kazandırmayı ve kiralık konut arzını kısa sürede artırmayı hedefliyoruz.
"Kira enflasyonunu dizginleyeceğiz"
Model kapsamında üretilen kiralık konutlar, öncelikle kentsel dönüşümde riskli yapı malik ve kiracılarına hizmet sağlayacaktır. Kiralama tutarları ve kira artışları kamu otoritesi tarafından belirlenecek ve kira tavanı uygulaması yapılacaktır. Böylece, özellikle salgın sonrasından bu yana makul seviyelerin çok ötesinde artış gösteren kira enflasyonunu dizginleyeceğiz.
"KGF paketimizi revize edeceğiz"
Ayrıca, deprem sonrası TOKİ projelerinde görev alan yüklenicilerin ilk etapta sözleşmelerini bağlamaları için ihtiyaç duydukları finansmana erişimini kolaylaştırabilmek adına yürürlükte olan KGF paketimizi revize edeceğiz. Tüm modellerimizle ilgili diğer detayları önümüzdeki günlerde kamuoyumuzla paylaşacağız.
"3 bin konteynerden oluşan çarşıları kuruyoruz"
Konut ve barınma ihtiyaçlarına çözüm olmak ve finansmana erişimi kolaylaştırmak amacıyla konut kredilerinde uygulanan kredi değer oranlarını güncellediklerini hatırlatan Nebati, “Deprem nedeniyle özellikle orta ve alt gelir grubuna yönelik konutların daha uygun şartlarla üretilmesine imkân sağlamak amacıyla, TOKİ tarafından konut ve konut ile birlikte ihale edilen yapım işlerine ilişkin olarak 2023 yılı sonuna kadar uygulanmak üzere damga vergisi istisnası getirdik. Bu süreçte, bir yandan da yıkılan veya kullanılamaz hale gelen iş yerleri için mobil çözümler de üretiyoruz. 6 bin geçici ticarethaneyi esnafımızın hizmetine verdik. 3 bin konteynerden oluşan çarşıları da kuruyoruz.” dedi.
Afet Yeniden İmar Fonu kuruluyor
Afet Yeniden İmar Fonu kuracaklarını aktaran Bakan Nebati, “Meclis'ten geçtiği takdirde hızlıca uygulamaya geçecek.” diye konuştu.
Nebati, “Diğer taraftan, kurumlarımızla koordineli şekilde ilerleyerek OSB’lere yönelik de üzerimize düşen ne varsa hızlıca yerine getireceğiz. Kimsenin içinde en ufak kaygı olmasın. Yüksek büyüme performansımızla bu büyük felaketin açtığı tüm yaraları hep birlikte saracağız. Hükümet olarak bugüne kadar verdiğimiz sözlerin arkasında durduysak yine sözlerimizin arkasında durmaya devam edeceğiz.” şeklinde konuştu.
Bakan Nebati, sözlerini şöyle sürdürdü:
Deprem nedeniyle ürünleri, işleri, işletmesi zarar gören 115 bin tarımsal üreticinin Ziraat Bankası ve tarım kredi kooperatiflerinden kullandıkları kredi ödemelerini faizsiz olarak 1 yıl vade ile erteledik. Ayrıca deprem bölgesinde çiftçilerimizin mazot ve gübre desteklemelerini ayni yerine maddi şekilde gerçekleştirdik. Bölgede hayvanları zarar gören vatandaşlara canlı hayvan ve besleme amaçlı şeker yardımı için çalışmaları sürdürüyoruz.
Kadın girişimciler için kredi destek paketi 250 milyar liralık KGF paketlerine 100 milyar lira daha ekledik. İş yerleri ya da işletmeleri zarar gören 156 bin esnafa Halk Bankası tarafından kullandırılan krediler 6 ay süreyle faizsiz şekilde erteledik. 23 bin esnaf Şanlıurfa'da 4,1 milyar liralık kredi ödemesi ertelenmiş bulunmaktayız. Halk Bank vasıtasıyla kadın girişimci kredi destek paketiyle sıfır faizle işletme harcamalarında kullanmak için 50 bin liralık kredi imkanı sunulacaktır.
Kamu bankaları 80 milyar destek sağladı
Kamu bankalarının bölgeye sağladığı destek tutarı 80 milyar lirayı bulmuştur. Ocak ayında 31,8 milyon kişiyle istihdamda kırdığımız rekoru depremden sonra da sürdürebilmeleri için kısa çalışma ödeneği veriyoruz. OHAL süresince işten çıkarma yasağı uyguluyoruz. Sigortalılara avans ödemesi alma imkanı tanımaya başladık.
"KDV oranını yüzde 1'e indirdik"
Öncelikle depremde yoğun şekilde etkilenen il ve ilçeleri mücbir sebep hali kapsamına aldık. 671 bin mükellefimizin deprem tarihinden Temmuz sonuna kadar yerine getirmeleri gereken vergi yükümlülüklerini erteledik. Depremde yıkılan ve ağır hasar gören binalar ile kullanılamaz taşıtlara ilişkin 6 Şubat 2023 tarihinden önceki vergi cezası, gecikme cezasını terkin ettik. Geçici barınma ihtiyacının giderilmesi için prefabrik yapılardaki KDV oranını yüzde 1'e indirdik.
"AK Parti iktidarı olarak aşamayacağımız hiçbir sorun yok"
AFAD ve Kızılay'a yapılan bağışların tamamını vergi matrahından mükellefler indirebilirler. Şu anda burada ifade ettiklerim sadece HMB'nin yapmış olduklarının bir özeti. Son bin yılın tarihin en büyük afetinde binlerce insanın hayatını yitirdiği bir depremde bu adımları henüz sahada talep oluşmadan hızlı bir şekilde kararlar alarak uygulamaya koyduk. AK Parti iktidarı olarak aşamayacağımız hiçbir sorun yok. Kim derdi ki her ilde üniversite olacak diye. Bizler inandık başardık.
"Birileri masa etrafında ikbal hesabı yapsınlar"
20 yılda ülkemize asırlık eserler kazandırdık. Aynı inanç ve iradeyle ilerliyoruz. Birileri masa etrafında ikbal hesabı yapsınlar, çadır önünde fotoğraf versinler... Onlar söylemeye biz yapmaya devam edeceğiz. Biz uyumuyoruz, çalışmaya devam ediyoruz. Bizler tüm enerji ve inancımızla hızlı kalıcı çözümler üretmek için mücadeleyi sürdüreceğiz. Geçmiş başarılarımız yeni zaferlerin en sağlam teminatı olacaktır.