Yaz tatilinde çocuklarımız açık havada daha fazla zaman geçiriyorlar. Güneş ve deniz kemik gelişimi için çok faydalı olan faktörler olsalar da madalyonun bir de öbür yüzü var. Özellikle tatil yörelerinde çocuklarımızı bekleyen pek çok hastalık riski de mevcut. Çocuklarımızın yaz günlerini sağlıklı geçirmeleri içinse yaz hastalıkları riskine karşı dikkatli olmak gerekiyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şebnem Ersoy, çocukları yaz mevsiminde bekleyen tehlikeleri ve nasıl önlem alınması gerektiğini anlattı.

 

Güneş altında uzun süre kalan çocuklarda yüksek ateş, bulantı, kusma ve baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Ağır derecede güneş çarpması durumlarında çocukta sıvı ve elektrolit kaybına bağlı bilinç bozukluğu da görülebiliyor.

 

Çocuğunuzu özellikle saat 10.00 ve 15.00 arasında güneşe çıkarmayın ve bu saatler dışında da güneşten koruyucu şapka ya da şemsiye kullanın.

 

Uzun süre güneşte kaldıysa vücudunun kaybettiği suyu yerine koymak için sık sık su, ayran ya da meyve suyu içirin.

 

Hafif güneş çarpmalarında ilk müdahale olarak çocuğunuzun vücut ısısını düşürmek için onu ılık suya sokabilir, bol sıvı içirebilir, gerekirse ağrı kesici ateş düşürücü şuruplar verebilirsiniz.

 

Çocuğunuz yeterli sıvı alamıyor veya kusuyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak damar yoluyla sıvı verilmesini sağlayın.

 

Güneşte aşırı kalma sonucu ciltte güneş yanıkları oluşuyor. Özellikle deniz kenarında kum ve deniz güneş ışınlarının etkisini arttırarak güneş yanığı oluşumunu kolaylaştırıyor. Açık renk tenli ve çilli çocuklarda risk daha fazla oluyor. Hafif birinci derece güneş yanıklarında ciltte kızarıklık, ağrı ve yanma hissi gelişiyor. Bu belirtiler genellikle 24-48 saat sürüyor.

 

Çocuğunuzu zararlı güneş ışınlarının en etkili olduğu 10.00-15.00 saatleri arasında güneşe çıkarmayın.

 

Güneşin olduğu günün her saatinde sokağa çıkarmadan yarım saat önce en az 30 koruma faktörlü güneşten koruyucu krem sürün. Güneş kremini her 2-3 saatte bir tekrarlayın. Deniz ya da havuza girmişse bu süreyi beklemeden tekrar sürün.

 

Güneşin gözde oluşturacağı zararlı etkileri önlemek için geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü kullanın.

 

Yüzünü korumak için mutlaka geniş kenarlı şapka takın.

 

Güneş ışınlarının yüzde 70`i bulutları geçebiliyor. Bu nedenle bulutlu havalarda da güneş kremini sürmeyi ihmal etmeyin.

 

Sık dokumalı ve açık renk kıyafetler giydirin.

 

Güneş yanığı olan bölüme soğuk kompres uygulayın.

 

Diş macunu veya yoğurt gibi maddeleri cildine asla sürmeyin. Bunlar enfeksiyon oluşumuna yol açabiliyor.

 

Su toplamış olan kabarcıklar az da olsa bariyer oluşturdukları için bunları asla patlatmayın.

 

Tedavide cildi nemli tutacak kremler ve ağrı kesiciler kullanılabiliyor. Eğer ciltte içi sıvı dolu kabarcıklar oluşmuşsa bu ikinci derece yanık olduğunu gösteriyor ve doktor tarafından özel yanık pansumanlarıyla tedavi edilmesi gerekiyor.

 

Yaz ishalleri en sık görülen mide bağırsak hastalıklarını oluşturuyor. Dışkının sulu gelmesinin yanı sıra kusma, bulantı, karın ağrısı ile halsizlik ortaya çıkıyor. Mineral kaybı sonucu şok tablosuna kadar gidebilen sorunlar oluşabiliyor. Hızlı gelişen sıvı kaybına yol açtığı için kayıp yerine konmaza ölüme neden olabiliyor. Çocuklarda genellikle 3-7 gün arasında geçiyor. Viral, bakteriyel, parazit ya da toksinlere bağlı gelişebiliyor. Havuz ya da deniz suyunun yutulması, ayrıca kirli suyla yıkanan gıdalar, açıkta satılan veya bırakılan gıdalar ( açık büfeler bu konuda riskli olabilir!), sinek-böcekle temas eden, uygun koşullarda saklanmayan besinler ishal sebebi olabiliyor.

 

Çocuğunuza yemek yedirmeden önce, bezini değiştirdikten veya tuvalet ihtiyacını karşıladıktan sonra ellerinizi mutlaka yıkayın.

 

Yemekten önce, tuvalete gittikten sonra ellerini yıkamayı öğretin. Kirli elle, kirli besin ya da çeşitli objeleri ağzına sokmaması gerektiğini de belirtmeyi ihmal etmeyin.

 

Biberonları kaynattıktan sonra kullanın ve artan mamayı tekrar yedirmeyin.

 

Şişelenmiş olan meyve suyu verin, açıkta olanları tercih etmeyin.

 

Besinleri 4 dereceden daha soğuk olan yerlerde saklayın ve yiyeceğiniz besinlerin de uygun koşullarda saklanmış olduklarına dikkat edin.

 

Açıkta satılan, kirli su ile yıkanmış, sinek ya da böcekle temas eden besinleri yedirmeyin.

 

Nasıl tedavi ediliyor?

Tedavide sıvı ve elektrolit kaybının karşılanması önemli. Bakteriyel veya parazitik olanlar dışında antibiyotik kullanmak gerekmiyor.

 

Su dışında çocuğunuzun yaşına uygun olarak ayran, pirinç veya havuz suyu ya da açık çay içirebilirsiniz.

 

Özel bir diyet uygulanması gerekmiyor.

 

İyi temizlenmeyen havuzlardaki mikroorganizmalar çocuklarda göz, dışkulak ve cilt enfeksiyonlarına yol açabiliyor. Göz enfeksiyonu, gözlerde kızarıklık çapaklanma, akıntı ile seyrediyor. Havuz suyundaki klor da tahrişe bağlı göz enfeksiyonu oluşturabiliyor. Havuza bağlı dış kulak enfeksiyonları da ağrı, kaşıntı ve bazen akıntı ile belirti veriyor.

 

Çocuğunuzun havuz gözlüğü kullanması ve havuz sonrası hemen duş aldırmanıza koruyucu olabiliyor.

 

Kulak enfeksiyonundan korumak için kulak tıpaları kullanabilirsiniz.

 

Göz enfeksiyonları antibiyotikli göz damlaları ile tedavi ediliyor.

 

Orta kulak enfeksiyonunun tedavisinde antibiyotikler kullanılıyor. Yine havuzların yeterince temiz olmamasına bağlı ciltte yaralarla cilt enfeksiyonları görülebilir tedavide antibiyotikli kremler kullanılıyor.

 

Çevre ısısı arttıkça aşırı terleme oluyor ve ter bezleri kanallarının tıkanması sonucu isilik denen boyun ile omuz gibi vücudun fazla terleyen bölgelerinde görülen küçük kırmızı kaşıntılı lezyonlar ortaya çıkıyor. Ciltte görülen mantar enfeksiyonları da yazın özellikle genel kullanıma açık havuz, banyo, tuvalet gibi alanlarda ve ortak kullanılan eşyalarla bulaşıyor. Ciltte kaşıntılı kızarık, bazen kabuklu lezyonlar görülüyor.

 

Çocuğunuza her gün ılık banyo yaptırın, ince pamuklu giysiler giydirin.

 

Ter bezi kanallarını tıkayacak yağlı kremler kullanmaktan kaçının.

 

Islak mayo mantarın oluşumuna zemin hazırlıyor. Dolayısıyla çocuğunuz deniz ya da havuzdan çıktıktan sonra mayosunu zaman kaybetmeden kuru bir mayo ile değiştirin.

 

Mantar yeterince temizlenmemiş olan havuz kenarı, banyo ile tuvalet gibi ortamlardan, hastaların kullandığı havlu ve terlik gibi eşyaları kullanmakla da geçebiliyor. Çocuğunuza başkalarının eşyalarını giydirmeyin ve havuz, banyo ile tuvaletin iyi temizlenmiş olduğundan emin olun.

 

Mantar enfeksiyonlarında doktor tarafından verilen mantara karşı ilaçlar uygun sürelerde kullanılıyor.


6.İdrar yolları enfeksiyonları:

Yaz aylarında özellikle kız çocuklarında sık görülüyor. Havuzlar risk oluşturuyor. Sık ve ağrılı idrara çıkma, karın ağrısı ve ateş gibi belirtiler oluyor.

 

Temizliğine güvenmediğiniz havuzda yüzdürmeyin,

 

Havuz sonrası hemen duş aldırın ve mayosunu değiştirin.

 

İdrar tahlili ile kültürü yapılarak tanı konuyor ve doktor tarafından uygun antibiyotikle tedavi ediliyor.

 

Sinek ve böcek ısırıkları ciltte kaşıntılı kabarıklıklara neden oluyor. Kapalı alanlarda böcek öldürücü kimyasal içeren spreylerin kullanılması bebekler için zararlı olacağı için kullanılmamalı.

 

Pencereleri ince tül storlarla kaplayabilir, cibinlikler ve fişe takılan sinek kovucular ya da bitkisel sinek kovucu spreyler kullanabilirsiniz.

 

Sinek ısırılan yere buz ya da karbonatlı su uygulayabilir, kaşıntı önleyici losyon veya jeller sürülebilirsiniz.

 

Çok şiddetli kaşıntı varsa düşük oranda kortizon içeren kremler ve ağızdan antihistaminik şuruplar verilebiliyor. (İLKHA)