Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanan 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nin hayata geçirilmesi için 2023-2025 yıllarını kapsayan ‘Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı’ açıklandı.

Engelli Hakları Ulusal Eylem Planında, 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nin 8 amacı altında yer alan 31 hedefe yönelik 107 eylem alanı için 2023-2025 yıllarında gerçekleştirilecek 275 faaliyet belirlendi.

İstihdamdan erişilebilirliğe, eğitimden sağlığa, istihdamdan siyasal yaşama katılıma,  adalete erişimden hakların korunmasına kadar geniş bir alanı kapsayan Ulusal Eylem Planı ile engelli bireylerin engellilikten kaynaklı ihtiyaçları göz önünde bulundurularak belirlenen faaliyetler gerçekleştirilecek.

Belirlenen politikalar, Bakanlık koordinasyonunda, kamu kurum ve kuruluşları ile engelli bireyleri temsilen sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla gerçekleştirilecek.

Politika alanları, "İçermeci ve Erişilebilir Toplum", "Hakların Korunması ve Adalet", "Sağlık ve İyilik Hali", "Kapsayıcı Eğitim", "Ekonomik Güvence", "Bağımsız Yaşam", "Afet ve İnsani Bakımdan Acil Durumlar", "Uygulama ve İzleme" başlıklarından oluşacak.

Ulusal kampanya düzenlenecek

Bu kapsamda, engelli bireylere yönelik hak temelli bakış açısının yaygınlaştırılmasına ilişkin çalışmalar yapılıp, bu bakış açısının yaygınlaştırılması için ulusal kampanya düzenlenecek.

Engelli bireylerin sosyal, kültürel etkinlikler ile turizm, rekreasyon ve spor faaliyetlerine katılımı güçlendirilecek.

Sosyal, kültürel ve rekreasyonel etkinliklerin gerçekleştirildiği mekanların erişilebilirliği ve sunulan hizmetlerin farklı engel gruplarının gereksinimlerine uygun olarak geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi sağlanacak.

Engelli bireylere sosyal ve kültürel etkinliklerde uygulanan indirim ve benzeri avantajların genişletilmesine yönelik çalışmalar yapılacak.

Erişilebilir konut hizmetleri geliştirilecek

Erişilebilir konut hizmetlerinin geliştirilmesi konusunda, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ile "uyarlanabilir" konut tasarımı ve yapımındaki sorunlar tespit edilerek, bu sorunların giderilmesine ilişkin işbirliği yapılacak.

Sonradan engelli olan veya özel gereksinimli çocuğu doğan ihtiyaç sahibi ailelerin konutlarında gerekli fiziksel düzenlemelerin yapılmasına yönelik bir belediye ile pilot çalışma yürütülecek.

Ulaşım hizmetleri ve sistemleri, bilgi ve iletişim teknolojileri ile elektronik hizmet sistemlerinin erişilebilirliğinin artırılması için kamu kurumlarının internet sayfaları erişilebilir hale getirilecek.

Engelli bireylerin siyasal yaşama katılımı güçlendirilerek, Adalet Bakanlığı işbirliğiyle engelli bireylerin ayrımcılığa karşı yasal olarak korunması, yasa önünde eşit tanınmalarına yönelik bir sistemin oluşturulması, siyasal yaşama katılımlarının güçlendirilmesi, şiddet, aşağılayıcı muamele gibi insan onur ve haysiyetini zedeleyici muamelelerden korunması, karar mekanizmalarına katılımlarının güçlendirilmesi konularında çalışmalar yürütülecek.

Sağlık Bakanlığı işbirliğiyle ise engellilere yönelik erken müdahale hizmetleri geliştirilecek.

Eğitimin her kademesine katılım sağlanacak

Doğuştan veya sonradan oluşabilecek engellilik riski taşıyan alanlarda koruyucu ve önleyici çalışmalar yapılacak.

Engelli bireyler açısından erişilebilir sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi, çeşitlendirilmiş terapi yöntemlerini de kapsayan rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar hayata geçirilecek.

Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle özel gereksinimli çocukların akranlarıyla eğitimin her kademesine katılımı sağlanacak. Eğitim müfredatının ve materyallerin engelliliğe dayalı ayrımcılık açısından revize edilmesi konusunda toplantılar yapılacak.

Engelli ya da engellilik riski taşıyan çocukların ailelerine yönelik aile eğitimi ve danışmanlığı hizmetleri yaygınlaştırılacak.

Engelli bireyler için ortaöğretim, mesleki eğitim, yükseköğrenim, istihdam, yaşam boyu öğrenme ortamlarına geçiş tedbirleri alınacak.

Yeni nesil bakım hizmetleri yaygınlaştırılacak

Engelli bireylerin mesleki yönlendirme ve mesleki eğitim hizmetlerine erişilebilirliği sağlanacak.

Engelli bireylerin istihdamının teşvikinde modeller çeşitlendirilerek, girişimciliklerinin desteklenmesi ile engellilere gelir desteği ve vergi düzenlemeleri gibi ekonomik destekler sunulacak.

Engelliler ve ailelerine yönelik bağımsız yaşamı destekleyici, çeşitlendirilmiş, yeni nesil bakım hizmetlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması sağlanacak.

Engelli bireylerin ailelerinin yanında bakımını sağlayacak yeni nesil bakım modellerinin yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar ile koruyucu aile sistemi içerisinde yer alan engelli bireylerin ve ailelerin ihtiyaçlarının tespitine yönelik bir araştırma yapılacak.