Ayrıntılara girmeden hızlı bir ebeveyn testi yapalım:

• Çocuklara suçlayıcı konuşmalar yapılıyor mu?
• Çocuklar başkalarıyla kıyaslanıyor mu?
• Onlar azarlanıyor mu?
• Yıkıcı eleştirilere tabi tutuluyor mu?
• Çocuklar yargılanıyor mu?
• Yüksek sesle konuşup bağırılıyor mu?
• Sözlü ve fiziksel şiddete maruz kalıyorlar mı?
• Çocukların önünde eşler kavga ediyor mu?

Bunlardan herhangi birine cevaplar evetse yazının geri kalanı mutlaka okunmalı.

Başkalarının önünde çocukları cezalandırmak

Bazen anneler ve babalar kızarlar, bağırırlar ve hatta çocuklarını başkalarının önünde cezalandırırlar. Böyle anlarda diğerlerini düşünmezler. Ancak, çocuklar aslında etraflarındaki insanların görüşlerini önemsiyorlar. Kamusal alanda maruz kalınan bu tip davranışlar ise çocukların öz güvenini baltalıyor. Çocuklar yetişkinlik dönemlerinde öz güvensiz olabiliyor.

Kendi ebeveynlerinizin yaptığı hataları yapmak

Çocukluğumuzda yaşadığımız şeyler nasıl ebeveynler olacağımız hakkında da aslında bize bilgi veriyor, çünkü çocukken yaşadıklarımız bir iz bırakıyor. Ancak bu, anne ve babalarımızın hatalarını tekrarlamak zorunda olduğumuz anlamına gelmez. Ebeveynlerimizin yaptığı hatalardan ders çıkarmak son derece önemli.

Hepimizin bildiği gibi fiziksel cezalar sadece olumsuz sonuçlara yol açıyor. Ancak birçok modern ebeveyn hala bu tür cezalara başvuruyor ve ebeveynlerinin kendilerine aynılarını yaptığını söyleyerek eylemlerini haklı çıkarmaya çalışıyor. Aynı hataları yapmak yerine, döngüyü kırmaya çalışmalısınız.

Çocuğunuza yeterli ilgiyi göstermemek

Sevginizi çok fazla gösteremiyor olabilirsiniz. Ancak söz konusu çocuğunuz olduğunda bu konuda hassas davranmalısınız. Çocuklar ilgi ve sevgi ister. Onlardan sevginizi esirgerseniz, duygusal olarak aileden izole hale gelebilir. Onların duygularını ve fikirlerini dinlemediğimizde veya kayıtsız olduğumuzda, çocuklarımızın diğer insanlarla aynı şekilde davranması muhtemeldir. Biriyle samimi olmaları, diğer insanlara güvenmeleri, arkadaş edinmeleri veya bir aile kurmaları zor olabilir.

Sağlığa zararlı alışkanlıklar

Ebeveynler çocukları için rol modellerdir. Ebeveynlerin yeme alışkanlıkları ile çocukların ilerde obez olma ihtimali arasında güçlü bir bağ vardır. Sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olmaya çalışan ebeveynlerin çocuklarının obezite riski, diğerlerine göre yüzde 75 daha düşük. Araştırmacılar, sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz, sigara ve alkol tüketmeme gibi iyi alışkanlıkların çocukların üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu iddia ediyor.

Aşırı müsamaha göstermek, otoriter olmamak

Kendi ebeveynlerimizi rol model alabildiğimiz gibi onların yaptıklarından tamamen kaçınabiliriz. Çok tutucu bir ailede yetiştiyseniz, çocuğunuzu rahat bırakmak isteyebilirsiniz. Ancak rahat bırakmak onunla ilgilenmemek demek değildir. Çocuğunuzu iyi yetiştirmek isterken sizden uzaklaşmasına sebep olabilirsiniz.

Her istediğine evet demek

Çoğu zaman, ebeveynler çocuklarının özel ve benzersiz olduğunu düşünür ve bu yüzden ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalışırlar. Ancak onlar, dünyanın geri kalanı için sadece çocuklar. Sizin gösterdiğiniz bu özel ilgiye alışırlarsa başkalarından da aynı şeyi bekleyebilirler. Bu durum ise onların dışarı ile iletişim kurmasını zorlaştırır ve bencil insanlar olarak büyüyebilirler.

Öte yandan dışardaki insanlar sizinle aynı ilgiyi göstermediğinde hayal kırıklığına uğrayabilir ve bununla nasıl başa çıkacaklarını bilemeyebilirler. Aynı zamanda, aşırı korumacı olmak çocuklarınızın özgür bireyler olmasını engeller. Bağımlı bir kişilik haline dönüşebilir, herhangi bir sorumluluk almaktan, yeni biriyle tanışmaktan veya bir iş kurmaktan yani konfor bölgelerinin dışına çıkmaktan korkarlar. Çocuklarınızın bağımsız ve özgür bireyler olması için onları şımartmamanız gerekiyor.

Onların güvenini sarsmak

Davranışla ilgili belirli kurallar olmalı, ancak çocuklar akrabalarına güvenebileceklerini anlamalıdır. Ancak ebeveynlerin duygularının kontrolünü kaybedip onları korkutması durumunda çocukların güveni (özellikle gençler) sarsılır. Çocukların güvenini kaybetmek çok kolaydır. Bu, aileyle olan duygusal bağlarını kaybetmeye ve güvende hissetmemesine yol açabilir. Çocuklar bir güven ortamında büyüdüklerinde daha sağlıklı yetişkinler haline gelirler.

Saldırgan bir tavır takınmak

Çocuklar, sorunlarla başa çıkmak zorunda kaldıklarında ebeveynlerini izleyerek problemlerle nasıl başa çıkacaklarını öğrenirler. Bazen bu soruna neden olan çocuklar olur ve onlara kaba davranmak ya da onlara olumsuz duygular yansıtmak, erken yaşta öfke yönetiminde sorunlara yol açabilir. Çocuklarınızın daha sakin ve duyarlı bireyler olmaları için onlara kaba davranmamalısınız.

Sorunlardan kaçmak

Bir sorunu “bitirmenin” en iyi yollarından biri şüphesiz konuşmak ve onu çözmektir. Ancak baz yetişkinler sorunları çözmek yerine onların üstünü kapatmayı tercih eder. Tabii ki bu yanlıştır çünkü sorunlar kendi başına çözülmez ve öylece ortadan kaybolup gitmez. Çocuklarınızla tartışırsanız, durumu daha sonra konuşup düzeltmeye çalışmalısınız, onun güvenini yeniden kazanın.

Bunu yapmak için, çocuğunuza saygı göstererek sakinleşmeli ve onunla yetişkinmiş gibi olarak konuşmalısınız. Başlangıçta, nasıl hissettiklerine ilgi duyduğunuzu gösterin ve sorunu onların bakış açısından dinleyin. Ardından, duygularınız hakkında konuşun, neden sinirlendiğinizi açıklayın ve karşılıklı olarak özür dileyin.