Pazartesi sendromu değil pazartesi heyecanı
Batı kaynaklı bir sendrom: Pazartesi sendromu. Bu sendrom kapitalist hayatın bir sonucu olarak günümüz insanın bir sorunu olmaktadır. Merhum Cahit Zarifoğlu şöyle izah etmişti: Pazartesi sendromu sosyete şımarıklığıdır. Ekmeğinin peşinde olanlar için Pazartesi Besmeledir. Yazar Ayşe Yazıcıların yazısını sizler için derledik.
Pazartesi sendromu nedir?
Pazartesi Sendromu hafta sonu tatillerinin ardından işe ya da okula yeniden başlamanın insan psikolojisinde oluşturduğu sıkıntılı, buhranlı ruh halidir.
Tatil rehaveti sendroma sebep oluyor
Beş gün boyunca ciddi bir yoğunluk içinde çalışan kişi bu yoğunluğun oluşturduğu zihinsel ve bedensel yorgunluğunu iki hatta tek bir gün içinde atmaya çalışıyor.
Çoğu zaman bir-iki gün bu yorgunluğu atmaya yetmiyor. Çalışma hayatından tamamen sıyrılarak tam bir gevşeme hali yaşanıyor. Bu gevşemenin ardından yeni bir hafta ile yeni sorumlulukların da geleceği düşüncesi insanı pazartesinin altında ezilmeye mahkûm ediyor(!)
Hafta sonunu stresten uzak bir ortamda ya da mekânda geçirmeye çalışan kişiler hafta içinin o tempolu ve stresli iş düzenine dönmekte zorluk çekiyor.
Telaşa gerek yok, akşam olmadan geçiyor
Pazar gününden başlayan stres pazartesi sabahı zirve yapıyor. Öğleye doğru hafifliyor ve akşama ortadan kalkıyor. Esasında zihnen ve bedenen yeni düzene alışmanın yansımasıdır bu rahatlama. Tatilin rehavetini üzerinden atan beyin, alışmaya çalışırken çalışmaya alışmıştır artık. Salı günü daha konsantre olmuş biçimde çalışma/okul hayatına devam eder.
Neden pazartesi sendromu yaşıyoruz?
Öncelikli sebep uyku düzeninin değişmesi. Hafta içi sabah erken kalkma mecburiyeti ile akşamları yatış saatleri daha erkenken hafta sonu nasıl olsa hafta içi gönlümce uyuyamıyorum, bir hafta sonum var düşüncesi ile uyku saatinin hem periyodu değişiyor hem de miktarı artıyor. Bu da ister istemez hafta içine başlama günü olan pazartesiyi zorluk üstüne zorluk olarak hissettiriyor.
Pazartesi sendromuna yakalanmayan şanslı kişiler kimlerdir?
- Hayatı ve kendisini hakkı ile seven ve değerli gören kişiler
- İşini/okulunu/ortamını sevenler.
- Sorumluluk almaktan korkmayanlar.
- Kaygı düzeyi yüksek olmayanlar ve bu kaygı hali ile baş edebilme becerisine sahip olanlar.
- Psikolojik dayanıklılığı yerinde olanlar ve zıt kutuplarda radikal bir hayat sürmeyerek itidalli kişilikler
Basit ama etkili motivasyon kaynakları
- Keyifli arkadaş görüşmeleri pazartesi gününe konulabilir,
- Gün içinde kahve, çikolata, bitki çayları gibi küçük zevkli kaçamaklar yapılabilir.
- En ciddi, resmi görüşmeler pazartesiye değil de diğer günlere konulabilir.
- Basit egzersizlerle hem rahatlama hem de zinde kalma sağlanabilir.
- Okumaktan heyecan duyduğu kitabın bir bölümünü iş aralarına yerleştirebilir.
- İzlemekten istifade ettiği videolardan bir bölümü molalara yerleştirebilir.
Pazartesi mucizesi
Modern hayat şartlarının dayatması derken Kapitalizmi anmadan geçmek olmaz. Kapital sistem gereği sürekli üretim halinde olması gereken ve bunu gerçekleştirmek için mütemadiyen ve yıpratıcı şartlarda çalışması elzem olan, sistemin çarkları arasında ezilmeden varlığını devam ettirmeye çalışan insanoğlunun sendroma girdiği o pazartesi günlerinde aslında geçmişte neler olmuş bakalım;
- Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) bir pazartesi günü dünyaya teşrif etmiş
- Bir pazartesi günü nübüvvet vazifesi verilmiş.
- Medine’de İslam Devletini kuruşu bir pazartesi günü olmuş.
- Vefatı da pazartesi gerçekleşmiş.
- Bedir zaferini pazartesi kazandı.
- Haceru’l Esved’i pazartesi yerine koydu
- Pazartesi Perşembe oruçları tuttu
Bütün bu hadiselerin pazartesi gününe rastlamasını bugünün ilahi bir kudsiyet ve önem arz ettiğinin nişanesi olarak yorumlanıyor.
“Günlerime Dokunma!”
“Black Friday” adı altında Müslümanlarca mübarek ve bayram kabul edilen Cuma gününe “kara” sıfatını yakıştırmak, alabildiğine indirimlerle senkronize ederek zihinleri kutsal olan Cuma yerine seküler/dünyaya odaklanmış bir Cuma tasavvuru oluşturma çabası dikkate alınmalı, dikkate almakla kalmayarak Müslümanca duruş ve tepki konulmalıdır.
Pazartesi için de huzurun, bereketin, ibadetler vesilesi ile yaratıcıya yakınlaşmanın anlamı kaydırılarak stres, sıkıntı, debdebe, gönül darlığı, karamsarlık, en güzel ibadetlerden görülen çalışmaya karşı sendromlu bir pazartesi bu tuzakların bir versiyonudur; dikkat etmek, düşmemek lazım. Pazartesi Sendromuna karşı Pazartesi Heyecanı, Kara Cuma’ya karşı Cuma Coşkusu yaşama niyeti ve gayreti ile yola devam…