Avukat Harun Vergili, 1 Eylül 2022 tarihinde 'Adli Yıl Açılış Töreni'nde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından gündeme getirilen ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ başkanlığında 7 Eylül'de baro temsilcileri, sigorta şirketleri temsilcileri, hazine ve maliye bakanlığı, yüksek yargı mensupları gibi alanında uzman kişilerle yapılan toplantı ile gündeme gelen "Hukuki Himaye Sigortası" hakkında merak edilenleri İLKHA muhabirine anlattı.

Söz konusu düzenlemenin sağlık sigortasında olduğu gibi kişinin hukuki işlemlerinde, hak arama hürriyetinde katkı sunmak için düşünülen bir sistem olduğunu hatırlatan Vergili, iyi tasarlanması halinde uygulamanın çok faydalı olacağını ifade etti.

Hukuki Destek Sigortası nedir?

Vergili, "Hukuki Destek Sigortası, sigortacının sigorta ettirenin uğraması muhtemel olan zararlarına veya hukuki problemlerine karşılık hukuki menfaat sağlamayı, yargılama giderlerini, hakkına ulaşmada yapması gereken masrafları ödemeyi teminat altına aldığı bir sigortasıdır. Bu durumda sigorta yaptıran kişinin belli bir prim ödemesi gerekir." dedi

"Vatandaşın hakkına ulaşmasını kolaylaştıracak bir uygulama"

Hukuki Destek Sigortasının önemli olduğunu belirten Vergili, "Hak arama hürriyeti zaten insan haklarının temel bir unsurudur. Kişilerin hak arama hürriyetinin olması, hakkına ulaşmasının önündeki engellerin kaldırılması gerekir. Hak arama hürriyeti dediğimiz şey zaten anayasada vatandaşlara tanınmış bir haktır. Bu anlamda Hukuki Destek Sigortası, eğer iyi düşünülür ve iyi tasarlanırsa, vatandaşların hak arama hürriyetini kolaylaştıracak, haklarına ulaşmalarında destek sağlayacaktır." diye konuştu.

"Hukuki Destek Sigortası, anayasada var olan adli destek ve mecburi müdafilik kurumunu tamamlayacağı kanaatindeyiz"

Vergili, "Anayasanın 36'ıncı maddesinde, 'herkes meşru vasıtalarla yargısal faaliyetlerden yararlanma, iddia ve savunmada bulunma hakkına sahiptir' şeklinde bir düzenleme var. Buna istinaden insanların hukuki destekten, savunma hakkından, iddiada bulunma haklarından yararlanabilmeleri daha önceden düşünülmüş, hak arama hürriyetine katkı sunan kurumlar var. Bunlardan birisi adli destek kurumu, diğeri de mecburi müdafilik kurumudur. Bunlar da hak arama hürriyetini kolaylaştırmak için düşünülmüş kurumlardır ancak tam olarak yeterli değiller. Zira bazen vatandaş haklı olduğunu bile bile ekonomik olarak üstesinden gelemeyeceği için hukuki destekten yararlanamamakta ve hak talebinden vazgeçmektedir. Adli destekte kapsam içerisine giren, bazı şartları sağlayan, gerçekten zor durumda olan bazı vatandaşlar hak arama hürriyetlerinden yararlanabiliyorlar. Mecburi müdafilikte de müdafi tutma durumu olmayan ya da işlediği suç gereği veya bulunduğu durum gereği avukat yardımından yararlanması, hakkının çiğnenmemesi için gerekli olan bazı kesimlerin meşru müdafilikten yararlanma hakkı tanınmıştır. Hukuki Destek Sigortası da bu kurumları tamamlayacağı kanaatindeyiz." şeklinde konuştu.

"Hukuki Destek Sigortası sosyal devletin bir gereğidir"

Hukuki Destek Sigortası'nın iyi bir düzenleme ile sunulması halinde hak arama hürriyetine, yargı faaliyetinin hızlanmasına katkı sunacağını vurgulayan Vergili, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

Hukuki metot ve usulden habersiz olan vatandaş, hakkına ulaşma çabasını kendi başına gösterdiğinde birçok usuli hata yapabilmektedir. Bu da yargı faaliyetinin uzamasına sebep olmaktadır. Kişi, Hukuki Destek Sigortası sayesinde yapacağı yargılama giderlerinden korkmadan, çekinmeden bir avukat ile iletişime geçerek bu destekten yararlanabilecek. Bu da yargı faaliyetinin kısalmasına, vatandaşın daha rahat hakkına ulaşmasına katkı sunacaktır. Hep sosyal devletten bahsediyoruz. Sosyal devlet, vatandaşına hizmet sunan, onun için var olan devlettir. Hukuki Destek Sigortası da aslında sosyal devletin bir gereğidir. Hukuki Destek Sigortası, avukat desteğinden yararlanmayı kolaylaştırdığı için aynı zamanda yargı faaliyeti sonucunda doğru karar verilmesine de katkı sunacaktır. Usulden haberdar olan avukat, delilleri toplamada daha becerikli olduğu için doğru karar verilmesinde yargı faaliyetini yürüten hâkime yardımcı olacaktır.

"Hukuki Destek Sigortası, sigorta şirketlerinin tekeline bırakılmamalı"

Vergili, "Bugün ülkemizde Hukuki Destek Sigortası, acaba devlet desteğiyle mi olacak yoksa özel sigorta şirketlerine sabit bir düzenleme yapılarak onların mı tekeline konulacak? Bununla ilgili endişelerimiz var. Bugün ülkemizde özel sigorta şirketleri, devleti, hükümeti bir şeyler yapmaya zorlayacak kadar güçlenmiş durumdalar. Bu da aslında iyi bir durum değildir. Vatandaş, Hukuki Destek Sigortası'ndan yararlanma konusunda sağlık sigortasında olduğu gibi devlet güvencesine sahip olursa daha rahat olacaktır. Aynı zamanda hükümetleri bir şeyler yapmaya zorlayan sigorta şirketlerinin de haddinden fazla güçlenmemesi, müdahaleci bir tavır içerisine girmemesi için de iyi olacaktır." ifadelerini kullandı.

(İLKHA)