Piştî "Heftemîn Civîna Bilind a Sêalî ya bi Formata Astanayê" ya ku di navbera Tirkiye, Îran û Rûsyayê de li Salona Konferansê ya Navneteweyî ya Tehranê hat lidarxistin, daxuyaniya hevpar a Serokomar Recep Tayyîp Erdogan, Serokomarê Îranê û Serokomarê Rûsyayê Pûtîn hat weşandin.

Di daxuyaniyê de hate gotin ku serokên dewletan rewşa niha ya li Sûriye'yê gotûbêj kirine, pêşhatên piştî civîna dawî ya ku di 1'ê Tîrmeha 2020'an de bi rêya vîdeo-konferansê hatiye lidarxistin nirxandin û wan tekezî li ser rijdbûna xwe ya bihêzkirina hevkariya sêalî li gor rêkeftinên di navbera wan de û rêkeftinên di civînên wezîrên derve û nûnerên wan de kirine.

Hat zanîn ku her wiha pêşhatên dawî yên navdewletî û herêmî gotûbêj kirin û tekezî li ser rola sereke ya proseya Astanayê di çareseriya aştiyane û berdewam a kirîza Sûriyê de kirin.

Di daxuyaniyê de serokên dewletan tekezî li ser pabendbûna xwe ya bi hêz li ser serwerî, serxwebûn, yekîtî û yekparçeyiya axa Sûriyê û li ser armanc û prensîbên peymana Neteweyên Yekbûyî (NY) kirin û hat ragihandin ku wan amaje bi wê yekê kirine ku nabe prensîbên mijara gotinê qels bike.

Di daxuyaniyê de, lîderan biryardariya xwe ya berdewamkirina xebata hevbeş ji bo têkoşîna li dijî terorê bi hemû şêwe û şêweyên wê nîşan dan. Daxuyanî werê dewam kir:

Serokên dewletan hebûna zêde û çalakiyên rêxistinên terorîst û komên girêdayî wan li navçeyên curbicur ên Sûriyê şermezar kirin, di nav de êrîşên ku navendên sivîlan dikin armanc û dibin sedema kuştina bêguneh. Wan bal kişand ser wê yekê ku divê hemû rêziknameyên li ser Bakurê Sûriyê bi temamî bên cîbicîkirin. Wan her hewildanek ji bo afirandina rastiyên nû li ser erdê di bin navê têkoşîna li dijî terorê, di nav de hewildanên ne rewa yên rêveberiya xweser red kirin, û tekezî li ser biryardariya xwe ya ji bo rawestana li ber ajandeyên cudaxwaziyê, di nav de êrîşên li ser sînor û destwerdanên ku gefê li serwerî û axê dixwe. yekperçetiya Sûriyê û herwiha ewlehiya netewî ya welatên cîran.

Rewşa Bakurê Sûriyê

Di daxuyaniyê de hate gotin ku serkirdeyan rewşa bakurê Sûriyê gotûbêj kirine, tekezî li ser wê yekê hat kirin ku ewlekarî û aramiya mayînde li vê herêmê tenê li ser esasê parastina serwerî û yekparçeyiya axa welat pêkan e û li ser hevrêziyê li hev kirin. Di vî warî de hewlên wan didin û didin zanîn ku ew li dijî desteserkirin û veguhestina neyasayî ya dahata wan in.

Di daxuyaniyê de wiha hat gotin:

Serokên dewletan biryardariya xwe ya berdewamkirina hevkariyên xwe yên berdewam ji bo jinavbirina tam a hemû kes, kom, pargîdan û dezgehên din ên ku bi rêxistinên terorîst re têkildar in dubare kirin, di heman demê de misogerkirina parastina sivîlan û binesaziya sivîl li gorî yasayên mirovî yên navneteweyî. Di hevdîtinê de rewşa herêma Kêmkirina Rageşiyê ya Idlibê bi berfirehî hate gotûbêjkirin û tekezî li ser wê yekê kirin ku divê hemû rêkeftinên derbarê Idlibê de bi temamî bên cîbicîkirin da ku aramiya li ser erdê were parastin. Wan nîgeraniya xwe ya cidî li ser hebûn û çalakiyên terorîstî yên komên terorîst anîn ziman ku metirsiyê li ser sivîlan in li hundir û derveyî Herêma Kêmkirina Rageşiyê ya Idlibê. Wan li hev kirin ku hewildanên zêdetir bidin daku asayîkirina rewşa li herêma Kêmkirina rageşiyê ya Idlibê û derdora wê, di nav de rewşa mirovî berdewam be.

Banga zêdekirina alîkariyan ji bo Sûriyê

Di daxuyaniyê de hat gotin ku serkirdeyan her wiha nîgeraniya xwe ya kûr ji rewşa mirovî ya li Sûriyê anîne ziman û wiha berdewam kir:

Wan hemû sizayên yekalî berevajî yasaya navdewletî, yasaya mirovî ya navdewletî û peymana Neteweyên Yekbûyî red kirin, herwiha tedbîrên cudaxwaz ên ku dê sûdê ji ajandayên cudaxwaz re werbigirin û bibin sedema perçebûna welat bi sepandina îstisnayan ji bo hin herêman. Di vê çarçoveyê de bang li civaka navdewletî û bi taybet NY û rêxistinên mirovî û rêxistinên navdewletî yên hikûmî/nehikûmî kirin ku alîkariyên xwe ji bo hemû gelê Sûriyê bi awayekî zelaltir, bê cudahî, siyasîkirin û şert û mercan zêde bikin.

Serkirdeyan dûpat kirin ku di wê baweriyê de ne ku çareseriyeke leşkerî ji aloziya Sûriyê re pêk nayê û alozî tenê bi pêvajoyeke siyasî ya bi serpereştiya Sûriyê û xwedîtiya Sûriyê ve, bi alîkariya NY, di çarçoveya biryara 2254 ya Encûmena Asayişa Navdewletî de, wê dawî bibe. Daxuyanî werê dewamkir:

Di vê çarçovê de tekezî li ser rola giring ya Komîteya Makeqanûnkirin, ku di encama alîkariyên diyarker ên garantorên Astana û cîbicîkirina biryarên kongreya Diyaloga Niştimanî ya Sûriyê li Soçî derketiye holê. Wan amadebûna xwe ji bo piştgirîkirina berdewamiya danûstandina bi endamên Komîteyê re û bi nûnerê taybet ê sekreterê giştî yê NY bo Sûriyê, Geir O. Pedersen, wek hêsankar, ji bo misogerkirina karkirina domdar û bibandor a civînên paşîn ên Komîteya Makeqanûndubare kir. Ji bo ku komîte erka xwe ya amadekirina reforma Makeqanûnû pêşkêşkirina wê ji raya giştî re bi cih bîne û di karê xwe de pêş bikeve, divê bi têgihiştineke lihevhatinî û tevlêbûneke çêker, bêyî destwerdana ji derve û demajoyên ji derve bên ferzkirin. , ji bo pabendbûna bi Mercên Makeqanûnû Rêbazên Bingehîn û lihevhatina endaman, wan kiriye. Wan bal kişand ser wê yekê ku Komîteya Destûra Bingehîn bêyî ti astengiyên burokratîk û lojîstîkî karibe xebatên xwe bidomîne.

Serkirdeyan tekezî li ser biryardariya xwe ya berdewamkirina berdana hevdu ya girtî/revandiyan di çarçoveya koma xebatê ya pêwendîdar a formata Astanayê de kirin. Di ravekê da wiha hat gotin:

"Û bal kişandin ser wê yekê ku koma xebatê mekanîzmayeke taybet e ku bandor û pêwîstiya xwe di avakirina baweriyê de di navbera aliyên sûrî de îsbat dike, serokên dewletan biryardariya xwe diyar kirin ku li ser berdewamiya xebata xwe ya derbarê azadkirina girtiyan, û berfirehkirina çalakiyên xwe yên li ser radestkirina cenazeyan. û nasnameya kesên winda li gorî erka xwe. Wan tekezî li ser pêwîstiya hêsankirina vegera bi ewle û dilxwazî ​​ya penaber û awareyên navxweyî bo cihê rûniştina wan a resen li Sûriyê kir, da ku mafê wan ê vegerê bê misogerkirin û di vê çarçoveyê de piştgiriya wan bê kirin. Di vê çarçovê de, ji bo bicihkirina wan û avakirina jiyana wan a asayî ya rojane û berpirsiyariya zêdetir ji bo parvekirina bargiraniyê, alîkariyên guncaw ji civaka navneteweyî re bikin; Di vî warî de, wan banga zêdekirina alîkariyan ji Sûriyê re kir, di nav de vegerandina jêrxanên bingehîn, bi taybetî av, kehrebe, paqijî, saxlemî, navendên perwerdeyê, dibistan, nexweşxane, û pirojeyên başkirina zû, di nav de operesyonên mayînan ên mirovî li gorî alîkariyên mirovî yên navdewletî.

Êrîşên leşkerî yên rejîma dagirker a siyonîst li Sûriye'yê

Di daxuyanîya ku hat belavkirin de derbarê mijarê de hat diyarkirin ku, "Serokên dewletan êrîşên eskerî yên Rejîma îşxalker a sîyonîst li Sûrîyê ku di nav wan de binesazîya sîvîl jî di nav de ye, şermezar dikin û wiha hat gotin: "Serokên dewletan nirxandinan kirin ku ev êrîş binpêkirina hiqûqa navneteweyî, hiqûqa însanî ya navneteweyî û serwerîya Sûriyeyê ye. Di vê çarçoveyê de, pabendbûna bi biryarên qanûnên navdewletî yên ku ji aliyê gerdûnî ve tên naskirin, di nav de biryarên Neteweyên Yekbûyî yên têkildarî redkirina dagîrkirina Golana Sûriyê, bi taybetî biryarên 242 û 497 ên Encûmena Asayişa Navdewletî, ku hemû biryaran betal dike. biryar û tedbîrên hatine girtin û tê dîtin ku ti bandora wan ya qanûnî nîne û pêwîstiya wê piştrast kir.

Di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku ji bilî mijara Sûriyeyê, ji bo xurtkirina hevahengiya Sealî di warên cuda de ji bo zêdekirina hevkariyên siyasî û aborî yên hevpar, her wiha hat destnîşankirin.

Di daxuyaniyê de her wiha destnîşankirin ku lihevkirin hat kirin ku 19emîn Civîna Navneteweyî ya Sûriyeyê ya ku di Forma Astanayê da hat lidarxistin heta dawiya sala 2022an bê lidarxistin û li ser vexwendina Serokê Federasyona Rûsyayê Vladimir Putin jî Lûtkeya Sêalî ya bê li Rûsyayê bê lidarxistin. (ÎLKHA)