Sözlükte yaklaşmak anlamına gelen kurban, Allah'a yaklaşmayı Allah yolunda malların feda edilebileceğini, Allah'a teslimiyeti ve şükrü ifade ediyor.

İslami terim olarak ise kurban; muayyen bir vakitte, muayyen bir hayvanı ibadet maksadıyla usulüne uygun olarak kesmektir.

Şanlıurfa İl Müftüsü Ramazan Tolan, kurban ibadeti ile ilgili olarak İLKHA'ya konuştu.

Müftü Tolan, kurbanın dini hükmü, kurban edilecek hayvanlar, mezheplerin kurban ile ilgili görüşleri, kimler kurban kesebilir ve kurbanda niyet konularına değindi.

"Kurban, Hazreti Âdem ve Hazreti İbrahim'den beri devam eden bir ibadettir"

Kurbanın sözlük ve dini terim manalarını açıklayarak sözlerine başlayan Müftü Tolan,"Kurban, Hazreti Âdem (aleyhi selam) ve Hazreti İbrahim'den (aleyhi selam) günümüze kadar devam eden bir ibadettir. Kurbanın kelime anlamı; insanı Allah'a yaklaştıran ve Allah'ın rızasına sebep olan ibadet demektir. Dini terim olarak ise kurban kesmesi vacip olan bir kimsenin şartları belli bir hayvanı, belli günlerde Allah rızası için kesmesi ve etlerini de dinin gösterdiği kurallara göre dağıtmasıdır. Rabbimiz! Kevser Suresi'nde 'Şüphesiz biz sana Kevser'i verdik. Öyleyse Rabbin için namaz kıl ve kurban kes. Asıl soyu kesik olan onlardır.' (Kevser 1-3) buyuruyor. Hanefi mezhebinde 'Fesalli li-Rabbike venhar' ayetinden yola çıkılarak kurban kesmenin 'vacip' olduğu hükmü verilmiştir. Hanefi Mezhebi müçtehitleri ayette geçen namazın bayram namazı olduğunu, kurbanın ise Kurban Bayramı günlerinde kesilen kurban olduğunu ifade etmişlerdir. " ifadelerini kullandı.

"Hanefi Mezhebi dışındaki diğer mezheplere göre kurban kesmek kuvvetli sünnettir"

Kurbanın farz, vacip ve sünnet olan çeşitleri olduğunu belirten Tolan "Kurban'ın farz, vacip, sünnet vesaire kısımları vardır. Bir insan adak adadığı zaman bunu yerine getirmesi vaciptir. Allah rızası için hiçbir sebep yokken kurban kesmesi ile akika ve şükür kurbanı kesmesi nafiledir. Hacda ise ceza kurbanları farzdır. Kurban Bayramı'nda kesilen kurbana Arapça 'Udhiyye' denir. Hanefi Mezhebi dışındaki diğer mezheplere göre kurban kesmek kuvvetli bir 'Sünnet-i Seniyye'dir.  Peygamber Efendimiz (sallahu aleyhi ve sellem) kurban ibadeti farz olduktan sonra kendisi ve ailesi için kurban kesmiştir. Günümüze kadar da müminler bu şekilde devam etmişlerdir." diye konuştu.

"Dinimizin ölçülerine göre zengin sayılan kimselere kurban kesmek vaciptir"

Kurbanın kimlere vacip olduğu ile ilgili bilgi aktaran Tolan, "Kurban; hali vakti yerinde olan, dinimizin ölçülerine göre zengin sayılan kimselere vaciptir. Bir insanın ihtiyacı ve borçları çıktıktan sonra 80 gram altın değerine sahipse Hanefi mezhebine göre kurban kesmesi vaciptir. Kurban kesmenin sünnetten delili ise Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) 'Bizim bugün yapacağımız ilk önemli iş; bayram namazını kılmak, ikincisi ise kurban kesmektir.' diye buyuruyor. Başka bir hadiste ise 'Bayram günlerinde müminlerin yapabileceği en faziletli ibadet; kurban kesmek ve etlerini gereğine göre dağıtmaktır.' buyuruyor. İmkânı olduğu halde kurban kesmeyenlerle ilgili Peygamber Efendimizin tehdit içeren mübarek sözleri de vardır." şeklinde konuştu.

"Ülkemizde deve az olduğundan dolayı çok nadir kesiliyor"

Hangi hayvanların kurban olarak kesilebileceği ile bilgi veren Tolan, "Deve, sığır ve küçükbaş hayvanlardan kurban kesilir. Ülkemizde deve az olduğundan dolayı çok nadir kesiliyor. Sığır ve deve 7 hisseli olarak kesilebilir. Koyun ve keçi 1 hisseli olarak kesilebilir. Koyun ve keçilerin 1 yaşını, sığır cinsinin 2 yaşını, develerin ise 5 yaşını bitirmesi gerekiyor. Şafi mezhebine göre, keçinin de 2 yaşını bitirmiş olması gerekir.  Çünkü koyun cinsinin gelişimi biraz hızlı oluyor. Keçiler ise 2 yılını bitirdikten sonra tam sınıra geliyor." dedi.

"Kurban ibadetinde halis niyetimize göre kurbanın değeri artıyor"

Kurban kesilirken dikkat edilmesi gereken hususlara değinen Tolan, "Bütün ibadetlerde olduğu gibi kurban ibadetinde de önemli olan halis niyettir. Yüce Rabbimiz Kur'an'ı Kerim'de 'Onların ne etleri ne de kanları Allah'a ulaşır. Ancak sizden O'na yalnız takva ulaşır.' (Hac-37) diye buyuruyor. Kurban ibadetinde halis niyetimize göre kurbanın değeri artıyor. Bu niyetle kurban kesmek gerekir. Kesilen hayvanı incitmemek gerekir. Kurban keserken besmele ve tekbir getirilmelidir. Kurban keserken çevre kirletilmemelidir. Ayrıca kesim işi de ehil olan kişilere yaptırılmalıdır." diye konuştu. (İLKHA)