1 - Cenabı Hak, Kur'an-ı keriminde (Nur/30) "Mü'min erkeklere söyle, gözlerini (harama bakmaktan) sakınsınlar ve ırzlarını korusunlar. Bu kendileri için çok teiniz (bir hareket) tir. Şüphesiz ki Allah, (kullarının ne) yaptıklarından hakkıyla haberdardır"

Müfessirlere göre bu âyet-i kerime üç manaya işaret ediyor. Biri kulların te'dibi, terbiyesidir. Biri faydalı tenbih - uyarmadır. Biri de tekdirdir. Cenabı Hak, mü'min erkeklere söyle gözlerini haramdan sakınsınlar buyruğuyle kullarına terbiyeli olmalarını emretmiştir. Kulun    vazifesi de bu emre   uymaktır.

Yoksa Cenab-ı Hakkın ilâhi meclisinde,   saygısızlara, edepli olmayanlara diploma    verilmez. O halde "edebi terketmek,  utangançlık verici ve Allah'tan uzaklaştı ncıdır. Fakat Cenab-ı Hak, yine de âyette,   “Gözlerini haramdan sakınsınlar    kendileri    için daha temizdir” buyruğu ile de kullarına, faydalı tenbihte, uyarmada bulunuyor. Bunun iki manası vardır: Âyetteki birinci mâna: Ya Muhammed, Mü'minlere söyle gözlerini sakınsınlar, buyruğu, gönülleri günahtan temizlemek ve taatlarını arttırmak içindir. Çünkü göz sakınmazsa ve hele kasten bile bile harama bakarsa   günaha girer. O haram bakışa gönül de katılırsa günâh artar ve sahibini manevî helake götürür. Göz. helâle baksa yine gönül takılır. Nefis uyanmaya başlar. Bu seferde ibadet ve tâattan geri kalır. Fakat göz  bakmazsa bütün bu tehlikelerden korunulmuş olur. Hz. îsa (A.S.) den rivayet ediliyor: Her ne olursa olsun bir şey'e bakmaktan sakının. Çünkü    bakış, kalbe   şehvet tohumunu eker. Bu da sahibini doğru yoldan çıkarmaya kâfidir.

Zinnun Mısrî (Allanın rahmeti üzerine olsun) der ki: Gözü harama kapamak ne güzel bir kapıcıdır. Şehvetin kalp evine girmesini önler. Demek ki gözünü haramdan sakınırsan kalbin tertemiz kalır.   Bu sayede nice fitne ve belâlardan kurtulmuş olur ve iyiliklerini de arttırmış olursun.

Âyetteki "Şüphesiz Allah, ne yaptıklarınızı bilir" emrinde de tehdit manası vardır. Yâni   harama bakmaktan sakın ve belki Allah, işlediğiniz günahları bilir ve bu amellerinize göre cezanızı   verir. Başka bir âyette de: "Allah, gözlerin hain   bakışını,   göğüslerin gizleyeceği her şeyi bilir” (Mümin/19) O halde sakının yoksa size azap veririm"   buyurmaktadır.

2  - İkinciyi de Hz. Peygamber   buyuruyor: Yabancı bir kadına bakmak Şeytanın oklarından bir oktur. Bunu terk eden kişiye. Cenab-ı Hakk ibadetten lezzet almasını kolaylaştırır.

İbadetin âdabını ve Allah'a yalvarışın lezzetini almış olan âbidlerin mertebesi büyüktür. Bu hal, sâlih insanlar arasında da denenmiştir. Harama bakmaktan gözlerini sakınanlar ve sâlih amel işleyenler, ibadetlerinden lezzet alır ve gönülleri tertemiz olur.

3  - Gözlerimizi sakınmanın üçüncü yolu da şudur:

Ey Ademoğlu! vücudunun organlarına bak, incele ve ne için yaratılmışlarsa o şey için kullan başkasına harcama. Meselâ: İnsanın ayakları, Cennet bahçelerinde gezmek, elleri, ağaçlarındaki meyveleri toplamak, gözleri, Ahirette Cenab-ı Hakkın Cemalini görmek için yaratılmışlardır. Gerçek vazifeleri bu olan organlarını dünyada iken, haram ve lüzumsuz şeylerde kullanırsan Ahirette sana va'd olunanları engellemiş olursun. O halde ey aziz! Sana vacip olan, bu organları, yaratıldıkları iş için kullanmak ve başka şeye harcamamaktır ki Ahiretin büyük saadetini, bu vefasız dünyanın geçici zevklerine karşılık, satmayasın.

İmam Gazali