Araştırma yazı...

TERÖR ESTİRİYORLAR!

“Özel askerî şirketler dünyayı kendi aralarında bölen ve savaşın, yoksulluğun ve insanlığın tüm acılarının kaynağı olan kapitalistlerin baskı aracından başka bir şey değildir.”

Paralı asker kavramı tarihteki birçok savaşta karşımıza çıkar. Mısırlılar Hititlilere karşı bir başka Kuzey Afrika Krallığı olan Numidya’dan asker krallığı söylenir.

İstanbul’un fethi sırasında Konstantinopolis’i para karşılığında savunan Cenevizliler de paralı askerlerdiler.

Soğuk savaş sonrası ABD 30 yılda asker sayısını 3/1’e kadar düşürdü. Asker sayılarında azalma sonra bu işi üstlenen özel askeri şirketler kurulmaya başlandı. Bu şirketlerin başında gelen ABD’nin en büyük ve etkili paralı askeri şirketi “BlackWater” oldu.

Blackwater’in ortaya çıkışı!

Blackwater projesinin fikir babası 2001-2009 yılları arasında ABD Başkan Yardımcılığı görevi yürütmüş olan Dick Cheney‘dir. 1996 yılında  “Amerikan Deniz Kuvvetleri Özel Birlikler” eski askerlerinden İslam düşmanı olarak bilinen, “Uluslararası Hristiyan Özgünlük Örgütü ”nün başkanı Erik Prince ve Al Clark tarafından kurulmuş, daha doğrusu kurdurulmuştur. Şirketin operasyonlardan sorumlu yetkilisi ise Cofer Black olmuştur.

Her ne kadar özel güvenlik şirketi olarak gözükse de yaptığı eylemler, suikastlar ve sabotajlar ile kendisini sorgulatır hale gelmiş, bunun neticesinde güvenlik şirketinden çok terör örgütü olarak anılmaya başlanmıştır.

Şirketin ilk yurt dışı eylemi!

Şirket, Kuzey Kaliforniya’da 28 bin km² ‘lik alana ilk kurulduğunda daha çok güvenlik görevlileri için eğitim vermekteydi. Ayrıca bu bölge savunma şirketlerine yabancı olması nedeniyle kafalarda soru işareti bırakmıştır. İlk başlarda ABD sınırları içinde askeri eğitim ve donanımlı personeli ile koruma, polis eğitimi, polis köpekleri gibi hizmetler vermekle işe başlamıştır. Yemen’de ABD savaş gemisi USS Cole’a  gerçekleştirildiği iddia edilen ve 17 Amerikan askerinin ölümüne neden olan saldırı ve 11 Eylül saldırısından sonra şirket, George W. Bush’un talimatı ile ABD’nin Irak ve Afganistan‘daki çok hassas bölgelerin korumasını üstlenmiştir. George W. Bush’un göreve gelmesinin ardından şirket çok büyük askeri eğitim ihalelerini almaya başlamıştır. Tabi bunda derin siyasi gücün ve kişilerin etkisi de yüksektir.

Şirketin popülerliği Irak’ta Felluce katliamının ardından artıyor. Blackwater’in iş tanımı da bir anda genişliyor. 31 Mart 2004 günü Felluceli direnişçiler, ABD askerleri ve KBR personeline yemek taşıyan Eurest Support Services firmasını koruyan 4 Blackwater özel güvenlik görevlisine pusu kurar. Silahlı özel güvenlik görevlileri, araçlarının içine atılan el bombası ve ağır makinalı tüfek ateşi sonucu ölürler. Olay yerine gelen halk ve direnişçiler cesetleri araçtan çıkartarak yerlerde sürükledikten sonra Fırat Nehri üzerindeki bir köprüye asarlar. Olaya dair fotoğrafların dünya kamuoyuna yansıması üzerine ABD ordusunda şehirde denetimi ele geçirmek için harekat planları yapılmaya başlanır. Nihayetinde başlayan I. Felluce Muharebesinde 17 sivil katledilir.

Peşaver’de cami ve pazaryer eylemlerini yapanlar yine bunlardı!

Şirket sadece Irak’ta değil Pakistan ve Afganistan’da da birçok kanlı işler yapmıştır. Peşaver’de cami ve pazaryeri bombacıları, üçü ABD’li diplomat, altı kişi suikast silahlarıyla yakalanır. Pakistan polisinin, rutin bir kontrol sırasında durdurduğu şüpheli araçlardan birinde bulduğu silahlar sonrası altı kişiyi tutuklar. Tutuklananlardan üçünün ABD büyükelçilik çalışanı olduğu ortaya çıkar. Bu tür saldırılar genellikle El-Kaide ve Taliban’a mal edilerek asıl saldırıyı yapan kişiler gizlenir. O günlerde Taliban liderinin yaptığı açıklama oldukça dikkat çekicidir; “Bazen bir saldırı oluyor ve biz bile medyadan ‘Taliban olayı üstlendi’ diye duyuyoruz. Kim üstlendi, ne zaman, nasıl, delili ne? Ancak medya taraflı davranıyor ve hemen bizi suçluyor.”

Daha önce de Pakistan’da Raymond Davis isimli bir CIA ajanı yakalanmış, ajanın üzerinde bir çok silah, maske, GPS ve bazı sivil hedeflerin not alındığı dokümanlar bulunmuştu. Raymon Davis, Pakistan’da aracına yaklaşan iki kişinin Taliban ya da El Kaide üyesi olduğunu düşünmüş ve panikleyerek bu iki kişiyi öldürmüştü. 2.3 milyon  dolar kan parası ödenerek olay örtbas edildi. Şirketin Benazir Butto suikastında da parmağı olduğu, Pakistan eski Genelkurmay Başkanı General Mirza Aslam Beg tarafından dile getirilmiştir. Butto’nun o dönemdeki korumalığını Blackwater’ın hizmet sağladığı JSOC (Ortak Özel Operasyonlar Komutanlığı) yaptığını düşünürsek bu iddiayı kuvvetlendirmektedir. Hatta bu general, Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri suikastını da bu şirketin planladığını söylemiştir.

PKK Depolarından Çıkan Silahlar!

Şirket, dönem dönem Türkiye’de de gündeme gelmiştir. Türkiye’nin sürekli ” ABD’nin silahları PKK’da çıkıyor” açıklamaları ve ABD’nin Irak’ta kaybettiği 190 bin silah göze alındığında, bu açıklamaları ciddi bir boyut kazanmıştır. Bu konuda, Irak’ta soruşturma yürüten savcılık, Irak’ta şirketin kaçak silah piyasası kurduğunu ve bu silahların ise PKK’nin eline geçtiği tespit edilmiştir. Güneydoğu’da yapılan Hendek operasyonları sırasında ele geçirilen bazı SNİPER keskin nişancıların yabancı uyruklu çıkması dikkatleri tekrar bu şirket üzerine çekmiştir.

Dönem dönem basında Blackwater’ın PKK, PYD/YPG, DHKP-C gibi örgütleri desteklediği haberlerini okumaktayız. Suriye’de ise PYD/YPG komutanlarını ve PKK üst düzey yöneticilerinin korumalığını bu şirketin yaptığı bilinmektedir. YPG/PYD’ye her türlü silah eğitimi ve bomba eğitimi, bu şirket tarafından verilmektedir. ABD’nin bölgede yürüttüğü gizli operasyonları YPG/PYD üniformaları altında bu şirket üzerinden icra etmektedir.

Günümüz dünyasında büyük devletler, operasyonlarını bu tür şirketler üzerinden yürütmeye başlamıştır. Dünya üzerinde 90’dan fazla askeri özel güvenlik şirketi bulunmakta ve bu şirketler 110 ülkede faaliyet göstermektedir. ABD savunma harcamalarının 3’te 1’ini bu tür şirketlere aktardığını düşünürsek, yeni savaş stili de bu yönde gelişme gösterecektir.

       Bu şirketler ile hedef ülkede gizli operasyonlar yürütmek, suikastlar, eylemler, vs daha kolay görülmektedir. Savaşın olduğu her ülkede bu şirketler aktif olarak rol almaktadır. Irak, Suriye, Afganistan, Pakistan, Yemen, Tunus, Libya, Mısır, Lübnan, Somali, Sudan şirketin operasyon yaptığı ülkelerin başında gelmektedir.

      Şirket 2007’de Irak’ta  Nisur’da  yaptıkları  sivil  katliam  sonrasında, 2009’da isimlerini değiştirmek (Xe Services) zorunda kaldılar. Bunun sonucunda Irak Hükumeti şirketin faaliyetlerini yasaklamıştır. 2011 yılında ise ismini Academi olarak değiştirmiştir.

Pentagon’un yıllardır çalışmaya başladığı özel güvenlik şirketi Blackwater, ABD ordusunun Irak ve Afganistan’daki operasyonlarında ağırlıklı bir yer tutuyor. ABD’nin “Gölge ordusu” diye adlandırılan Blackwater, ABD adına birçok kanlı vahşet eylemi gerçekleştirmiştir.

Adam kaçırıp fidye istiyorlar!

ABD ordusu içinde çalışan özel güvenlik elemanları insan haklarını ihlal etmekten çekinmiyorlar. Afganistan’da sivilleri kaçırarak gizli cezaevlerinde tutan Jonathan Idema ve Edward Caraballo isimli şahıslar, özel şirket elemanlarıydı. Afganistan’a özel şirketin güvenlik elemanı olarak gelen bu ikili daha sonra kırsal kesimlerde adam kaçırma eylemlerine başlar. Kaçırdıkları sivilleri bilinmeyen bir yere götürüp hapseden güvenlik şirketi elemanları, kaçırdıkları kişileri kamaraya alıp ailelerinden fidye talep ediyorlardı.

Rus paralı askeri Wagnerlar!

Modern Rus Özel Askeri Şirketler için ilham kaynağı olan ismin, 1989 yılında Güney Afrika’da Executive Outcomes adlı ilk yasal Özel Askeri Şirket kurucusu Eben Barlow olduğu tahmin edilmektedir. 2010 yılında St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’na konuşmacı olarak katılan Barlow’un resmi olarak planlanan programın yanı sıra gayri resmi bir toplantıda Rusya Genelkurmay Başkanlığı temsilcileriyle bir araya gelerek emekli askeri personel ve sözleşmeli askerlerden oluşan özel bir ordu projesini görüştüğü bilinmektedir.

Rus silahlı kuvvetleri himayesinde Özel Askeri Şirketler oluşturma düşüncesi ilk olarak 2010 yılında dile getirilmişse de gerçek anlamda ortaya çıkışları 2014 yılını bulmuştur. Rus Wagner paralı askerleri Kırım’ın ilhakı sonrasında Ukrayna’nın doğu bölgelerinde Ukrayna ordusuyla şiddetli silahlı çatışmalarda yer almıştır. O dönemde Ukrayna topraklarında yaşanan çatışmalara yaklaşık 2.500 Wagner militanının katıldığı tahmin edilmektedir.

Wagner paralı askerlerin Suriye’de Baas rejiminin, Libya’da Darbeci Hafter’in yanında yer aldılar.

Neden paralı askerler!

2000’lerin başında Afganistan ve Irak savaşlarıyla birlikte ÖAŞ sektöründeki büyüme daha da hızlanmıştır. Bunun en temel nedenlerinden biri, Özel Askeri Şirketler düzenli ordulardan farklı olarak çok daha esnek ve hareket alanlarının çok daha geniş olmasıdır. Çünkü Özel Askeri Şirketler, düzenli ordular gibi herhangi bir siyasi kısıtlamaya tabi değildir. Örneğin düzenli ordu genellikle siyasi yönetimin izni olmadan düşmanla görüşme yapamaz, bu görev siyasilere bırakılır. Ancak Özel Askeri Şirketler için böyle bir sınırlama yoktur ve önemli olan tek şey sahadaki başarıdır. İkinci neden ise Özel Askeri Şirket'le devlet arasındaki esnek ilişkidir. Yani Özel Askeri Şirketler bir taraftan -ABD Dışişleri Bakanlığı, Pentagon ve CIA gibi- devlet kurumlarının çıkarları doğrultusunda faaliyetler yürütürken diğer taraftan söz konusu kurumlar, gerektiğinde kendilerini Özel Askeri Şirketler faaliyetlerinden soyutlayabilmektedir. Kısacası devletler, kendilerini bu şirketlerden sorumlu görmedikleri için onlarla çalışmayı tercih etmektedir. Devletler, kâr amacı taşıyan kurumlar olan Özel Askeri Şirketlerin faaliyetlerinden de hiçbir şekilde sorumlu tutulamamaktadır.