Çölyak hastalığında erken teşhis çok önemli!
Batman İl Sağlık Müdürlüğü tarafından “9 Mayıs Dünya Çölyak Günü” münasebetiyle yazılı bir açıklama yapıldı.
Açıklamada Çölyak hastalığının, genetik yatkınlığı olan bireylerde buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli proteine maruz kalma sonucu gelişen, kronik, immün aracılı bir ince bağırsak enteropatisi olduğu belirtildi.
Çölyak hastalığının temelde ince bağırsağı etkilese de, klinik özellik yelpazesi hem intestinal hem de ekstraintestinal semptomlar ile çok geniş olduğu aktarılan açıklamada, her yaş grubunda, her ırkta ve her iki cinste de görülebildiğine işaret edildi.
Çölyak hastalığında etkin olduğu bilinen tek tedavinin glutenin ömür boyu diyetten çıkarılması olduğu bilgisi paylaşılan açıklamada, “Glutensiz diyet uygulanmasındaki amaç, hastalığın var olan semptomlarını kontrol altına almak, hastaların yaşam kalitelerini arttırmak ve hastalıkları ile ilgili komplikasyonların oluşmasını önlemektir. Özellikle çölyak hastalığında erken tanı çocuklarda büyümenin yakalanmasında, uzun dönem komplikasyonlarının önlenmesinde önemlidir.” denildi.
Hastaların çoğunda, diyet tedavisine tam uyum sağlamalarının ardından klinik bulgularının tamamen düzeldiği, serolojinin normale döndüğünün gözlendiği kaydedildi.
Çölyak hastalığının toplumun yaklaşık yüzde 1-yüzde 0.03’ünü etkilediği ifade edilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Hastalığın çok geniş bir klinik yelpazeye sahip olması, atipik seyir gösterebilmesi veya hiç bulgu vermemesi nedeniyle gerçek bir prevalans vermek zorlaşmaktadır, bu nedenle hastaların ancak yüzde 10’nuna tanı konulduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde Çölyak hastalığı görülme sıklığı toplumun yaklaşık yüzde 1-yüzde 0.03 etkilediği düşünüldüğünde en çok 850 ve en az 250 bin hasta beklenmektedir. Bakanlığımız Sağlık Bilgi Sistemlerinden elde edilen verilere göre Türkiye'de tanı konan çölyak hastalığı sayıları 2021 yılı sonu itibari ile 138 bin 230 olarak belirtilmiştir.”
Çölyak hastalığının hem çocuklar hem de erişkinlerde geniş bir klinik yelpazeye sahip olduğu vurgulanan açıklamada şu bilgiler paylaşıldı:
“Organizmada etkilemediği sistem ya da organ yoktur. Tüm sistemlere yönelik semptomlara neden olması çok ciddi tanı karmaşasına yol açmaktadır. Geçmeyen, yineleyen ve adı konulamayan her türlü sağlık sorununda çölyak hastalığının akla getirilmesi gerekir. Toplumda tanı almamış hastalar buz dağının görünmeyen kısmıdır. Teşhis yöntemlerinden kan testleri serolojik özel testler ile ön tanı konmakta ancak kesin tanı ince bağırsak biyopsisi ile konmaktadır. Tedavisi diyet ile mümkün olan çölyak hastalığında erken teşhis çölyaklıların yaşam kalitesinin tekrar düzelmesi ve kaybedilecek sağlık maliyetinin önüne geçilmesi için son derece önemlidir. Çölyak glutensiz beslenme ile bir hastalık değil yaşam tarzı olarak hayata yerleşmelidir.”(İLKHA)