Kentsel dönüşüm alanı ilan edildikten sonra birçok firma eliyle yenilenmeye başlanan ancak yaşanan sorunlar nedeniyle "kördüğüm" haline gelen Fikirtepe Projesi'ni Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının devralmasıyla 55 hektar alanda büyük dönüşüm başlatıldı.

Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Sezayi Köse, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, 2007 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Fikirtepe'yi kentsel dönüşüm alanı ilan ettiğini, imar planlarını hazırladığını, sürecin yönetim şeklinin vatandaşlar ile özel sektör el birliğiyle yapımına yönelik olduğunu söyledi.

Gelinen nokta itibarıyla sürecin tamamlanamadığını hatta başka kaotik sebeplere meydan verdiğini ifade eden Köse, "Bunlar neler? Vatandaşlarımız tahliye edilmiş, herhangi bir inşa faaliyeti başlamamış veya inşaatlar başlamış yarım kalmış, ilerlememiş ya da proje adasında herhangi bir anlaşma, vatandaşlarımızın yeni konutlarına kavuşması için herhangi bir adım atılmamış projeler vardı. Kiralarını alamayan vatandaşlar vardı. 23 Kasım 2020’de Bakanımız burada bütün paydaşları topladı, sürecin nasıl ilerleyeceğine, yatırımcılara inşaatları yapıp yapmayacaklarına ilişkin bir toplantı yaptı. Bakanlık eliyle burada bir süreç başlamış oldu. Bütün çalışmaları ele aldık, imar planlarını yeniledik. Bölgede yeni prestijli alanlar oluşturmak ve vatandaşların mağduriyetini gidermek amacıyla yeni bir planlama süreci yürüttük. İki farklı bölgede ofis açtık." diye konuştu.

Köse, sürece dahil olduklarında yıkılmamış 1299 bina ile 5 bin 500 bağımsız birimin olduğunu aktaran Köse, ardından vatandaşlara inşa sürecinin başlaması için 150 gün tahliye süresi verdiklerini kaydetti.

- "Ekim sonu itibarıyla yıkımı tamamladık"

Eylül başı itibarıyla 150 günlük tahliye süresinin dolduğunu dile getiren Köse, şöyle devam etti:

"5 bin 565 bağımsız evin bir çoğu boşaltılmıştı ancak ekonomik sebepler veya hastalıklardan dolayı çıkamamış vatandaşlarımız vardı. Vatandaşlarımıza geçici konaklama, nakliye ve depo desteği, ambulans hizmeti gibi olanakları sağladık. Vatandaşların desteğiyle bütün bağımsız birimleri ve binaları boşaltıp, ekim sonu itibarıyla yıkımı tamamladık. O süreçte 19 proje adasında Emlak Konut Genel Müdürlüğümüzce ihaleler yapıldı, alanın tamamında inşaatlar başladı."

Bu süreçte bütün vatandaşlara aylık 1500 TL kira yardımı yaptıklarını, Bakanlıkça alanda 15 milyon TL kira yardımı ödendiğini belirten Köse, "Projenin sonunda 11 bin bağımsız birim üretilecek. İki yıl içinde tamamlayarak vatandaşlarımıza teslim etmeyi planlıyoruz." dedi.

Fikirtepe'de bugüne kadar tahliye edilen ve yıkılan toplam 7 bin 268 bağımsız birim olduğunu aktaran Köse, projenin sonunda Fikirtepe'de büyük millet bahçesi niteliğinde park alanları oluşturduklarını, vatandaşların ferah ve güvenle konutlarında yaşayabilecekleri yaşam alanlarının oluşacağını bildirdi.

Bakanlıkça yapılan "Yeni Fikirtepe Konutları-1" etabını 2021 yılı itibarıyla bitirdiklerini, 1134 konutu vatandaşlara teslim ettiklerini, vatandaşların yaşamlarını orada sürdürdüklerini anlatan Köse, 2 yıl sonra "Fikirtepe'de yaşam başladı" denilebileceğini sözlerine ekledi.

- Yıl yıl Fikirtepe'de süreç

Fikirtepe'de bulunan gecekondular 1984 yılında yasalaştı. Hak sahiplerine 1991 yılında tapular dağıtıldı. Zaman içinde gecekondular binalara dönüştü, 2005 yılında özel proje alanı ilan edildi. İBB tarafından 2007 yılında "Kentsel Dönüşüm Alanı" olarak belirlendi.

"Özel Proje Alanı" olarak 2008 yılında planlanan bölgede 1/1000 ölçekli UİP çalışmasına başlanırken 2010 yılında 14 bin 629 yeni daire yapılması hedeflendi. Bu sayı daha sonra 35 bine çıktı.

Bunun ardından 2012'de 6306 sayılı "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi" hakkında kanun çıktı. Fikirtepe, 2013'te riskli alan ilan edildi, 2015'te Fikirtepe Kentsel Dönüşüm Projesi meslek odaları tarafından yargıya taşındı ve plan iptalleri başladı.

2020 yılının Fikirtepe'sinde ise yıkımları yapılmış fakat inşaatı başlanmamış alanlar mevcuttu. Yüklenici firmaların süreci tamamlamayacağını belirtmeleri, kira yardımı dahi alamayan hak sahipleri, başlanmış fakat bazı gerekçelerden dolayı devam etmeyen projeler gündeme geldi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sorunun çözümü için kentsel dönüşüm sürecini tamamlayamamış 55 hektarlık alanda büyük dönüşümü başlattı. İmar planları ve uygulamaları kısa bir sürede tamamlandı. İki irtibat ofisi kurularak hak sahiplerine bilgilendirme ve kira yardımı süreçleri başlatıldı.

- Sayılarla Fikirtepe

Büyük dönüşüm alanında, mevcutta 1299 bina ve 5 bin 565 bağımsız bölüm, daha önceden yıkılan yaklaşık 2 bin bağımsız bölümle beraber yaklaşık 400 bina bulunmaktaydı.

Mevcutta bulunan 1299 bina için 150 günlük bir tahliye süreci tanındı. Yaklaşık 26 bin hak sahibi bulunan çalışma alanında tüm hak sahipleri ile görüşülerek süreç hakkında bilgilendirmeler sağlandı. Bu süreç içerisinde tahliyesini gerçekleştiren hak sahipleri için her bir bağımsız birime 1500 TL kira yardımı başlatıldı. Kiracı olanlara 3000 TL taşınma desteği sağlandı.

Günümüze kadar 70 milyon TL kira yardımı ödemesi gerçekleştirildi. Aylık yaklaşık 15 milyon TL kira yardımı yapılıyor.

Tahliyeler verilen süre içerisinde hak sahiplerinin de desteği ile herhangi bir sorun yaşanmadan tamamlandı ve yıkım süreçleri 1 ay gibi rekor bir sürede sona erdi.

Büyük dönüşüm alanında 19 yapı adasının ihale ve inşaat süreçleri tamamlandı. Hızlı bir şekilde inşaat süreçleri devam ederken, 2 yıl gibi kısa bir sürede hak sahiplerine yeni Fikirtepe'de bulunan bağımsız bölümleri teslim edilecek.

Alan içerisinde bulunan 19 yapı adasında toplam 11 bin bağımsız bölüm üretilecek. Dönüşüm alanının yüzde 55'i donatı alanından oluşacak. Fikirtepe'ye 11 cami alanı, 8 eğitim tesisi, 1 sağlık tesisi, 1 spor tesis alanı, sosyal ve kültürel tesis alanları ile yaklaşık 120 bin metrekarelik park alanı yapılacak.