İçinde yaşadığımız şu ihtiyar dünya geçici bir misafirhane, mü'minler için bir ibadethane, zikirhâne ve bir mescid hükmündedir.

Kâinat mescid-i kebîrinin bu köşesinde her şey Allah'ı zikir ve teşbih ederken, insanların gaflet içinde ömür sürmeleri, yaratılış gayesinden uzak yaşamaları, sonsuz hayatı kaybetmelerine sebep olabilir.

CAMİ NEDİR?

Arapça cem‘ kökünden türeyen, “toplayan, bir araya getiren” anlamındaki câmi‘ kelimesi, başlangıçta sadece cuma namazı kılınan büyük mescidler için kullanılan el-mescidü’l-câmi‘ (cemaati toplayan mescid) tamlamasının kısaltılmış şeklidir.  

Cami;  toplayıcı, toplayan, kaplayan, müslümanların ibadet gayesiyle toplandıkları yer, ma'beddir.  Birlik ve beraberliğin sembolü, İslami kimliğin gelişiminde son derece etkili; zenginiyle fakiriyle toplumun farklı katmanlarından her kesimi aynı safta omuz omuza kendi bünyesinde toplayabilen yegâne mekânlardır.

İçinde cuma namazı kılınan ve hatibin hutbe okuması için minber bulunan mescidler cami, minberi bulunmayan yani cuma namazı kılınmayan küçük mâbedler ise sadece mescid olarak anılır olmuştur. 

MESCİD NEDİR?

Mescid, Arapça’da “eğilmek, tevazu ile alnı yere koymak” mânasına gelen sücûd kökünden “secde edilen yer” anlamında bir mekân ismidir. Secde namazın rükünleri içinde en önemlisi, Kur’an’a göre insanın daha ilk yaratılışında şahit olduğu bir hürmet ifadesidir (el-Bakara 2/34). Hz. Peygamber’in bildirdiğine göre kulun Allah’a en yakın olduğu an secde anıdır (Nesâî, “Taṭbîḳ”, 78).  İslam ülkelerinde küçük camilere mescit denir. 

Kur’ân-ı Kerîm, hadisler ve ilk İslâm kaynaklarında cami karşılığında mescit kelimesi geçmektedir. Zeccâc, Hz. Peygamber’in, “Yeryüzü bana -teyemmüm için- temiz ve mescit kılındı” hadisini delil göstererek ibadet edilen her yerin mescit olduğunu söyler. Kur’an’da, “içinde Allah’a ibadet edilen yer” şeklindeki genel anlamıyla mescid Ehl-i kitab’ın mâbedleriyle beraber zikredilmektedir.

Mescit başlangıçta idare, eğitim ve öğretim merkezi gibi değişik amaçlar için kullanılmışsa da onun asıl fonksiyonu bir mâbet oluşudur. 

Mescitlerin diğer camilerden en büyük farkı içinde Cuma ve bayram namazı kılınmamasıdır.