Geçmişte, radyodan ve televizyondan güncel haberleri takip ediyorduk. Günümüzde ise pek çok insan mobil cihaz, tablet ve bilgisayarlar yoluyla isteği zaman, istediği yerden haberlere erişim sağlayabiliyor.

Bunlar olumsuz haberleri de kapsıyor. Bu haberlerden gözümüzü ayırmamaya “programlı" olduğumuzdan olumsuz haberlere fazla kapılabiliyor ve bu haberleri ardı ardına okumaya devam ediyoruz. Bu eylemi o kadar çok yapıyoruz ki kendine özel bir ifadesi bile var: Kötü haber takip etme bağımlılığı yani doomscrolling.

Dünyaca ünlü bir siber güvenlik şirketi, kötü haber takip etme bağımlılığını ve bu bağımlılığın yol açtığı dijital güvenlik risklerini inceledi.

Şirketin uzmanlarına göre kötü haber takip bağımlılığı, olumsuz haberleri aktif bir şekilde arama ve tüketme anlamına geliyor. Doğal olarak bu davranış, dünyada olumsuz ve yıkıcı olayların meydana gelmesiyle de artış gösteriyor. İki yıl önce dünya genelinde Covid-19 vakalarının artmasıyla kötü haber takip etme bağımlılığının yükselişe geçtiğini gördük. Covid-19'un etkisinin artık azalmasına ve pek çok ülkenin kısıtlamaları kaldırmasına rağmen şu an belki de salgından çok daha ciddi başka bir tehditle karşı karşıyayız.

Ukrayna’da savaşın patlak vermesinden bu yana arama motorlarında Ukrayna, 3. Dünya Savaşı, Rusya, savaş ve işgal gibi kelimelerin giderek daha fazla aratıldığını görüyoruz. İnsanlar arasında daha sık kullanılmasının yanı sıra bu kelimelere online ve yazılı basında daha fazla yer verilmesi de akımı destekliyor.

Neden kötü haber bağımlısıyız?

Bunu, bir durum karşısında kontrol sahibi olma isteği şeklinde açıklayabiliriz. İnsanlar bir durumu değiştiremeyeceklerini hissettiklerinde endişelenmeye başlayabilir ve sahip olunabilecek küçük bir kontrol hissine tutunmaya ihtiyaç duyabilirler. Dünyadaki olayları kontrol edemesek bile hangi içerikleri tüketeceğimizi kontrol edebiliriz. Tam da bu noktada kötü haber bağımlısı olmaya başlıyoruz. Bu durum başta zararsız, hatta doğal görünebilir, ancak duygusal istikrar ve entellektüel gelişim için son derece zararlı. Özellikle de tükettiğimiz içerikler daha çok olumsuzsa, sürekli bir ekrana bağlı kalmak hayra alamet değildir. Kötü haber takip etme bağımlılığı sizi, evde ve işte hayatınızın diğer alanlarına gereken önemi vermekten alıkoyabilir. Dahası, bu bağımlılığın üzerinizdeki olumsuz etkisinin farkında bile olmayabilirsiniz.

Kendinizi felaket haberleri arasında kaybolmaktan kurtarmak için neler yapabilirsiniz?

Öncelikle, sosyal medyada olumsuz içerik yayınlayan haber akışlarını takip etmekten vazgeçin.

Olumsuz haberlere ayırdığınız zamanı kısıtlayın. Tehlikeli sulara kapılmaktan kaçının ancak olan bitenler konusunda da haberdar olun.

Kendinizi sizi neşelendirebileceğini düşündüğünüz kişiler ve iş arkadaşlarınızla çevreleyerek olumlu çevrimdışı etkileşimlerde bulunmaya çalışın. Olumlu konulara odaklanın, olumlu şeyler okuyun, izleyin ya da size zevk veren şeyler yapın.

Tekrar kötü haberlere bakmaya başlarsanız kendinizi başka bir şeyle meşgul etmeye çalışın. Böyle durumlarda bazen sadece telefonunuzu elinizden bırakmak bile işe yarayabilir.

Uygulamalarda ne kadar zaman harcadığınızı takip etmek için bir ekran süresi izleme aracı kullanın.

Kötü haber takip etme bağımlılığının yol açtığı dijital güvenlik riskleri

Siber suçlular, insanların çevrim içi davranışlarını tahmin etme konusunda başarılıdır. Zorluklarla karşılaştığımızda ya da başkalarının başına bir şey geldiğinde, kendimizi olumsuz içeriklerle boğma eğiliminde olduğumuzu bilirler. Peş peşe paylaşılan olumsuz içeriklerde kötü amaçlı bağlantılar sunarak bu bağımlılığı istismar edebilirler. Kötü amaçlı bağlantılar sizi sahte kazanç tekliflerine, kötü amaçlı yazılımlar indirmeye ya da hesap bilgilerinizi çalma amaçlı sahte giriş sayfalarına yönlendirebilir. Bu aynı zamanda bir fidye yazılımı saldırısının kurbanı olmak için ilk adım da olabilir. Bu duruma genellikle üzerinde düşünmeden kötü amaçlı bir bağlantıya tıklayarak düşebilirsiniz. (İLKHA)