Ayakkabı sektörünün en önemli pazarları arasında yer alan Rusya ve Ukrayna arasında hemen hemen iki haftayı bulan savaş devam ederken, iki ülkenin Türkiye'den hazır giyim, tekstil ve deri ürünlerine yönelik siparişlerini iptal etmeye başlaması ayakkabı sektörünü de olumsuz etkiledi.

İptaller arasında yüzbinlerce çift ayakkabı ile binlerce deri ceket ve çanta yer alırken, bavul ticaretinin de durma noktasına geldiği ifade edildi.

Türkiye’nin en büyük ayakkabı üretim merkezlerinden olan Gaziantep’te son aylarda döviz kuru, artan enerji maliyetleri, yüksek sigorta ve BAĞ-KUR primleri gibi sıkıntılar nedeniyle çok zor günler geçiren sektörü son olarak Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş etkiledi.

Gaziantep’teki ayakkabı üreticileri, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın etkilerini derinden hissettiklerini ve savaşın devam etmesi durumunda sektörü zor günlerin beklediğine dikkat çekiyor.

Gaziantep Ayakkabıcılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Mehmet Emin İnce, son dönemlerde zor günler geçiren sektörü daha sıkıntılı günlerin beklediğine dikkat çekti.

Maliyetlerin fiyatlarının aşırı derecede artmasından dolayı sıkıntı yaşadıklarına dikkat çeken İnce, son dönemlerde artan maliyetlerin, ayakkabı üreticisine ve tüketicisine yansıdığını bildirdi.

“Zamlar ayakkabı sektöründe umutları kırmaya başladı”

Son yaşanan ekonomik sıkıntılardan, artan maliyetlerden ayakkabı sektörünün de etkilendiğine dikkat çeken İnce, “Ayakkabı sektörü su gibi akar yolunu bulur ama üst üste yaşanan bu sıkıntılı süreç bizim umutlarımızı yeşermeden söndürmeye başladı. Döviz krizi, enflasyon rakamları, Rusya-Ukrayna arasında yaşanan sıkıntı, petrole gelen normalin üzerinde ki zamlar, sigorta ve BAĞ-KUR primleri, enerji fiyatlarında yaşanan maliyet artışları sektörü etkiledi. Yeni sezon ürünlerin vitrinlerde en az yüzde 60-70 zamlanacağını hesaplarken, şu anda bu rakam yüzde 100'ü de geçecek. Çünkü navlunda yaşanan sıkıntı, Çin'den gelen hammadde de yaşanan sıkıntı, aksesuar da yaşanan sıkıntılar, kutu aksesuarında yaşanan sıkıntılar, deri ihracatından kaynaklı iç piyasada deriye gelen korkunç zamlar ayakkabı sektöründe umutları kırmaya başladı.” dedi.

“Savaş şu an yeni pazar arayışlarına çıkmamıza sebep oldu”

Umutlarının yeni sezon ile birlikte Rusya ve çevresindeki ülkeler olduğunu belirten İnce, ancak Rusya ile Ukrayna arasında başlayan ve devam eden savaşın sektör temsilcilerinin umudunu kırdığına dikkat çekerek, şunları söyledi:

“Bizim Türkiye ve Gaziantep olarak en çok ürün sattığımız 3 pazardan bir tanesi Ortadoğu bölgesi ile Rusya ve çevresi, Avrupa ve bölgesidir. Ancak bu savaş şu an yeni pazar arayışlarına çıkmamıza sebep oldu. Fakat Rusya bölgesine yapılan ürünler Afrika ve Avrupa pazarına uymayan ürünler. Onlar için de yeni bir koleksiyon hazırlamak lazım. Şu an sezon gelmeden bu sezonu kaybetmiş durumdayız. Ama umudumuzu kaybetmemek için de ay sonunda düzenlenecek Türkiye'nin en büyük ayakkabı fuarında yeni müşterilere yeni ürünlerle bir umut ışığıyla sahneye çıkacağız. İnşallah fuarda umduğumuz siparişleri ve fırsatları yakalarız.”

“Esnaf şu anda mağdur”

Yaşanan birçok sıkıntı nedeniyle sezona başlayamadıklarını ifade eden İnce, “Gaziantep'te düzenlediğimiz ayakkabı fuarında aldığımız siparişler, dövizde yaşanan hareketlilik nedeniyle tekrar tedarikçilerle masaya oturup, fiyat farkı almamıza sebep oldu. Ortak paydada buluşmaya çalıştık. Tam sezona başlayacağız, bu sefer de Rusya-Ukrayna krizi, enflasyon, faiz gibi sorunlar başladı. Normalde sezona rekor kırarak başlamamız gerekiyordu. Şu anda perakende de geçiş dönemindeyiz. Üretimde de yeni sezon hazırlığı şu an beklemedeyiz. Bunun üzerine gelen zamlar zaten umutlarımızı iyice kırmaya başladı. Esnaf şu anda mağdur. Perakendeci ürün satmak istiyor, imalatçı ürün yapmak istiyor, ihracatçı ürününü satmak istiyor. Ama biz yine devletin vermiş olduğu tüm teşvikleri ve destekleri arkamıza alarak ihracat yapmaya çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Afrika pazarında müşteri arayışına gireceğiz”

Yurt dışında yeni pazar arayışı içerisine girdiklerini belirten İnce, “Afrika'da Gana’yı kendimize şu anda hedef ülke ilan ettik. Gana ile ilgili şu an hazırlığımız var. Afrika'daki Türk Ticaret Merkezi içerisinde Gaziantep olarak yerimizi ayırdık. Bu merkezde ayakkabıdan terliğe, spor ayakkabıdan çantaya kadar bir oluşum içerisinde, Afrika pazarında bir müşteri arayışına gireceğiz. Bunun dışında İtalya'da başvurumuz kabul edilmişti. Gaziantep olarak İtalya'daki Türk Ticaret Merkezinde kendimize yer açıyoruz. Bununla ilgili çalışmalarımız bitme sürecinde ve ümit ediyorum ki orada da kendimize yeni müşterilerle bir pazar buluruz. Ama bunlar bir günde olmuyor. Çünkü sezonluk bağlantılar yapıyoruz. Bir bekleyiş, hazırlık ve ürünü sevk etme süreci var. Ümit ederim ki hızlı bir şekilde çözeriz.”

“Üretimde yüzde 50’ye yakın bir düşüş var”

Covid-19 salgınının etkilerini atlatmaya başlayan sektörün yeni yaşanan sıkıntılar nedeniyle zor günler yaşamaya başladığına dikkat çeken İnce, “Pandemi sürecinde tüm dünyada olduğu gibi bizim sektörde de resmi rakamlara göre yüzde 44'lük bir küçülme yaşadık. Pandemiden sonra hem ihracat da hem de üretimde ihracatta yaklaşık yüzde 18’lik, tüketimde de 2019 rakamlarına yetişmeye çalışıyorduk. Çünkü yaz, bayram ve okulların açılması hepsi bir araya gelmişti. Bu durum bizi umutlandırmıştı. Ama arkasından yaşanan bu olumsuzluklar tekrar bizi pandemi rakamlarına döndürmeye başladı. Çünkü ortalama bir çift ayakkabı ve terlikte yüzde 100’ün üzerinde bir fiyat artışı var. Bu da insanların alım gücünü düşürüyor. Her ne kadar asgari ücret yüzde 50 artsa da bu rakam daha insanların cebine ve ekonomisine yansımadı. Yansımadığı içinde yeni ürünü yeni fiyattan şu anda alma şansları yok. Mağazalarda indirim devam ettiği için şu an sıkıntılı süreç devam etmektedir. Şu an kapasite olarak üreticilerimizde, imalatçılarımızda yüzde 50’ye yakın bir düşüş var.” diye konuştu.

“Esnafın ışığının sönmemesi için indirimli elektrik verilmesi gerekiyor”

Sektörün taleplerini de dile getiren İnce, “Enerji fiyatlarındaki yaşanan artış bizi mağdur ediyor. En azından esnafın ışığının sönmemesi için perakendeciye ve imalatçıya tarife noktasında indirimli elektrik verilmesi gerekiyor. Bunun dışında sigorta primlerinde indirim istiyoruz. Meslek olarak şu an bir otomobil, tekstil ve ayakkabı sektöründe şartlar eşit değil. O yüzden meslek olarak da ayakkabı sektörüne bir teşvik verilmesi lazım. İnsanların kayıt altına alınıp, hem kayıp dışı çalışmasını önlemek noktasında hem de devletin istihdam sağlaması, insanların daha çok üretmesi, daha çok kayıt altına alınması için sigorta ve BAĞ-KUR primlerinde indirim talep etmekteyiz. Şu an yurt dışından gelen hammadde ve navlun fiyatlarında aşırı bir yükselme var. PETKİM gibi ve SASA gibi firmaların mücbir sebep hakkını kullanıp, bu ürünlerin ihracatını azaltıp iç piyasadaki sektörlere, bizim gibi yan dallara ve üretim sektörlerine öncelik tanıması yine beklentilerimizden bir tanesidir. Deri ihracatının önlenmesi gerektiğini ifade ettik. Şu an iç piyasadaki imalatçılara derinin satılması, aynı şartlarda daha çok kişinin çalışarak, üreterek bitmiş ürünün daha yüksek fiyattan satarak ülkeye daha çok girdi ve döviz getireceğini ifade ederek, deri ihracatının bir an önce durdurulmasını talep etmekteyiz.” şeklinde konuştu. (İLKHA)