Bitlis'in 600 yılık el sanatı "Harik" tarihe karışıyor
Bitlis’te yöresel bir ayakkabı olan Harik üretimi yapan Haydar Yılmaz, son 3 yıldır büyükler için üretimin durduğunu, süs eşyası olarak yaşatmaya çalıştığı sanatta sahip çıkılmaması halinde bu sanatın tarihe karışacağını söyledi.
Bitlis’in önemli el sanatlarından biri olan, keçi kılı ve kendir hammaddesinden yapılan, yöre halkının yüzyıllardır ayakkabı olarak kullandığı, yazları serin kışları sıcak tutan ‘Harik’ in yaşayan son ustası Yılmaz, sanatını yaşatmak ve tanıtmak için mücadele veriyor.
Son 3 yıldır sipariş alamadığı ve destek göremediği için büyükler için üretim yapmadığını dile getiren Yılmaz, sanatını yaşatmak için süs eşyası ve hediyelik olarak üretmeye devam ettiğini belirtti.
Bazı kurumların kısmi desteği dışında sanatını yaşatmak için destek bulamadığını vurgulayan Yılmaz, 25 yıldır zor şartlarda üretimini yaptığı Harik sanatına sahip çıkılmasını bekliyor.
Sanatının son ustası olan Yılmaz, destek verilmemesi halinde sanatı bırakacağını belirterek, 600 yıllık bir sanatın yaşaması için çağrıda bulundu.
Harik sanatının yapılışı
Harik sanatının yapılışına değinen Yılmaz, "1997'den bu yana bu sanatı yaşatmaya çalışıyorum. Harik, Bitlis'e özgü geleneksel bir ayakkabıdır. Yöre halkı, yüzyıllar boyunca içerde ve dışarda ayakkabı olarak kullanmışlar. 600 yıl önce kullanıldığı rivayet edilmektedir. Harik'in iki ana hammaddesi keçi kılı ve kendirdir. 12 farklı aşamadan geçmesi gerekiyor. Tamamen el emeğidir. 5-6 günde bir çift yapılabiliyor." dedi.
Artık hediyelik süs eşyası olarak yapılıyor
Sanatını sürdürebilmek için hediyelik süs eşyası olarak üretimi devam ettirdiğini belirten Yılmaz, şunları söyledi:
1997'den buyana genel olarak halk oyunlarına, giymek isteyen veya süs eşyası olarak kullanmak isteyenler alıyordu. 3 yılı aşkındır maalesef büyükler için sipariş gelemdi ve bundan dolayı üretimi durdurmak zorunda kaldım. Sanatımı sürdürebilme amacıyla 'minik harik' dediğimiz hediyelik süs eşyası için üretmeye başladım. Büyük hariklerde yapılan işlemlerin tamamı mini harikte de yapıyoruz. 5-6 saatte bir çift üretebiliyorum. Bitlis'teki kamu kurumların gelen misafirlere Bitlis hatırası olarak hediyelik verilmesi için yaptım.
600 yıllık bir kültür yok olacak
"Maalesef şu an bu sanatı sürdürmek için yeterli desteği görmüş değilim." diyen Yılmaz, "Kısmi desteği veren kurumlarımız oldu. Bu kısmi destekler geçimimi yapmaya ve sanatımı sürdürmeye yeterli değil. Bu desteklerle ne hammadde alabiliyor ne de üretim yapabiliyorum. 25 yıldır Bitlis'in bu önemli kültür ve sanatını inatla ayakta tutmaya çalışıyorum. İstiyorum ki Bitlis'e gönülmüş vermiş, sanatını ve kültürünü seven insanlar da bu sanatın ayakta kalması için bana destek versinler. Bu sanata piyasa oluşturmazsam bırakmak zorunda kalacağım. Çünkü gelirim yok. Bundan dolayı Bitlis'teki kurumların, Bitlis dışında yaşayan Bitlisli iş adamlarımızın sesime kulak vermesini, bu sanatı yaşatmadaki çırpınışıma destek vermelerini istiyorum." diye konuştu. (İLKHA)