Adalet Bakanlığınca yargılamaların sadeleştirilmesi ve hızlandırılması hedefi doğrultusunda ülke genelinde 1 Ocak 2020’den itibaren uygulanmaya başlanan seri muhakeme ve basit yargılama usulleri ile ispatı kolay suçlara ilişkin uyuşmazlıklar çözüme ulaşıyor.

Seri muhakeme, bu usule tabi suçlarda, soruşturma evresi sonucunda Cumhuriyet savcısı tarafından kamu davası açılması için yeterli şüpheye ulaşılması ve kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmemesi halinde uygulanıyor. Seri muhakeme usulünde uygulanacak yaptırım, Cumhuriyet savcısı tarafından belirlenerek şüpheliye teklif ediliyor. Şüphelinin avukatı huzurunda teklifi kabul etmesiyle uygulamaya alınarak savcı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması yazılı olarak görevli ihtisas mahkemesinden talep edilmesi ile devam ediyor. Mahkemenin aynı gün içerisinde hüküm vermesi halinde bir gün içerisinde süreç tamamlanabiliyor.

Klasik muhakemede ortalama 2 yıl sürebilecek dava, seri muhakeme usulü ile böylece kısa sürede çözüme kavuşturuluyor. Türk Ceza Kanunu'nda yer alan, hakkı olmayan yere tecavüz, genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması, trafik güvenliğini tehlikeye sokma, gürültüye neden olma, parada sahtecilik, mühür bozma, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama, başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması suçları ile Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun, Orman Kanunu, Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanun ve Kooperatifler Kanunu'nda yer alan bazı suçlar seri muhakeme usulü kapsamında yer alıyor.

Seri muhakeme usulü kapsamında 2021’de Cumhuriyet Başsavcılıklarınca düzenlenen talepnamelerden 56 bin 267’si mahkemelerce karara bağlandı. Böylece uygulamanın başladığı 1 Ocak 2020’den itibaren 134 bin 488 dosyada seri muhakeme usulüne göre karar verildi.

Basit yargılamada 2021 yılında 218 binin üzerinde dosya karara bağlandı

Bakanlığın web sitesindeki bilgiye göre ceza üst sınırı 2 yıla kadar süreli hapis cezası veya adli para cezası gerektiren suçlarda mahkeme, iddianamenin kabulünden sonra basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verebiliyor. Mahkemeler basit yargılama usulünde, dosya üzerinden duruşma açmaksızın kovuşturmayı sonuçlandırabiliyor. Basit yargılamanın uygulanması halinde klasik yargılamada 2 yıl sürebilecek dava süreci, yaklaşık 3 aylık bir süre içerisinde tamamlanıyor. Yargı reformu kapsamında uygulanan basit yargılama usulü ile 2021’de 218 bin 460 dosya karara bağlandı. Basit yargılama usulünün uygulamaya başlandığı 1 Ocak 2020’den itibaren ise toplam 281 bin 83 dosyada karar verildi.

Seri muhakeme ve basit yargılama usulüyle 2021’de toplam 274 bin 727 dosya kısa sürede sonuçlanırken, uygulamaların başladığı günden bu yana toplam 415 bin 571 dosya karara bağlandı. (İLKHA)