DİYARBAKIR- Diyarbakır`ın Kabê (Bağıvar) köyünde bulunan 10 tuğla fabrikasındaki yaklaşık bin 500- 2 bin işçi, İşçi Bayramı olan 1 Mayıs`ta çalıştıkları fabrikaların önünde eylem yaparak sosyal haklarını aradılar.

Merkez Kabê köyünde bulunan 10 tuğla fabrikası işçilerinin büyük çoğunluğu Kabê`de ikamet eden işçiler olduğu öğrenildi. Yüzlerce tuğla fabrikası işçisi sosyal güvencelerinin olmadığını belirterek, bir an önce sigortalı olarak çalışmak istediklerini ve düşük olan maaşlarına zam yapılmasını istediler.

`Bin 500 işçinin sigortası yatırılamıyor`
Düşük ücretlerle tuğla fabrikalarında çalışan işçiler sigortasız ve ağır şartlarda çalıştıklarını iddia ederek, bir kısım arkadaşlarının iş kazası geçirdiğini, buna rağmen fabrika yönetiminin sağlık masraflarının karşılamadığına dikkat çektiler.

Çalıştığı tuğla fabrikasında sigortasının yatırılmadığını söyleyen Mehmet Şirin Demir, "Geçen yıllarda da böyle bir şekilde toplanıp eylem yaptık. Böyle bir eylem ve greve girmemizin sebebi; sigortamızın yatırılmaması ve düşük olan maaşımıza zammın yapılmamasıdır. Üç ayda bir maaş alıyoruz. Durum bu olunca geçim konusunda zorlanıyoruz. Aldığımız paradan da bir şey anlamıyoruz.

`İşçi temsilcisi 20 yıldır çalışıyor ama sigortası yatırılmıyor`
Cam Keramik -İş Sendikası Temsilcisi Salih Karagöz, destek vermek amacıyla işçi olan arkadaşlarının yanında olduğunu ifade ederek, "Arkadaşlarımızın tamamı sigortalı olmasını istiyor. Hiçbir sosyal hakları ve sosyal güvenceleri yoktur. Bazı fabrikalarda 10-15 kişi olsa bile onlarda fabrika yönetiminin akrabaları eş ve dostlarıdır. Biz zamdan önce en önemli şeyin işçilerin sigortalarının yatırılmasını görüyoruz. Biz hukuku yoldan elimizden gelen destek ve yardımı kendilerine vereceğiz. 20 yıldır bu fabrikalarda çalışıyorum ama sigortamı yatırmadıkları için şu an başka bir yerde sigortam yatırılıyor. 20 yıl buraya emek verdim ama bir gün olsa 1günlük sigortamı yatırmadılar. İşçilerin maaşları 3-4aydan bir veriliyor, verilen para da parça parça veriliyor. Arkadaşlarımız esnafa borçlandığı için artık esnafın yüzüne bakmaktan utanır hale geldi" dedi.

`İş kazası geçirenlere sahip çıkılmıyor`
Tuğla fabrikası işçilerinden Salih Çelik ise, 3 aydan bir, parça parça paralarının verildiğini söyleyerek, iş kazası geçirenlere ise sahip çıkılmadığını iddia etti. Arkadaşlarının çoğunun kiracı olduğunu dile getiren Salih Çelik daha sonra, "Ben 2 yıldır çalışıyorum. Elim kömür makinesinin zincirine takılarak sakat kaldı. Gidip fabrika sahibinden yardım istedim. Bana; `sana yapacak bir yardımımız yoktur. Sen kendine ne yapıyorsan yap` dediler. 2 gün fabrikada çalıştım yatırılan sigortam ise 120 gündür" şeklinde mağduriyetini dile getirdi.

Dokuz yıldır tuğla fabrikalarında çalıştığını ve çalışma esnasında ateşin içine sürekli düştüğünü dile getiren işçilerden Hikmet Ekin ise, "Bize hayvan muamelesi yapıyorlar. Elim ateşin içine girdiği yandı ve için bir buçuk ay yerde kaldım. Beni gizli bir şekilde hastaneye götürdüler. Bunun üzerine sigortamı 8 ay yatırdılar ama sekizinci aydan sonra sigortamı iptal ettiler. Tanıdıklarının sigortasını yatırıyorlar ama bizim gibi garibanların sigortasını yatırmıyorlar." diyerek adalet istedi.

Fabrika işçilerinden Necdet Dönmez ise çalışan bin 500- 2 bin kişinin sigortasının yatırılmadığını ifade ederek, işçilerin haklarının hakkıyla verilmediğinin altını çizdi.

`Fabrika sahiplerine yakınlarını sigortalı gösteriyor`
İş esansında yaralanan hatta ölen işçilerin hiçbirinin hakkının verilmediğini iddia eden Necdet Dönmez daha sonra, "Fabrika sahibi ailesini, eşini dostunu ve akrabalarını hepsini fabrikada sigortalı olarak gösteriyor. Ama çalışan işçinin sigortası yoktur. Çocuğu burada değil başka bir yerdedir ama fabrikada sigortalı olarak gözüküyor. Her birimizin en az 7-8 kişilik nüfusu vardır. Aldığımız maaş 900 bin bilemedin en fazla bin 200 liradır. Bu para ile nasıl geçineceğiz. 70-80 derece sıcaklıkta fırında çalışıyoruz. Burada yaralandığımız zaman veya herhangi bir sağlık sorunu çıkarsa kendi imkânlarımızla doktora gidiyoruz. Cumartesi Pazar günlerimiz dahi yoktur. Yemek bile bize vermiyorlar yemeği kendi cebimizde yiyoruz" diyerek içler acısı mağduriyetlerini dile getirdi.

İşçiler son olarak SGK yetkililerini göreve davet ederek bu gibi yerlerde denetimlerini sıklaştırmasını istediler. (Osman İçli-Hüseyin Yalçın- İLKHA)