Doların yükselmesine esnaf ve halk nasıl bakıyor?
Dün tarihi zirvesini 13,30'a taşıyan dolar, bu sabah piyasaların açılmasının ardından ise artan işlem hacimleriyle 12,97'ye kadar indi.
Döviz kurunun rekor üzerine rekor kırmasıyla birlikte gelen zamlar sonrasında esnaf ve halk, artık nefes alamaz hale geldi. Doların her geçen rekor kırması ve 13 liranın üzerine çıkması sonrasında zamlarla karşılaşan esnaf ve halk kara kara düşünüyor.
Gaziantep’te esnaf ve halkta doların seyri nedeniyle ekonominin daha da kötüleşeceği endişesinin hakim olduğu görüldü.
Doların yükselmesinin ardından hayat pahalılığının arttığını ve A’dan Z’ye her şeye zam geldiğini ifade eden esnaf ve halk, TL’nin dövizler karşısında yaşadığı hızlı erime nedeniyle art arda gelen zamların kendilerini daha da zor duruma soktuğuna dikkat çekiyor.
Esnafı önümüzdeki yıl çok zor bir dönem beklediğine dikkat çeken kuyumcu Erhan Tabur, ekonomide yanlış atılan adımlar sonucu döviz kuru ve altının yükseldiğini söyledi.
“2022 yılı daha zor geçecek”
Döviz kuru ve altındaki yükselişin herkesi mağdur ettiğini ifade eden Tabur, “Şu anda ne yazık ki ülkemiz gün geçtikçe fakirleşiyor. Yaklaşık 50 gün içerisinde döviz ve altın fiyatlarında yaklaşık yüzde 45 gibi yükseliş gözlenmektedir. Şu anda altının fiyatı 715, doların fiyatı 12.30 ve Euro’nun fiyatı 14.50 civarlarında seyrediyor. Bu rakamlar bizim beklentilerimizin çok çok üzerinde bir seyir, buna sebebiyet olarak ekonomideki daha önce de belirttiğimiz yanlış adımlar, ekonomik anlamda atılmayan adımlardır. Yine hükümet ile birlikte veya Merkez Bankası’nın bağımsız olarak aldığı faiz düşürme kararlarında halkımız ve yatırımcılar, dolar ve altın alımını TL olarak faizden çıkardılar ama piyasalardaki önü durdurulamaz bu yükseliş hepimizi derinden üzmekte. Kuyumcu olarak satışlarımızı yaparken, ‘acaba sattığımız ürünün yerine ürün koyabilir miyiz?’ endişesi, nitekim yerine koyamama durumu var. Müşteri bize gelip altın bozdurmak istediğinde TL ödeme sorunu yaşıyoruz. Alıcı ve satıcı olarak hiçbirimiz bu durumdan memnun değiliz. Kuyumculuk sektörü, birçok sektör 2022'de sancılı bir dönem geçirecek.” dedi.
“Doların yükselmesi bütün esnafı olumsuz etkiledi”
Salgından sonra esnafı döviz kurundaki yükselişin etkilediğini belirten ayakkabıcı İbrahim Çelik, şunları söyledi:
“Doların yükselmesi bütün esnafı olumsuz etkiledi. Ürün almayı artık bıraktık. Ürün sipariş veriyoruz ve ürünü tekrar yerine koyana kadar ürün zamlanıyor. Müşterilerimize artık fiyatları söylemeye çekiniyoruz. Fiyatlar çok yükseliyor. Bu gidişat nereye kadar bilmiyorum ama böyle devam ederse bütün esnaf çok zor durumda kalacak. Doların yükselmesiyle her ürünün fiyatı yükseldi. Bakkal ve marketlerde bile fiyatlar günlük olarak değişiyor. Bizde de fiyatlar günlük değişiyor. Bugün aldığımız ürünü satıp yarın tekrar sattığımız fiyata yerine koyamıyoruz.”
“Paramız bu kadar mı değersiz oldu?”
Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararını desteklediğini belirten emekli Hikmet Kır, “Doların yükselmesini hiç iyi bulmuyorum. Gidişatımız gidişat değil. Fakir fukara dolar üzerinden mi geçiniyor? Bizim dolarımız yok. 100 liramız 5-10 lira oldu. Meyve sebze almaya gidiyoruz ama alamıyoruz. Türkiye'de her şey dolarla mı satılıyor? Dolar başını aldı gidiyor. ‘Dur’ diyen yok, daha doğrusu Türkiye'ye sahip çıkan yok. Bu durumun sonu nereye varacak bilmiyoruz. Faiz olmamalıdır. Zaten zorla geçiniyoruz, bizim faizle ne işimiz var. Paramız bu kadar mı değersiz oldu? Bu durumla hiç mi ilgilenen yok? Bu duruma hiç ‘dur’ diyecek kimse yok mu? Eskiden yaşanan sorunlara halk tepki veriyordu. Fakat şu anda tepki veren yok.” ifadelerini kullandı.
“Dolar düştüğünde fiyatlar tekrar geri çekilmiyor”
Fabrikada aşçı olarak çalışan Hüseyin Bey, şu anki uygulanan ekonomi politikasının zenginleri daha zengin, fakirleri ise daha fakirleştirdiğini belirterek, “Geçimimizi nasıl sağlayacağımızı bilmiyoruz. Çünkü geçim çok zorlaştı. İstediğimizi alamıyoruz. Doların yükselmesi her şeyi etkiliyor. Dolarla maaş almıyoruz ama hayatımıza giren her şey dolarla geliyor. Aldığımız bir elbiseyi bir hafta sonra aynı fiyata alamıyoruz. Bu durumu sorduğumuzda doların yükseldiğini söylüyorlar. Demek her şey dolarla birlikte zamlanıyor. Fakat dolar düştüğünde ise fiyatlar tekrar geri çekilmiyor. Kısacası bittik ve Allah yardımcımız olsun.” şeklinde konuştu.
“Çocuklarımıza artık kıyafet bile alamıyoruz”
Hayat pahalılığından yakınan ev hanımı Derya Yalçın, “Doların yükselmesini kötü buluyoruz. Bu kadar da zam olmaz. Millet perişan durumda, Allah yardım etsin. Hiçbir şeye güç yetmiyor ve çocuklarımıza artık kıyafet bile alamıyoruz. Çünkü her şey çok pahalandı, eskisi gibi değil. Dolar ve altın uçtu. Çocuklarını evlendirecekler nasıl evlendirecek? Allah yardımcımız olsun. Türkiye'nin durumu çok zor ve bu gidiş iyi değil.” diye konuştu.
“Doların yükselmesi ile birlikte her şeye zam geldi”
Ecza deposunda işçi olarak çalışan Rahmi Gıcıkoğlu, döviz artışlarından dolayı aldıkları ürünleri tekrar aynı fiyattan alamamaktan yakınarak şöyle konuştu:
“Doların yükselmesi ile birlikte her şeye zam geldi. Bir vatandaş olarak doların yükselmesinden etkileniyorum. Çünkü elimizi attığımız her şeye zam geldi. Herhalde dışa bağımlı olduğumuzdan dolayı bu durum kaynaklanıyor. Vatandaş olarak cebimize giren para her gün eriyor. Alım gücümüz düşüyor.”
“Hayat pahalılığı öğrenci için daha zor oluyor”
Doların bu kadar yükselmesinin hiç iyi bulmadığını belirten öğrenci Esra Bozkurt, “Öğrenciyiz ve geçinemiyoruz. Ailelerimizden uzak yaşıyoruz ama hiçbir geçimimiz yok. Bir bardak çay bile alamayacak duruma geldik. Çünkü doların yükselmesiyle birlikte her şeyin fiyatı çok aşırı bir derecede arttı. Bir şeyin alınacağı yok. Hayat pahalılığı öğrenci için daha zor oluyor. Doların yükselmesi bundan dolayı hiç iyi olmadı.” dedi.
“Hayat her geçen gün daha da zorlaşıyor”
Hayat pahalılığından olumsuz etkilendiklerini belirten öğrenci Fatma Bozkurt, “Dolardan hiç haberim yoktu. Dolardan hiç etkilenmediğimi düşünüyordum. Fakat doların yükselmesi beni de etkiliyormuş ve bunu dolar yükselince fark ettim. Doların düşüşünü bekliyoruz. Çünkü hayat her geçen gün daha da zorlaşıyor.” değerlendirmesinde bulundu. (İLKHA)