COP26: Artık kömürle çalışan yeni elektrik santrallerinin kurulmasını desteklemeyiz
İskoçya'nın Glasgow şehrinde düzenlenen COP26 Zirvesi'nde 40'tan fazla ülke ve yaklaşık 150 kuruluştan oluşan bir koalisyon, 2030 yılından itibaren kömürü aşamalı olarak bırakma ve "artık kömürle çalışan yeni elektrik santrallerinin kurulmasını desteklememe" taahhüdünde bulundu
COP26 Başkanı Alok Sharma, "Bugün, kömürün sonunun yakın olduğunu söyleyebiliriz" ifadelerini kullansa da, ABD, Çin, Hindistan ve Japonya dahil olmak üzere birçok ülke kömüre olan bağımlılıklarını sona erdirmek için hala bir tarih belirlemedi.
Anlaşmayı imzalayan ülkeler arasında kömür kullanımının yaygın olduğu Kanada, Polonya, Ukrayna ve Vietnam gibi ülkeler de bulunuyor.
Anlaşmayı en çok destekleyen ülkelerden Birleşik Krallık ise "kömürü tarihe gömme” hedefini taşıyordu.
Birleşik Krallık İş Sekreteri Kwasi Kwarteng "Bugün, iklim değişikliğiyle mücadelede, küresel çabalarımızda bir dönüm noktasındayız. Çünkü dünyanın her yerinden gelen ülke temsilcileri, kömürün gelecekteki enerji üretimimizde hiçbir rolü olmadığını ilan etti. Bugün uluslararası ortaklarımız tarafından verilen iddialı taahhütler, kömürün sonunun yakın olduğunu gösteriyor” dedi.
Anlaşmadaki hedefler neler?
Birleşik Krallık hükümetinin internet sitesinden yayınladığı bildiride, açıklanan söz konusu anlaşmada şu maddeler yer alıyor:
-Yurtiçi veya yurtdışında bütün kömürlü elektrik üretimine yönelik tüm yatırımları sonlandırmak
-Büyük ekonomiler için 2030, diğer ülkeler için de 2040'a kadar kömür enerjisinin aşamalı olarak kaldırılması
-Yenilebilir enerji üretiminin dağıtımını hızla büyütmek
-Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, kömür kullanımı sera gazı emisyonlarının en büyük nedenlerinden biri.
20 ülke ve 5 finans kuruluşu, fosil yakıt finansmanını durduracak
Diğer taraftan da, ABD, İngiltere, Kanada, İtalya ve Danimarka'nın aralarında bulunduğu 20 ülke ile 5 uluslararası finans kuruluşu, petrol, doğal gaz ve kömür finansmanını 2022 sonu itibarıyla durduracağını açıkladı.
Dünyada en fazla fosil yakıt finansmanı sağlayan ülkelerden Çin, Japonya ve Güney Kore bu taahhüde katılmadı. Böylece, verilen taahhütle fosil yakıtlara sağlanan yıllık yaklaşık 17,8 milyar dolarlık kamu desteği temiz enerji dönüşümü için harcanacak.
COP26 Başkanı Alok Sharma da ülkelerin fosil yakıtlara sırtını döndüğünü belirterek "Bugünün gerçeği çok daha ucuz ve temiz olan yenilenebilir enerji kaynakları. Ayrıca, 190 ülke, finans kuruluşu ve organizasyon da kömürden çıkış kararı açıkladı. Güney Kore, Endonezya, Vietnam, Polonya ve Ukrayna'nın aralarında bulunduğu birçok ülke ilk kez elektrik üretiminden kömürü çıkarmayı taahhüt etti." dedi.
4 ülkeye 2,5 milyar dolarlık kömürden çıkış finansmanı sağlanacak
Ayrıca İklim Yatırım Fonları, kömürden çıkışı hızlandırma programı kapsamında Güney Afrika, Endonezya, Filipinler ve Hindistan'a 2,5 milyar dolar finansman sağlanacağını açıkladı.
Program gelişmekte olan ekonomilerin temiz enerjiye geçişini hızlandırmayı amaçlayan ilk uluslararası finansman programı olarak öne çıkarken söz konusu ülkeler kömür kaynaklı küresel emisyonların yüzde 15'ini oluşturuyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, COP26'da açıklanan sıfır emisyon taahhütleri, küresel sıcaklık artışını 1,8 dereceyle sınırlandırmayı sağlayabilir.
euronews