Konut fiyatları artmaya devam ediyor; yabancı “Ev”leniyor
İlandır...
Konut satışları bu yılın Mart ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,4 oranında artış gösterdi. 111 bin 241 olan Mart ayı konut satış rakamı Şubat ayına göre ise yüzde 37,0 oranında artışa işaret ediyor. Bu yılın Ocak-Şubat-Mart dönemine baktığımızda toplam satışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22,9 oranında azalarak 263 bin 050 adede gerilemiş durumda. Aşı tedariğinde yaşanan problemlere ek olarak vaka sayılarının hızla artmasıyla birlikte yeni kısıtlama tedbirlerinin zorunlu olarak yürürlüğe koyulması konut piyasasının hareketlenmesinin önünde bir engel teşkil ediyor. Bununla birlikte TL’de yaşanan değer kaybı nedeniyle yabancıların Türkiye konut piyasasına ilgisi artıyor. Yabancı uyruklulara satılan konut sayısı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,9 artarak 4 bin 248 oldu. Salgın kısıtlamaları geçen yıl Mart ayının ortalarında başlamış ve konut satışları da bundan önemli ölçüde etkilenmişti. Bu artışta baz etkisinin de önemli bir rolü var. Konut fiyatları bu yılın ilk iki ayındaki düşük satış rakamlarından sonra talepte yaşanan kıpırdanma ve maliyet enflasyonunun da etkisi ile artışını devam ettiriyor.
Salgın başlangıcının üzerinden 1 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, ekonominin üzerinde yarattığı tahribat tüm etkisiyle sürüyor. Geçtiğimiz yılın Mart ayı sonunda, pandemi ilanının yarattığı panikle başlayan ekonomik durgunluk, hükümetlerin virüse karşı uyguladıkları karantina uygulamaları ile birlikte sağlık krizinin ötesinde bir ekonomik krize doğru dönüşmeye başladı. Turizm, havacılık, eğlence ve eğitim sektörleri başta olmak üzere birçok sektör salgından payını alırken dünya ekonomisi 1930’larda yaşanan büyük buhrandan sonraki en büyük daralmayı gördü. OECD verilerine göre ABD’de ekonomik daralma yüzde 3,5, AB’de ise yüzde 4,8 olarak gerçekleşti. Türkiye ise salgına rağmen Çin ile birlikte pozitif büyüme yaşayan iki ülkeden biri oldu. Salgının ilk aylarında konut satışlarında yaşanan dramatik düşüşlerin akabinde hükümet tarafından alınan ekonomik önlemlerin etkisiyle konut piyasası, yaz aylarında rekor satış adetlerini gördü ve sonbahardaki düşüş trendine rağmen yılı rekorla kapattı.
Büyük kentlerde konut fiyatları
Bu yılın Mart ayı itibarıyla büyük kentlerimizdeki satılık daire fiyatlarını Flatfy tarafından paylaşılan sektör raporundan faydalanarak derledik. İstanbul’un en kalabalık ilçesi olmasının yanında en çok konut satışı yapılan bölgesi de olan Esenyurt’ta satılık daire fiyatları son bir yılda yüzde 22,8 oranında artış gösterdi. Esenyurt’ta 2+1 daire için Mart ayı ortalama satış fiyatı 248.500 TL düzeyinde gerçekleşti. Küçükçekmece ilçesinde konut fiyatları son bir yılda yüzde 24,3 artış sağlarken 2+1 daireler için Mart ayı ortalama satış fiyatı 384.000 TL şeklinde oluştu. Başkent Ankara’nın merkez ilçesi Çankaya’da 2+1 dairelerin Mart ayı ortalama satış fiyatı 342.000 TL düzeyine ulaşırken konut fiyatları son bir yılda yüzde 27,5 oranında artış gösterdi. Ankara’nın Keçiören ilçesinde konut fiyatları bir yılda yüzde 36,0 artış gösterdi. Keçiören’de 2+1 dairelerin Mart ayı ortalama satış fiyatı 218.500 TL olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz sene konut fiyatlarının en çok artış gösterdiği illerimizden biri olan Antalya’da merkez Kepez ilçesinde 2+1 dairelerin Mart ayı ortalama satış fiyatı 278.000 TL seviyelerinde gerçekleşti. Kepez’de ev fiyatları bir senede yüzde 43,00 oranında artış sağladı. Bursa Nilüfer’de konut fiyatları son bir yılda yüzde 33,0 oranında artış sağlarken 2+1 dairelerin Mart ayı ortalama satış fiyatı 302.500 TL düzeyine ulaştı. Konya Selçuklu’da satılık daire fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,2 oranında artış gösterdi. Selçuklu’da 2+1 daire ortalama satış fiyatı Mart ayında 218.500 TL şeklinde gerçekleşti.
Emlak piyasasında yabancı etkisi
Yabancıların geçen sene Türkiye emlak piyasasına azalan ilgisi TL’de yaşanan değer kaybı nedeniyle yeniden canlandı. Mart ayında yabancı uyruklulara yapılan satışlarda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,9 düzeyinde artış gerçekleşti. Mart ayında ülke genelinde yabancı uyruklulara satılan konut sayısı 4 bin 248 oldu. Mart ayında yabancılara uyruklulara yapılan konut satışlarında İranlılar toplam satışlar içerisinde yüzde 15,6 pay alarak ilk sırada yer aldı. Önceki yıllarda sürekli olarak ilk sırada yer alan Iraklılar, 644 konut satın alarak ikinci sırada yer buldu. Yabancılara yapılan tüm satışların yüzde 9,9’unu Rus uyruklular gerçekleştirdi. Bu yılın ilk 3 ayında yabancılara satılan konut sayısı 9 bin 992 adete ulaştı.
Mart ayında yabancıların en çok rağbet gösterdiği iller sırası ile İstanbul, Antalya, Ankara ve Mersin oldu. Özellikle Rusların Antalya ve civarına gösterdiği ilgi artarak devam ediyor. Yabancı etkisi ulusal ekonominin mevcut dinamiklerinden bağımsız olarak güney bölgelerde konut fiyatlarının güçlü seyretmesine katkı sağlıyor. Dövizde yaşanan dalgalanmalar da Türkiye emlak piyasasını yabancılar açısından daha cazip bir hâle getiriyor. TL’de yaşanan değer kaybının sürmesi durumunda güney bölgelerde emlak piyasasının özellikle yaz aylarında hareketli bir dönem geçirmesi mümkün. Salgının seyri ve kısıtlamalar bu durum üzerinde belirleyici bir rol oynayacak. Rusya’nın 1 Haziran 2021 tarihinde kadar askıya aldığı uçuşların yeniden başlaması Antalya ve civarındaki emlak piyasasını hareketlendirebilir. Bu durumda konut fiyatlarında da artışın sürmesi kaçınılmaz.
Artış devam edecek mi
Son on yılda konut satış rakamlarında yakalanan seviyeler inşaat sektörünü iştahlandırmıştı. 2017 yılında gerçekleşen 1,4 milyon adetlik rekor satış sektördeki firmaların risk almasına, büyümesine, yeni yatırımlar gerçekleştirmesine ve birçok yeni firmanın kurulmasına neden oldu. Takip eden yıllarda dönem dönem yine rekor seviyelerde konut satışları gerçekleşti Fakat, konut stoğunun aşırı büyümesi sonucu her geçen yıl hayata geçen yeni projelerin toplam büyüklüğü bir önceki yıla göre azalma gösterdi. Zaten durgun bir dönemde olan inşaat sektöründeki firmalar, salgının ortaya çıkmasıyla birlikte gerçek maliyetle yüzleşmek zorunda kaldılar. Dolar bazlı konut fiyat endeksine baktığımızda konut fiyatları, TL bazında artış göstermesine rağmen dolar bazında hâlâ 2008 seviyelerinde bulunuyor. İnşaat firmalarının çoğunun hammadde maliyetlerindeki artışları fiyatlara yansıtamadığı ve salgın nedeniyle yeni proje yatırımlarını hayata geçiremedikleri görülüyor. Mevcut konut stoğunun azalması ve arz miktarındaki artışın talebin gerisinde kalmasıyla birlikte fiyatlardaki artışın sürmesi kaçınılmaz. Hem arzın daralmasından kaynaklanan fiyat artışı hem de hammadde maliyetlerindeki artışın ilerleyen dönemde fiyatlara yansımasıyla birlikte konut fiyatları gelecek yıllarda da el yakacak gibi görünüyor.
Kiralık veya satılık ev arayışında olan alıcılar çeşitli emlak ilan sitelerini tarayarak aradıkları özelliklerde ve bütçelerine uygun bir seçenek bulmaya çalışıyorlar. Bu tarzdaki web sitelerinin sayısı pek de az olmadığı için bu iş hayli zaman alan yorucu bir angarya hâlini alıyor. https://tr.flatfy.com adresinde hizmet veren Flatfy, tüm emlak ilan platformlarında ve yerel emlak ofislerinin kendi web sitelerinde yer alan ilanları tek bir yerde toplayarak istenilen kriterlere göre arama yapılabilmesine olanak sağlıyor. Aynı gayrimenkule ait kopya ilanları otomatik olarak gruplandırıyor, yapay zekâ desteği sayesinde ilan içeriklerinin kalite kontrolünü gerçekleştiriyor ve yalnızca kritere uygun seçenekleri sunarak kullanıcıların işlerini kolaylaştırıyor. Aradığınız evi bulmak Flatfy ile çok kolay bir hâle geliyor.