DIŞ HABERLER SERVİSİ – Dünya genelindeki aşı adaletsizliği kendisini rakamlar ile açık bir şekilde ortaya koymakta. Ülkelerin aşı için yaptığı 10 milyar doza yakın anlaşmaların toplamı, dünya nüfusunun yüzde 86’sını aşılamaya yetiyor. Yüzde 86 ise sürü bağışıklığına ulaşmak ve salgını bitirmek için yeterli bir oran olarak kabul ediliyor. Ancak dünyanın yüzde 19’unun aşıların yarısını satın alması ve fakir ülkelere karşı “parası olmayanın canı çıksın” anlayışı ile davranması sonucunda Kovid-19 salgını bitebilecek bir durumdayken çoğalmaya devam ediyor.

 “AHLAKİ BİR ÇÖKÜŞE GİDİYORUZ”

Dünya Sağlık Örgütü, akıl almaz bu duruma karşı “Ahlaki bir çöküşe gidiyoruz” diyerek zengin ülkelerin utanç verici durumunu gözler önüne serdi. DSÖ’nün ırkçı Zengin Batı ülkelerine yönelik yaptığı bu suçlamanın hiç de yersiz olmadığı şu rakamlarla görülmekte.

Şu anda Dünya yetişkin nüfusunun yüzde 14’ünü oluşturan en zengin ülkeler, 2021’in sonuna kadar nüfuslarının 3 katına yetecek miktarda aşı satın almak üzere anlaşma yapmış durumda. Bu oran ise üretilecek tüm aşıların yüzde 53’üne denk gelmekte. Örneğin Kanada, nüfusunu 5 kez aşılayacak miktarda aşı satın aldı. 450 milyon nüfuslu Avrupa Birliği, 2 milyar doz aşı anlaşması yaptı. Kalan dozların yüzde 33’ü ise küresel nüfusun yüzde 81’ini oluşturan orta ve az gelirli ülkeler tarafından paylaşıldı. Buna karşılık en yoksul 70 ülkede 2021’de 10 kişiden sadece 1 kişinin aşılanabileceği hesaplanıyor. Bazı ülkelerin aşıya erişimi ise 2023 yılına kadar sarkacak.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından aşıya erişimin adil olması için yürütülen çalışmalar kapsamında kurulan aşı inisiyatifi Covax programında ise en fakir 92 ülke için bugüne kadar toplam 1.12 milyar dozluk aşı anlaşması yapılabildi. Bu miktar en zenginlerin aldığı aşının dörte birine denk geliyor. Ancak tedarik ve dağıtımda büyük sıkıntılar yaşanıyor.

Covax, toplam aşı anlaşmalarının sadece yüzde 13’ünü kapsıyor. Şu an 22 ülkede 14.9 milyon kişiye aşı gönderilebilmiş durumda. Oysa bu ülkelerde 1.4 milyar kişi yaşıyor.

Fransa, Norveç, İngiltere, ABD gibi ülkeler, kendi vatandaşlarının aşılanması bitince ellerinde kalacak olan dozları yoksul ülkelere gönderme taahhüdünü açıkladı, ancak bu Afrika ülkelerine aşının ancak 1-1.5 yıl sonra ulaşacağı anlamına geliyor.

ADİL PAYLAŞILSA NÜNYANIN YÜZDE 86’SI AŞILANABİLİR

Şu an anlaşması yapılan aşılar tüm ülkelere nüfuslarına göre eşit ağırlıkta paylaşılsa: Dünya nüfusunun yüzde 86’sı aşılanabiliyor. Bu oran ise sürü bağışıklığına ulaşmak ve salgını bitirmek için yeterli bir oran olarak kabul ediliyor.