Katarakt nedir? Katarakt nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Katarakt, 40 yaş üstü kişilerde en yaygın görme kaybı ve dünyada körlüğün başlıca nedenidir.
Katarakt göz rahatsızlığı, gözün içerisinde bulunan ve net görmesini sağlayan doğal merceğin geçen yıllarında etkisiyle saydamlığını kaybetmesi ile oluşmaktadır. Matlaşan doğal mercek sebebiyle hastalar, buğulanmış bir camın arkasından bakıyormuş gibi görürler.
Katarakt belirtileri nelerdir?
-Görme seviyesinde yavaş yavaş azalma
– Işığa hassasiyet (göz kamaşması)
– Çift görme
– Okuma zorluğu
– Gece görüşünde bozulma
– Renklerde soluklaşma veya sararma
– Gözlük numaralarının sık değişmesi
Katarakt, orta yaş üstü kişilerde görülen bir göz hastalığı olmakla beraber, bebekler, şeker hastaları, gözde fiziksel darbeye maruz kalan veya uzun süre kortizonlu ilaç kullanan hastalarda da görülebilir.
Katarakt nedenleri?
Kataraktların çoğu, yaşlanma veya yaralanmalar neticesinde gözün merceğini oluşturan dokuyu değiştirdiğinde gelişir. Diğer sağlık sorunlarına neden olan bazı kalıtsal genetik bozukluklar, katarakt riskini artırabilir.
Kataraktlar, diğer göz rahatsızlıklarından, geçmiş göz ameliyatlarından veya diyabet gibi tıbbi durumlardan da kaynaklanabilir. Steroid ilaçlarının uzun süreli kullanımı da katarakt gelişmesine neden olabilir.
Katarakt nasıl oluşur?
Kataraktların oluştuğu mercek, gözün renkli kısmının (iris) arkasında bulunur. Objektif, göze giren ışığı odaklar, retinada net ve keskin görüntüler üretir (gözdeki ışığa duyarlı zar, bir kameradaki film gibi çalışır).
Yaşlandıkça, gözdeki lensler daha az esnek, daha az şeffaf ve daha kalın hale gelir. Yaşa bağlı ve diğer tıbbi durumlar, lens içindeki dokuların parçalanmasına ve bir araya toplanmasına neden olur; bu da lens içindeki küçük alanları bulanıklaştırır.
Katarakt gelişmeye devam ettikçe, bulanıklaşma daha da yoğunlaşır ve lensin daha büyük bir kısmını içerir. Bir katarakt, ışığın lensin içinden geçerken dağılmasını engeller ve keskin bir şekilde tanımlanmış bir görüntünün retinaya ulaşmasını engeller. Sonuç olarak, görüş bulanıklaşır.
Kataraktlar genellikle her iki gözde de gelişir, fakat eşit olarak değil. Bir gözdeki katarakt diğerlerinden daha gelişmiş olabilir ve gözler arasındaki görüş farklılıklarına neden olabilir.
Katarakt için risk faktörleri
Katarakt riskini artıran faktörler şunlardır:
– Artan yaş
– Diyabet
– Güneş ışığına aşırı maruz kalma
– Sigara içmek
– Şişmanlık
– Yüksek tansiyon
– Önceki göz yaralanması veya iltihap
– Önceki göz ameliyatı
– Kortikosteroid ilaçların uzun süreli kullanımı
Kataraktın tedavisi
Lazerle katarakt tedavisi, gözün içerisindeki doğal mercek, femtosaniye lazer cihazı yardımıyla yapılan mükemmel kesi ile çıkarılır. Bilgisayar yardımıyla çalışan ve göz içine yerleşecek yeni merceğin tam randıman ile çalışmasını sağlayan femtosaniye lazer teknolojisi, katarakt operasyonlarında dünyadaki en ileri teknoloji olmanın yanı sıra, operasyon sonrasında hastaların yaşam kalitesini de olumlu olarak etkileyecek önemli bir etkendir.
Katarakt tedavisinde, en az, kullanılan lazer teknolojisi kadar önemli bir başka etken ise göz içerisine yerleştirilecek olan yapay mercekler de kullanılan teknolojidir.
Gözde saydamlığını kaybetmiş ve net görememeye sebep olan doğal merceğin yerine geçen göz içi mercek seçimi, operasyonunun hasta için kazanımlarında belirleyici en önemli etkendir.
Kataraktın yanı sıra, yakın, uzak ve orta mesafedeki görme kusurlarına da çözüm getirebilen göz içi mercekler; monofokal (tek odaklı), bifokal (çift odaklı) ve tri-fokal (üç odaklı) olmak üzere üçe ayrılır. En ileri teknoloji tri-fokal akıllı merceklerin kullanıldığı katarakt ameliyatlarının ardından hastalar, bir daha asla gözlük kullanmak zorunda kalmazlar. Monofokal ve bifokal mercek kullanılan operasyonlar katarakta çözüm getirirken, hastaların gözlük kullanımı için bir çözüm sunmazlar.
Katarakt ameliyatı nedir?
Katarakt cerrahisi, matlaşmış lensin çıkarılmasını ve yapay lensle değiştirilmesini içerir. Göz içi lensi olarak adlandırılan yapay lens, doğal merceğinizle aynı yere yerleştirilir.
Katarakt ameliyatı, modern tekniklerin gelişimi ile iğnesiz, narkozsuz ve ağrısız bir şekilde gerçekleştirilerek, hasta aynı gün eve dönebilmektedir. Katarakt ameliyatı öncesinde, göz içinde kullanılacak merceğin kalitesi, hekimin tecrübesi ve operasyonun uygulandığı kurumun hem hijyen hem her hasta için tek seferlik tıbbi sarf malzemesi kullandığından emin olunması, ameliyatın başarısı açısından büyük önem taşır.
Oluşmuş kataraktın ilaç veya gözlükle tedavisi mümkün değildir. Kataraktın tek tedavisi ameliyattır. Katarakt ilerledikçe görmeyi belirgin olarak azaltarak hastanın yaşantısını rahatsız etmeye başlar. Katarakt ameliyatı için kullanılan teknoloji ve göz içine konulan merceğin kalitesi ameliyatın başarısını ve en önemlisi hastanın görme kalitesini belirler. Tüm katarakt rahatsızlığı olan hastaların, sorgulaması gereken en önemli konu gözlerinin içine konulacak merceğin kalitesi olmalıdır. (İLKHA)