Sovyetler Birliği`nin dağılmasıyla Azerbaycan`a karşı toprak iddiasında bulunmaya başlayan ve saldırıya geçen Ermeniler, 1991`in son günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik önem taşıyan Hocalı`yı ele geçirmek için hareket geçti.

Aylar süren saldırılarını 25 Şubat 1992`de yoğunlaştıran Ermeniler, gece, Sovyet Rus ordusunun o zaman Hankendi`de bulunan 366. motorize alayının da yardımıyla üç koldan saldırdı.

Sadece işgalle yetinmeyen Ermeniler, sivilleri toplu şekilde katlederek esirlere acımasızsa işkence yaparak 20. yüzyılın en kanlı katliamlarından birine imza attı. O dönemde çekilen görüntüler ve fotoğraflar, katliamın büyüklüğünü ortaya koyuyor.

Azerbaycan Başsavcılığın verilerine göre, daha önce 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı`da savunmasız durumdaki 106`sı kadın, 70`i yaşlı, 63`ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı hayatını kaybetti.

Katliamdan 487 kişi ağır yaralı olarak kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi esir aldı, bunların 150`sinden bugüne kadar haber alınamadı. Hocalı`nın işgali yüzünden Azerbaycan devletinin maddi zararıysa 170 milyon dolar oldu.

Azerbaycan`a göre, Hocalı`da yaşananlar, 1949 Cenevre Sözleşmelerinin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme, Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi çok sayıda sözleşmenin ciddi ihlali anlamına geliyor.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında, Hocalı`da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler olarak görülüyor.