DIŞ HABERLER SERVİSİ – Eski ABD Başkanı Trump döneminde Taliban’la imzalanan anlaşma gereği ABD’nin mayıs ayına kadar Afganistan’dan çekilmiş olması gerekiyor. Ancak yeni hükümetin çekilmeye de pek niyeti yok gibi. Buna karşılık olarak da Taliban, ABD'nin Afganistan'dan mayıs ayında çekilmemesi halinde, savaştan başka bir seçeneğin kalmayacağını ifade ediyor.

El Cezire'nin Alman bir kanaldan aktardığı ve son dakika bilgisi olarak paylaştığı haber Taliban'ın bir sözcüsüne dayandırıldı. Habere göre, Taliban ABD'nin çekilme süresinin uzatılmasına yönelik açıklamaları reddetti.

Mepa News’teki habere göre, Taliban sözcüsü tarafından yapılan açıklamalarda şu ifadeler kullanıldı:

"Hareket, ABD güçlerinin Afganistan'dan çekilmesine dair muhtemel bir gecikmeyi şiddetli bir şekilde reddediyor.

Savaşçılarımız Amerikan güçlerinin ülkede kalma süresinin uzatılmasını asla kabul etmeyecek. Diplomasi yolu kapanırsa, savaştan başka bir yol kalmaz."

ABD'de yeni başkan Joe Biden'ın yönetimi, Afganistan'dan çekilmeye dair anlaşmayı gözden geçireceklerini ifade ediyordu.

AFGANLAR ARASI BARIŞ SÜRECİ

Taliban'ın Katar'daki Siyasi Bürosunun Başkanı Molla Abdul Gani Berader başkanlığındaki heyet, 26 Ocak'ta Tahran'ı ziyaret etmiş, bir gün sonra da Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Abbas Stanekzai başkanlığındaki başka bir Taliban heyeti Moskova'ya gitmişti.

O günden beri Taliban müzakere heyeti, Afganlar arası müzakereleri yürütmek için Katar'ın başkenti Doha'da bulunan Afganistan müzakere heyetiyle bir araya gelmedi.

Uzmanlara göre, Taliban'ın müzakere masasını terk etmesinin arkasındaki neden, Joe Biden liderliğindeki yeni ABD yönetiminin geçen sene ABD ile Taliban arasında imzalanan barış anlaşmasını tekrar gözden geçirmek istediğini açıklaması yatıyor.

Taliban, ABD ile imzaladığı barış anlaşmasına Joe Biden yönetiminin uymamasından endişe ediyor.

ABD YÖNETİMİ, ANLAŞMAYA UYMAYA MEYİLLİ GİBİ DURMUYOR

Uzmanlar ve yetkililerin açıklamalarına bakıldığında, Taliban'ın barış görüşmelerini sürdürmesi konusundaki kararının, Joe Biden yönetiminin Taliban ve Afganistan hükümetine karşı izleyeceği politikaya bağlı olduğunu görmek mümkün.

Eğer ABD, geçen sene Taliban ile imzaladığı barış anlaşmasına uyarak politikasını sürdürürse Taliban'ın da tekrar müzakere masasına döneceği mümkün gibi gözüküyor.

Diğer yandan Amerikalı yetkililerin açıklamalarına bakıldığında, ABD yönetimi, o anlaşmaya pek de uymaya meyilli gibi durmuyor.

İki gün önce ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Afganistan'da şiddetin halen çok yaygın olduğunu ve barış müzakerelerinde daha çok ilerleme kaydedilmesi gerektiğini belirterek ABD'nin Afganistan'dan çekilme konusunda aceleci davranmayacağını açıklamıştı.

Savunma Bakanı'nın bu açıklaması, ABD askerlerinin Doha anlaşması uyarınca mayısta Afganistan'dan çekilmeyeceği mesajını veriyor.

İkinci bir husus da El Kaide ile Taliban ilişkisinin devam etmesi. Taliban, ABD ile vardığı anlaşmada, El Kaide dahil tüm gruplarla ilişkisini keseceği taahhüdünde bulunuyor. İlişkinin sürmesi durumunda Joe Biden yönetiminin Doha anlaşmasına uyması pek de mümkün olmayacak gibi.

Barış görüşmelerinin belirsizliğinin devam etmesi, yeni ABD yönetiminin Taliban politikasını açıklamada gecikmesi ve Taliban'ın El Kaide ile ilişkisini sürdürmesi durumunda, Afganistan'a yakın zamanda barışın gelmesi zor görünüyor.

DOHA ANLAŞMASI VE ABD'NİN ÇEKİLME SÜRECİ

ABD ile Taliban arasında 29 Şubat 2020 tarihinde imzalanan anlaşma kapsamında, ABD ülkedeki askerlerini çekmeye başladı.

2020 Haziran ayı ortasında ABD, Afganistan'daki askerlerinin sayısını 8 bin 600 civarına düşürdü.

Temmuz ortasında ise ABD, anlaşma kapsamında Hilmend, Uruzgan, Paktika ve Lağman vilayetlerinde bulunan toplam 5 büyük askeri üssü kapatmıştı.

15 Ocak tarihinde ABD Afganistan'daki asker sayısını 2 bin 500'e düşürdü.

Anlaşma imzalandığı dönemde ABD'nin ülkede yaklaşık 13 bin askeri bulunuyordu.

ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmada, ABD ülkeden 14 ay içerisinde çekileceğini taahhüt etmişti.

Bu kapsamda ABD'nin 2021 yılı Mayıs ayına kadar ülkeden çekilmesi gerekiyor.