BİTLİS - Bitlis kent merkezine 25 kilometre uzaklıkta bulunan İçgeçit(Xumaç) köyünde Bitlis milletvekili Zeynel Abidin İnan tarafından 36 yıl önce yaptırılan caminin bu günkü hali, Cumhuriyet döneminde ahır olarak kullanılan camileri hatırlattı. Köylüler tarafından uzun zamandan beri kullanılmayan caminin mukaddesatını hiçe sayan bazı kişiler camiyi samanlık ve hayvan barınağı olarak kullanıyorlar. Caminin bu haline tepki gösteren vatandaşlar "Ya bu camiyi yıksınlar yada onarıp ibadete açsınlar." dediler.

 

1990`lı yıllarda PKK`nın baskısından dolayı köylerini terk ettiklerini ifade eden köy halkı, Köye Dönüş Yasası ile köylerine döndüklerini ancak köylülerin çoğunun dönmediğini belirttiler.

 

Bu süre içersinde bakımsız kalan caminin pencere ve kapıları tahrip oldu ve yağmur suları caminin içine dolmaya başladı. Köylülerin ibadet için köyde bulunan tarihi camiyi tercih etmeleri üzerine sözkonusu camii bakımsız kaldı ve kendini bilmez bazı köylüler tarafından samanlık ve hayvan barınağı olarak kullanılmaya başladı.

 

Köylerinin PKK tarafından boşaltılmadan önce 70 hane olduğunu ifade eden Medeni Karahan(60), "Köyümüz kalabalıktı.Köyümüzde net olarak tarihi bilinmemekle birlikte 1585 yılında Hüsrev Paşa tarafında yapılan tarihi bir cami mevcuttur. Köyün nüfusu kalabalık olması ve tarihi caminin küçük olmasından dolayı dönemin milletvekili Zeynel Abidin tarafında köyümüze bir cami yapıldı. Devletin civarda yaptığı iki camiden biridir. PKK köyleri boşaltınca camiler de sahipsiz kaldı. 1990`lı yıllarda doğu ve güneydoğuda PKK`nın köy halkına yaptığı zulüm, tehdit ve hakaretten dolayı bizler de köylerimizi boşaltmak zorunda kaldık. PKK nedeni ile köylerini boşaltan köylüler batıya doğru göç ettiler. İmkânları kısıtlı olan bazı köylülerde şehir merkezine yerleştiler. Daha sonra köye dönüş kapsamında batıya göç eden köylü artık köye dönmedi. Ancak şehir merkezine yerleşen ve imkânı olmayan bazı köylüler ile birlikte tekrar köyümüze döndük. Bugün yaklaşık köyde 20 hane bulunaktayız. Ve tarihi bir camimiz olduğundan dolayı, milletvekili tarafında yapılan cami kullanılmamaktadır. Yıllarca kullanılmayan cami tahrip olmuştur. Caminin camları kırılmış, tavanı damlayarak içerisi sularla dolmuş, bahçesi hayvanların barınağı haline gelmiş durumdadır. Caminin avlusu hayvanlar için kesilen yaprak v e samanların muhafaza edildiği bir yer haline gelmiş durumdadır." dedi.

 

Köyün ihtiyar heyetinden Zahir Güçlü (71) ise şunları belirtti. " PKK zulmünden dolayı boşalan köyümüz, tahrip olmuş ve tahribattan dolayı camimizde kullanılmayarak bugün hayvan barınağı haline gelmiştir. Köye dönüş kapsamında köyden batıya göç eden köylüler artık tekrar geri dönmediler. İmkânsızlıktan dolayı köye dönen insanlarında bu camiyi onaracak imkânı bulunmamaktadır. Daha önce köyümüze gelen yetkililer, bizlere camiyi tamir edin biz de size biraz destek verelim diyorlar. Fakat bizim onaracak hiçbir imkânımız yoktur. Yetkililerden hayvan barınağı haline gelen bu caminin onarılarak tekrar ibadete açılmasını istiyoruz. Camiler islamın şiarlarıdır. Bu şiarlara sahip çıkılmasını istiyoruz." (Şükrü Tontaş-İLKHA)