Yeme-içme sektöründeki esnaf iflasın eşiğinde
Yeni kısıtlamalarla birlikte zor günler geçiren lokantacılar, kebapçılar, köfteciler gibi yemek sektöründeki esnaf, böyle devam etmesi durumunda iş yerlerini kapatmak zorunda kalacaklarını belirtti.
Covid-19 salgınına ilişkin alınan yeni tedbirler kapsamında lokanta, restoran, pastane, kafe gibi yeme-içme yerleri, 10.00-20.00 saatleri arasında sadece paket servisi ve gel-al hizmeti veriyor.
Yeme-içme sektöründeki esnafın yaşadığı sıkıntılarla ilgili İlke Haber Ajansı (İLKHA) muhabirine konuşan Ankara Lokantacılar Kebapçılar ve Köfteciler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Aztekin, sadece paket servisi ve gel-al şeklinde çalışmanın giderlerini bile karşılamaya yetmediğini, her esnafın paket servis yapma durumunun olmadığını, bu dönemde ayakta kalabilmek için devletten destek beklediklerini söyledi.
“Başkentte gıda maddesiyle ilgilenen lokantalar toplam 7-8 bini buluyor”
Aztekin, “Başkentte yaklaşık 7 bine yakın lokanta var. Benim 2 bin 300 üyem var. Bütün şirketler Ankara Ticaret Odasına kayıtlı. Piknikler ve pizzacılar da gıda maddesiyle ilgileniyor. 600-700 civarında olanların da üyesi var. Başkentte gıda maddesiyle ilgilenen lokantalar toplam 7-8 bini buluyor. Bu sektörde en küçük müessesede 5 kişi çalışır. 10-20-50 ve 100 kişiye kadar çalışanı olan üyelerimiz var. Bu büyük bir rakam.” dedi.
“Paket servis kurtarmıyor diye çoğu esnafımız dükkanlarını kapattı”
15 Mart 2020 tarihinde lokantaların kapatılmasıyla ilgili söylentiler duymaya başladıklarını dile getiren Aztekin, “20 Mart Cuma günü Sayın Cumhurbaşkanımız açıklama yaptı. ‘Masa sandalye kalkacak lokantalar paket servisine dönecek’ dedi. O anda bizim işlerimiz tamamen bitti. Paket servis kurtarmıyor diye çoğu esnafımız dükkanlarını kapattı. İşlerimiz yüzde 25’lere düştü. Esnafımız kirayı, işçi parasını ve faturalarını ödeyemedi. Devlet kriterleri uyan esnafa 25 bin TL kredi verdi. Maalesef o kredilerin şimdi geri ödemeleri başladı. Esnafımız kredileri nasıl geri ödeyeceklerini düşünüyorlar.” ifadelerini kullandı.
“Bizim sektörümüz hijyen kurallarına uyarak insanlara hizmet ediyor”
Yeni normalleşmeyle birlikte 1 Haziran’da lokantaların normal servise döndüğünü söyleyen Aztekin, “1 Haziran günü Ankara Büyük Şehir Zabıta Daire Başkanı Sayın Mustafa Koç ile birlikte esnafımızı denetledik ve herkesin kurallara uyduğunu gördük. Lokantalarda masalar arası bir buçuk metre mesafe, girişte dezenfektan verilmekte ve müşteriler ateşleri ölçülerek içeri alınmaktaydı. Daha sonra Altındağ Kaymakamı, Belediye Başkanı ve bizler ortak denetim yaptık. Her tarafı gezdik dolaştık. Herhangi bir eksiklik göremedik. 17 Eylül tarihinde Ankara Valimiz Vasip Şahin Bey, Ankara Emniyet Müdürümüz, Altındağ Belediye Başkanımız ve Kaymakamımız Ulus civarındaki bütün lokantaları denetledik. Bütün bu denetimlerde herhangi bir sakınca görülmedi. Bugüne kadar hangi lokantadan bir virüs bulaşmış da vatandaş hayatını kaybetmiş. Bizim sektörümüz hijyen kurallarına uyarak insanlara hizmet ediyor.” diye konuştu.
“Biz istiyoruz ki denetimler artırılsın ama işyerlerimiz açılsın”
Kasım ayından itibaren başlanan yasaklarla ilgili de konuşan Aztekin, şunları söyledi:
“Cuma günü itibari ile tekrardan yasaklar başladı. Bu yasaklar başladıktan sonra vefat ve vaka sayısı düştü mü? Daha çok arttı. Bunun müsebbibi biz değiliz. Biz günah keçisi değiliz. Biz istiyoruz ki denetimler artırılsın. Bir masada ikiden fazla müşteri oturmasın hatta gerekirse bir masa da bir kişi otursun ama işyerlerimiz açılsın. Türkiye geneli birçok oda başkanı destek bekliyor. Taşıma su ile değirmen dönmüyor. Devlet desteği nereden verecek. Yapacağı kira, SSK ve Bağkur yardımları güzel ancak yeterli değil. Bugün yol boylarındaki ve otellerdeki lokantalar açık ancak merkezdeki lokantalar paket servis yapsın deniliyor. ‘Ben ayakta mı yiyeceğim’ deyip pakete kimse gelmiyor.”
“Çıkan kararnameye ve hijyen kurallarına uymayana ceza verilsin”
Hükümetten beklentilerinin olduğunu söyleyen Aztekin, “Bir an önce iş yerlerimizin tekrar servise dönmesi kurallara uymayan varsa cezasını kessinler. Çıkan kararnameye ve hijyen kurallarına uymayana ceza verilsin. İş yerlerimizin tekrar açılmasını istiyoruz. Yapılan açıklama sonrası kısıtlamalarda çok eksikler var. Saat 10.00’da esnaf dükkâna gelecek dönerci döner hazırlayacak. Pideci hamurunu yapacak ve fırınını yakacak. Bunlar yemeği ne zaman müşteriye sunacak. En az 8.30-9.00’da esnafın dükkânında olması lazım ki hazırlıklarını yapsın ve zamanı gelince de müşteriye sunsun. Saat 10’dan önce bir esnaf veya işçi iş yerine giderken herhangi bir polis, bekçi veya zabıtanın engeline takılmaması gerekir. 20.00’da kapandıktan sonra evlerine döndüklerin de de sıkıntı çıkarılmaması gerekir. 15 Marttan bugüne kadar inanın zehir içiyoruz.” dedi.
“Bu gidiş ile bizde işyerimizi kapatacağız”
Lokanta esnaflarından Sami Çiftlik ise şunları aktardı:
“Bizde döner ve pide var. İşler olmadığı için döner takmıyoruz. Sadece pideye kaldık. Bu gidiş ile bizde işyerimizi kapatacağız. Dükkâna müşteri almıyoruz, sadece paket üzeri çalışıyoruz ve pakette de iş olmuyor. İşlerimizde yüzde 20-25 arası düşüş oldu. 7 çalışanımız vardı ancak şu anda 3 kişiyiz. 4 kişiyi izine ayırdık. İşimiz de 3 kişi ile kurtarmıyor galiba patronumuz dükkânı kapatacak. Lokantaların açılmasını istiyoruz çünkü virüsün bizden yayıldığına inanmıyoruz. Lokantaların gayet nizami çalıştığına inanıyoruz.” (İLKHA)