Kısa bir sürede tüm dünyaya yayılan ve her geçen gün etkisini daha fazla arttıran Covid-19 pandemisi hayatı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Pandeminin en çok etkilediği kesimlerin başında ise esnaf geliyor.

Pandemi sürecinden bu yana işleri ciddi oranda düşen esnaf, çok zor günler geçiriyor. İşleri durma noktasına gelen ve pandemi süreciyle birlikte iflasla karşı karşıya kalan esnaf, çok büyük zarar gördü.

Gaziantep’te birçok esnaf iş yapamadığı ve iflasın eşiğine geldiği için kepenk bile açmazken iş yerlerini açık tutan esnaf ise satış yapamıyor. Birçok esnaf da işyerini siftahsız kapatmak zorunda kalıyor.

Pandemi sonrası müşteri ve satışlarda tarihi dip seviyeleri gördüklerini belirten esnaf, her geçen gün daha da kötüleşen ekonomik koşullar altında ezildiklerini ve artık dayanacak güçlerinin kalmadığını belirterek yetkililerden destek istiyor.

Pandemi nedeniyle işlerinin yüzde 90 oranında düştüğüne dikkat çeken esnaf, özellikle küçük esnafa verilen desteklerin yetersiz olduğundan yakınıyor. Yetkililerden faizsiz destek başta olmak üzere kira, elektrik, su ve doğalgaz gibi ödemeleri için destek isteyerek bu süreçte vergilerin, SSK ve BAĞ-KUR primlerinin de kendilerinden alınmamasını talep ediyor.

Covid-19 önlemleri kapsamında alınan yeni tedbirlerin ardından işlerinin daha da düştüğüne dikkat çeken esnaf, bu olumsuz gidişatın devam etmesi halinde birçok esnafın işyerlerini kapatmak zorunda kalacağını belirtiyor.

Pandemi ile mücadele kapsamında alınan yeni tedbirler gereğince lokantaların sadece paket ve gel-al servisi yapmasıyla işlerinin yarı yarıya düştüğünü belirten lokanta işletmecisi Şevket Çelik, alınan yeni kararın zor günler geçiren esnafı mağdur ettiğini söyledi.

“Esnaf bir çıkmaz içerisinde, ne yapacağız bilemiyoruz”

Lokantaların daha çok sulu yemek çeşitleri yaptığı için paket servisinin de çok az olduğunu ifade eden Çelik, “Paket servisini daha çok dürüm satan iş yerleri yapıyor. Bizim de yemek çeşitlerimiz sulu olduğu için paket servisi yapamıyoruz. Bu durumda bizi mağdur ediyor. Dükkan kiralarına zaten güç yetmiyor. Sigorta, vergi derken masraflarımızı karşılamıyor. Esnaf bir çıkmaz içerisinde, ne yapacağız bilemiyoruz.” dedi.

“Bu kararın gözden geçirilmesi gerekiyor”

Kısıtlamalardan dolayı işlerinin yüzde 70 oranında düştüğünü belirten Şahin İyikörükçü de, “Zaten pandemiden dolayı işlerimizde bayağı bir düşüş vardı. Bu yeni alınan karardan dolayı da lokantaların sadece paket servisi yapması bizi bayağı bir mağdur etti. Lokantaların kapatılması kararının tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor. Tramvayda, toplu taşıma araçlarında ve AVM’lerde insanlar yan yana yolculuk yapıyor, sokaklarda yan yana dolaşıyorlar. Bu kararın gözden geçirilmesi gerekiyor. Bizim 15-20 tane işçimiz var, bu işçilerimizi nasıl çalıştıracağım?” diye sordu.

“Bu yeni kısıtlamalardan çok etkilendik”

Pandemi nedeniyle işlerinin yaklaşık yüzde 80 oranında düştüğünü ve alınan yeni kararlarla birlikte de daha çok düştüğünü belirten Aydın iyikörükçü ise restoranında çalışan personel sayısını ise 25’ten 5’e düşürmek zorunda kaldığını ifade ederek şunları söyledi:

“Bu yeni kısıtlamalardan çok etkilendik. Zaten normalde virüsten dolayı işimiz yoktu. Vatandaş çarşıya çıkmaya korkuyor. Lokantaların sadece paket servisi yapması esnafı mağdur etti. Zaten işlerimiz çok düşüktü. Bu karardan sonra işlerimiz yüzde 80 oranında düştü. Kime paket vereceğiz? Ailesi ile gelen müşteri sokak ortasında yemek yemiyor, içeride oturmak istiyor ama biz yasak olduğunu söyleyince tekrar dönüp gidiyorlar. Bu karardan dolayı vatandaşlar çarşıya çıkamıyor. Bir de sadece bize çok ağır kısıtlamalar getirildi. Lokantalarda masalar arasına sosyal mesafe konulabilirdi. Bu şekilde servislerimize devam edebilirdik. Sadece paket servisi bizi kurtarmıyor.”

“Küçük esnafa faizsiz destek verilmesi gerekiyor”

Devletin verdiği kredi faizli olduğu için kredi kullanamadıklarını ve bu yüzden çevresinden borç almak zorunda kaldıklarını ifade eden giyimci Mehmet Ünal da küçük esnafa sahip çıkılması çağrısında bulundu.

Ünal, “Pandemi sürecinden dolayı esnaf iflasın eşiğine geldi. Çok ciddi sorunlar yaşıyoruz. Bazen öğle yemeği yemek istemiyoruz. Çünkü öğle yemeği parasını bile çıkartamıyorum. Devlet esnaf için paket açıklıyor ama bu paketler yeterli değil. İki tane çekimiz dönmüş diye sicilimiz bozuk gözüküyoruz. 30-40 yıl boyunca sicilimiz düzgündü, bu pandemi sürecinde ciddi problem yaşamaya başladık ve bu yaşadığımız problemlerden dolayı da sicilimiz bozuldu. Esnafın birçoğu devletin verdiği desteklerden faydalanamıyor. Bu şekilde nasıl ayakta duracağız? Ciddi şekilde sorunlarımız var. Devletin acilen bu duruma el atması lazım. Küçük esnafa faizsiz destek vermesi gerekiyor. Çünkü esnafın desteğe ihtiyacı var. Yoksa 3-5 sene sonra esnaf diye bir şey kalmayacak.” şeklinde konuştu.

“Pandemiden dolayı alışveriş yok”

Pandemi nedeniyle zorlu günlerden geçen esnafa, kira desteği, vergi affı ve faizsiz kredi verilmesi için talepte bulunduklarını belirten Celal Hündü de “Pandemiden dolayı alışveriş yok. Sıkıntılı günlerden geçiyoruz ve ne yapacağımızı bilemiyoruz? Bu süreç bizi çok olumsuz etkiledi. Covid-19 ilk çıktığı dönemde dükkânımızda kışlık elbiselerimiz vardı. Ardından yasaklar başlayınca ürünlerimiz elimizde kaldı, hiçbir ürünü satamadık. Bayramlarda da pek alışveriş olmadı. Pandemi bizi yüzde 100 olumsuz etkiledi. Aslında pandemi herkesi etkiledi. Ürün aldığımız toptancılar da üretim yapmaktan korkuyor.” diye konuştu.

“Esnaf iflasın eşiğine geldi”

Ayakkabıcı Halil İbrahim Çelik ise küçük esnafın tamamının mağdur olduğunu belirterek, “Pandemi sürecinde çok zorluklar çekiyoruz. Yeri geliyor dükkanımızın kirasını bile ödeyemiyoruz. İşçilerimizin sayısını azaltmak zorunda kalıyoruz. Halkımızda çok zor durumda ve zor durumda olduğundan dolayı ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Bundan dolayı alışveriş olmuyor. Bu durum ister istemez esnafı olumsuz etkiledi. Devletten küçük esnafa yardım etmesini istiyoruz. Çünkü pandemi sürecinde işlerimiz yüzde 70 oranında düştü. Eğer böyle devam ederse Gaziler Caddesi’nde 500 esnaf varsa 300 tanesi yaza çıkamayacaktır. Çünkü esnaf iflasın eşiğine geldi.” dedi. (İLKHA)