Kovid-19 Arap dünyasında turizmi vurdu

İSTANBUL

Tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayılarındaki artışlar, birçok ülkede yeniden gündeme gelen kısıtlamalar, bazı Arap ülkeleri için en önemli döviz kaynaklarından biri olan turizmin yeniden canlanmasının şimdilik mümkün olmadığını gösteriyor.

Arap Para Fonu'nun temmuz ayında yayınladığı rapora göre, turizm sektörü, Arap ülkelerinin Gayrisafi Yurtiçi Hasılasına (GSYİH) yüzde 11,4 oranında katkı sağlıyor.

Suudi Arabistan 2019 yılında inanç turizmi de dahil turizm sektöründe 79,5 milyar dolarla en yüksek seviyeyi gördü.

Suudi Arabistan'ı 58,2 milyar dolarla Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve 48,3 milyar dolarla Mısır izledi. 2019 yılında 19 milyon umreciye kapılarını açan Suudi Arabistan'da mart ayından itibaren umre ziyaretlerinin iptal edilmesiyle inanç turizminde ciddi bir düşüş yaşandı. Bunun yanı sıra Kovid-19 önlemleri sebebiyle hacıların sayısı da yüzde 95 oranında azaltıldı.

Körfez ülkeleri arasında 2019'da 22 milyon turisti karşılayan BAE'de turizm sektörü en çok etkilenenlerden biri oldu. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün (UNWTO) verilerine göre, yılın ilk yarısında turist sayısı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla 440 milyon düştü. Bu düşüşün etkisiyle turizm endüstrisinin kaybı da 460 milyar dolar oldu.  Dünyada turizm sektörünün 2019 seviyesine dönebilmesi için 2 ila 4 yıl geçmesi gerekeceği belirtiliyor.

ÜRDÜN

Ürdün Otelciler Birliği Başkanı Abdulhakim el-Hindi, bu yıl Kovid-19 sebebiyle ülkede turizm sektörünün 1.4 milyar kaybı olduğunu belirterek, "En çok zarar gören sektörlerin başında oteller geliyor. Sonrasında restoranlar, ulaşım ve turizm şirketleri de ciddi şekilde etkilenen alanlar." şeklinde konuştu.

Ürdün'de otel sektörü GSYİH'nin yüzde 14'ünü oluştururken, kayıtlı olarak toplam 600 otel bulunan ülkede sadece 90'ı karantina için kullanılıyor.

Ürdün Merkez Bankası'na göre, 2019'da turizmden 5,8 milyar dolar gelir elde eden ülkede turizm geliri bu yılın ilk sekiz ayında yüzde 70 azalarak, 1.182 milyar dolara geriledi.

FİLİSTİN

Tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi Filistin'de de salgından en çok etkilenen sektör turizm oldu. Filistin İstatistik Kurumu verilerine göre, bu yıl koronavirüs sebebiyle turizm sektöründe 1.15 milyar dolarlık bir kayıp yaşandı. Turizm sektörünün katma değeri, ülkedeki ekonomi hacminin yaklaşık yüzde 2,5'ini oluşturuyor. Filistin'de turizm sektörü, 2019'da yaklaşık 3,5 milyon yabancı turistin ülkeye gelmesiyle zirve yapmıştı. Filistin'de toplam iş gücünün yüzde 4'ünü oluşturan turizm sektöründe çalışan yaklaşık 40 bin kişi koronavirüs salgınının başlamasıyla işsiz kaldı.

FAS

Fas Turizm Bakanı Nadiya Fettah el-Alevi, 2 Kasım'da yaptığı basın açıklamasında, yılın ilk 9 ayında ülkeye gelen turist sayısının yüzde 78 azaldığını, turizm sektöründe halen canlanmanın yaşanmadığını ifade etti. Alevi, "Gecelik konaklamalar, 2020'nin ilk dokuz ayında, 2019'un aynı dönemine göre yüzde 69 azaldı." diye konuştu. Geçtiğimiz eylül ayına kadar bu yıl, turizm sektöründen elde edilen gelirler 2019 yılına oranla yüzde 60 azalarak 2,5 milyar dolara geriledi. Fas makamlarının yaptığı açıklamalara göre, 2019 yılında Fas'a gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5,2 artarak 12,9 milyona ulaşmıştı. Ülkedeki GSYİH'nin yüzde 7'sini oluşturan turizm sektöründe yarım milyondan fazla kişi çalışıyor.

TUNUS

Tunus Turizm Bakanı Habib Ammar, 26 Ekim'deki parlamento oturumunda yaptığı konuşmada, 2020 yılına turizm gelirlerinin yüzde 66 ve ülkeye gelen kişi sayısının yüzde 79 oranında azaldığını belirtti. Ammar, "Turizm sektöründeki toplam istihdamın yüzde 13'ünü oluşturan yaklaşık 50.000 doğrudan ve dolaylı iş fırsatını kaybettik." ifadelerini kullandı. Ülke GSYİH'nin yüzde 14'ünü oluşturan turizm sektörü gelirlerinde 2019 yılında 2018'e oranla yüzde 35,7'lik bir artış yaşandı. Resmi makamlara göre, Tunus'a 2019 yılında 9,5 milyon turist geldi ve turizm gelirleri 1,99 milyar dolar oldu.

LÜBNAN

Lübnan Turizm Bakanı Müsteşarı Mazin Ebu Dergam, 2019 yılında 1,61 milyon olan turist sayısının 2020'nin Eylül ayına kadar 288,9 bine gerilediğini aktardı. Lübnan turizm gelirlerinin 7 milyar dolar olduğunu hatırlatan Ebu Dergam, 2020 yılı için resmi rakamların henüz açıklanmadığını ifade etti. Lübnan Turizm Kurumları Sendikalar Birliği üyesi Can Beyruti de genel olarak turizm sektöründe 2020 yılının Eylül ayına kadar yüzde 90'lık bir gerileme yaşandığını ancak iç turizmin yüzde 30 arttığını söyledi. Beyruti, hükümetin turizm sektörüne hiçbir destek sunmadığını kaydetti. AA