Ticari faaliyetlerini devam ettirmek üzere araçlarını banka kredileriyle satın alan servisçiler, mart ayında Türkiye'de Covid-19 vakalarının görülmesi üzerine okulların kapanmasıyla borçlarını ödeyemiyor. Kredi borçları içerisinde bocalayan servisçilerin yaklaşık 7-8 aydır kontak kapatmak zorunda kaldıkları belirtiliyor.

Esnafların çektikleri sıkıntıları aktaran Diyarbakır Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Mahmut Kaya, genel olarak servisçilerin pandemi sürecinden olumsuz etkilenmelerinin yanı sıra birçok Büyükşehir Belediyesinde olmayan güzergâh ve uygunluk bedelinin Diyarbakır'da limitini koruduğunu, buna mukabil belirtilen öğrenci servis ücretinin yetersiz kaldığını dile getirdi.

Diyarbakır'daki servis esnafının genel durumu hakkında bilgi veren Kaya, şöyle devam etti:

Diyarbakır'da 999 servis esnafımız var. Bunların içerisinde 250 tanesi personel, geri kalan ise öğrenci ve personel aracıdır. Şu anda öğrenci servisi yapan esnafımız, 7-8 aydan bu yana Covid-19 sebebiyle okulların kapalı olmasından dolayı kontak kapatmış durumdalar ve yapacak işleri de yok. Esnafımızın yüzde 70'i kredilidir ve bu araçların ödemeleri vardır, ne yapacaklarını şaşırmışlar.

"Kredi borcunu ödeyemeyen esnafımız aracını satmak mecburiyetinde kalmış"

Biriken borçlardan dolayı servisçi esnafının yüzde 50'sinin araçlarını satmak mecburiyetinde kaldığını belirten Kaya, "Bunu da plaka devir teslim işlemlerinden görüyoruz. Gelip plakalarını satıyorlar. Adam kredisini ödeyemeyip evini geçindiremeyince mecburen aracını, plakasını ve malını satmak zorunda kalıyor. Servisçi esnafımız Covid-19 salgınından dolayı çok mağdur durumdadır." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin birçok Büyükşehir Belediyesinde servisçi esnafına gösterilen kolaylığın Diyarbakır'da da uygulanması gerektiğinin altını çizen Kaya, "Elimizdeki mevcut belgelerden örnek verecek olursak Diyarbakır'da şu ana kadar bir öğrenci en yakın mesafeye 85 liraya götürülüyorken diğer illerde ise en yakın mesafeye öğrenci servisleri 250 liraya götürüyor." şeklinde konuştu.

Kaya, konuşmasına şöyle devam etti:

Türkiye nüfusunun 3'te birini barındıran İstanbul'da Ulaşım Koordinasyon Merkezine ödenen güzergâh ve uygunluk bedeli 110, en yakın mesafede öğrenci servis ücreti 250 liradır.

Aynı şekilde Mersin'de 250, Ankara'da 530 lira iken Covid-19'dan dolayı Meclis'in almış olduğu karar ile yarı fiyatına indirilmiş, Gaziantep 330 lira iken Covid-19 salgınından dolayı ücret alınmıyor, Muğla ve Adana'da böyle bir ücret söz konusu bile değil, İzmir'de de sadece kırtasiye ücreti olarak 20 lira alınıyor. Diyarbakır'da ise minibüslerden 840, niteliği otobüs olan araçlardan ise bin lira ücret alınmaktadır.

"Uygunluk ve güzergâh ücretlerinde bir kolaylık tanınsın"

Söz konusu fiyatların Büyükşehir Belediyesinin almış olduğu karar olduğunu dile getiren Kaya, bu konuyla alakalı ilgili yerlere defalarca müracaat etmesine rağmen müspet cevap alamadığını söyledi.

Oluşan mağduriyetten dolayı servis esnafının tepkisine dikkati çeken Kaya, "Ya araçlarını yakacaklar ya da yolları kapatacaklar. Kendilerinin bana olan saygılarından dolayı bugüne kadar servis esnafımız duruyor. Bu konuda başta Diyarbakır Valisi ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili'nden ricamız bu uygunluk ve güzergâh ücretlerinde bir kolaylığın yapılmasıdır." dedi.

Korsan servisçilerin oluşturduğu mağduriyetlere vurgu yapan Kaya, "Korsan sistem Diyarbakır'ın değil, Türkiye'nin genel sorunudur. Her yerde korsan var ama Diyarbakır'da haddinden fazladır. Korsan araçlar, servis esnafımızın haklarını resmen çalıyorlar ve bu konuda emniyet teşkilatının çalışmalarını yetersiz görüyorum." ifadelerini kullandı.

"Korsanlara karşı ilgili birimler, denetimleri sıklaştırmalı"

Kaya, "Bu korsan çalışanlarla ilgili önerim; trafik, jandarma ve zabıta birimleri çalışmalarını sıklaştırmalıdır. Özelikle korsan araçların çalıştığı güzergahlar Diyarbakır organize sanayi bölgesi ve 500 evler tarafında bulunan metal fabrikaların olduğu alanlardır." şeklinde konuştu.

Şehir içerisinde servis işletmeciliği yapmak isteyen araçlar için ayrılan S plaka uygulaması konusunda da korsan işletmeciliğin olduğunu iddia eden Kaya, "2006'da Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi S Plakalarını çıkarırken 'Belediyelerde dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşların S plakalı araçların dışında kesinlikle servis yapmaları yasaktır' deniliyor ve bu UKOME'nın kararıdır. 'UKOME kararları bağlayıcı ve kesin olmakla beraber ancak cumhuriyet savcılığının kararıyla bozulabilir.' denildiği halde şu anda Diyarbakır'daki birçok belediye de korsan araç çalıştırmaktır." dedi.

"Plaka çekme süresi olan 4 ay, bir yıla çıkarılsın"

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesine çağrıda bulunan Kaya, "Esnaf servisçilerimizin rahatlaması için Büyükşehir Belediyesi UKOME Daire Başkanlığı'na yaptığımız müracaat neticesinde servis bedelini 85 liradan 120 liraya çıkardılar. Bizim aslında Büyükşehir Belediyesinden istediğimiz güzergâh ve uygunluk bedelinin alınmamasıdır. Belki belediyemizin imkanları olmayabilir. En azından diğer iller gibi 200-250 lira olsun." ifadelerini kullandı.

Plaka çekme süreleri ve oluşan masraflara da değinen Kaya, son olarak şunları söyledi:

"Bu yıl biliyorsunuz Coronavirusten dolayı esnafımızın çoğu çalışmamaktadır. Meclisimizin aldığı karar doğrultusunda plaka çekme süreleri 4 aydır. Nitekim plakayı değiştirmek için ruhsat ve devir işlemleri derken büyük bir külfet oluşuyor, bunu esnafımıza yük etmeyelim. Bu yıla mahsusen 4 aylık olan sürenin bir seneye çıkartılması için belediyeye 2 kez dilekçe verdim ama hiçbirinde de cevap alamadım. Yani bu sürenin de uzatılmasını istiyoruz."(İLKHA)