Bitlis fasulye üretiminde Türkiye'de söz sahibi

17 çeşit kuru fasulyenin üretildiği verimli havzada, bu yıl rekoltenin 30 bin tona ulaşması bekleniliyor. Bitlis'te üretilen fasulyeler, Türkiye'nin 61 iline gönderiliyor.

Üretilen fasulyenin il ekonomisine katkısı ise, 370 milyon TL civarında. Pandemi nedeniyle bu yıl dışardan mevsimlik işçi sınırlı sayıda gelse de tarlalarda 5 bini aşkın genç çalışıyor.

Hem ülke ekonomisine hem de istihdamına büyük katkı sağlayan Ahlat Tarım Havzası'nda başlanan hasattan çiftçiler memnun. Hem verimden hem de taban fiyatından memnun kalan çiftçiler, gelecek yıllarda üretimi daha da artıracaklarını belirtiyor.

"Toprağımızın her yerinde bu sene bereket fışkırıyor"

Hasatla birlikte tarlalarda incelemelerde bulunan Bitlis Tarım ve Orman Müdürü Rıfat Çelik, 2020 hasadının verimli olduğunu belirtti.

Çelik, "2020 hasadımız başladı ve devam ediyor. Rabbim bu sene bereket verdi. Toprağımızın her yerinde bu sene bereket fışkırıyor. Bugün itibarıyla fasulye hasadındayız. Kuru fasulye ilimizdeki birkaç tane stratejik ürünle beraber önemsediğimi bir ürün çeşidimizdir. Geçen yıl 88 bin dekar alanda fasulye üretimi vardı. Sayın Cumhurbaşkanımız, Tarım Bakanımız ve özelde de ilimizde valimizin, pandemi sürecinde yeterli ve güvenli gıda üretimi için talimatlar verildi. Tüm ilçelerimizi gezdik. Bir karış ekilmemiş arazi bırakmayarak ekimimizi gerçekleştirdik." dedi.

"Fasulyenin Bitlis ekonomisine katkısı 360 milyon TL"

Geçen yıl 88 bin dekar alanda ekimi yapılan fasulyeyi, bu yıl mühendislerin çabalarıyla 95 bin dekar alana çıkardıklarını dile getiren çelik, şunları söyledi:

Bu alanlarda yurt dışında gelen tohum çeşitleri vardı. Milli ve kendi üretimimiz olan tohum çeşidimiz vardı. İlimizde 17 çeşit kuru fasulye tohumu yetiştirilmektedir. 95 bin dekar alanda bu sene rekoltemiz çok iyi olacağını düşünüyoruz. 30 bin ton civarında kuru fasulye üretimi bekliyoruz. Bunun ilimize çok büyük katkısı oluyor. Tarladaki fiyatının kilogramı 8 liradan satılmaktadır. Bunun ilimiz ekonomisine katma değeri ise, 240 milyon lira civarındadır. Bitlis yemeklik kuru fasulye üretiminin yanında, sertifikalı tohumluk üretiminde de Türkiye'de önemli bir yere sahiptir. Bunun büyük bir kısmını ilimiz karşılamaktadır. 10 bin dekar alanda tohumluk kuru fasulye üretimi gerçekleştiriyoruz. Yaklaşık olarak 4 bin ton üretimimiz oluyor. Bununda ilimize katma değeri 130 milyon lira civarındadır. Fasulye hinterlandında hem yemeklik hem de tohumluk anlamında ilimize katkısı yaklaşık olarak 360 milyon civarındadır.

"Üretilen fasulyenin pazar sorunu yoktur"

Pandemi nedeniyle il dışında çok fazla mevsimlik işçi göçü olmamakla beraber Ahlat Tarım Havzası'nda yaklaşık 5 bin gencin çalışarak istihdam olduğunu belirten Çelik, bunların sürekli takip ettiklerini, olumsuzluk bir durumda ilgili kurumlara ilettiklerini ifade etti.

"Yemeklik kuru fasulye üretiminde Türkiye geneli iyi bir yerdeyiz." diyen Çelik, "Geçen yıl 5'inci sıradaydık. Bu sene üretimle beraber 3'üncü sıraya yükselmeyi hedefliyoruz. Bu ürettiğimiz alanlarda elde ettiğimiz ürünlerde pazar sorunumuz yoktur. Türkiye'de Karaman, Konya, Nevşehir, Niğde gibi illerden ve bizden de olmak üzere bu işin borsası Mersin ilinde kurulmuştur. Ürünler tarladayken satışı yapılıyor. Bitlis ili coğrafi konumu, jeopolitik yapısı ve iklim özellikleri bakımında geçit bölgesi arz eden bir konumda. İlimizin Siirt tarafına düşen kısımları daha sıcaktır. Doğu ve kuzey tarafı daha serindir. Kakao ve turunç hariç, ilimizde her türlü meyve ve sebze yetişiyor. Bulunduğumuz yerde rakım yaklaşık 1700 civarı Nemrut yamaçlarıdır. Bir yanımızda Nemrut serinliği, bir yanımızda Van gölü nemi var. Fasulyenin en çok tercih ettiği iklim şu an burada mevcuttur." diye konuştu.

"Bakanlığımız çiftçiye iyi bir destek sağlıyor"

Bilinçli bir çiftçinin olduğunu, tarım Bakanlığının da çiftçiye iyi bir destek verdiğinin altını çizen Çiçek, şunları kaydetti:

Bu tarlada yerli dediğimiz altın çeşidi fasulye üretimi yapılmaktadır. Tarla verimi çok iyi. Bu çeşit ilimize uyum sağladı. Bilinçli bir üretim var. Çukurova'dan bu yana iddia ediyoruz ki bilinç düzeyi en yüksek çiftçi bizim çiftçimizdir. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü olarak Erzurum DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığına projemizi sunduk. Arkamızda gördüğünüz çalışan makinalardan 5-6 tane alacağız. Makinayı çiftçiye vereceğiz. Hasat mevsiminde çiftçimizin imdadına yetiştireceğiz. Makina ekipman desteğini sağlarken, Tarım Orman Bakanlığımızın sunduğu prim desteği vardır. Fasulye alanlarında ekiliş yapan çiftçilerimize 26 lira dekar başına Bakanlığın desteği vardır. Ayrıca fark ödemeleri kapsamında ton başına 500 lira desteğimiz vardır. Sertifika tohum üreten çiftçilere dekara 20 lira denk gelecek şekilde destek veriyoruz. İnanılmaz bir destek var. Üretim de iyi fiyatta iyi.

"Türkiye fasulye ihtiyacının yüzde 10'unu Bitlis karşılıyor"

Son olarak Tarım ve Orman Bakanlığının Kırsal Kalkınma Yatırımlarının desteklenmesi programı kapsamında 2020 yılında da 6 adet bitki işletme, kurutma, eleme tesisinin kurulacağını dile getiren Çelik, bunlardan 4 tanesinin fasulye işletme kurutma ve paketle tesisi olduğunu, Türkiye'nin fasulye ihtiyacının yüzde 10'luk kısmı ürettiklerini ve üretilen fasulyenin 61 ile gönderildiğini ifade etti.

Çiftçilerden Servet Sancar ise, tarım il müdürlüğüne teşekkür ederek, "Bu sene altın kuru fasulye çeşidinde dekar başına 450-500 kilo bekliyoruz. Verimimiz çok iyi. Firma olarak günlük 100 kişiyi istihdam ediyoruz. 30 insanımızı da yılın 12 ayı istihdam ediyoruz. 2010 yılında 5 dönümlük arazi üzerinde ekimine başladım ama şu an geniş bir alanda çalışma yapıyoruz. Bakanlığın hibe programından faydalanıyoruz. Şu an bir dönüm arazimiz boş değildir. Üretimi seviyoruz." dedi. (İLKHA)