Tarihte bugün (02 Eylül):
Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; Hatay Cumhuriyeti’nin kurulması, Denizli valisi Recep Yazıcıoğlu’nun kaza geçirmesi, General Trikopis’in esir alınması, Cibali yangını, Japonya’nın teslim olması var…
Tarihte bugün
GÜNÜN OLAYI
Hatay Cumhuriyeti Kuruldu (1938)
Hatay 1921 Ankara Antlaşması ile özel bir yönetim oluşturmak şartıyla Fransız mandasında ki Suriye’ye bırakılmıştı. Fakat Fransa’nın Suriye’den çekilme kararı alması üzerine Türkiye tarafından tekrar gündeme getirildi. Türkiye-Fransa ve Milletler Cemiyeti arasında ki diplomasi trafiği sonunda Türkiye ile Fransa arasındaki antlaşma sağlandı ve bağımsız Hatay Cumhuriyetinin kurulması kararlaştırıldı. 1938 Ağustos’unda seçimler yapılarak Hatay Meclisi açıldı ve böylece 2 Eylül 1938 tarihinde bağımsız Hatay Devleti resmen kuruldu. Aynı gün Cumhurbaşkanı olarak Tayfur Sökmen, Başbakan olarak da Abdurrahman Melek seçildi.
GÜNÜN KİŞİSİ
Efsane Vali Recep Yazıcıoğlu (1948-2003)
Recep Yazıcıoğlu 1948 Trabzon doğumludur. Tokat, Erzincan, Aydın ve Denizli illerinde valilik yaptı. Dürüstlüğü, İlginç kişiliği ve uygulamaları ile efsane haline gelen Denizli valisi Recep Yazıcıoğlu ile beraberindekileri taşıyan makam otosu, Ankara'ya 36 kilometre kala kontrolünü kaybederek takla attı. Kazada başından yaralanan Yazıcıoğlu, Trafik Hastanesi'ne getirildi. Denizli Ziraat Odası Başkanı Haldun Tellioğlu’da yaşamını yitirdi. Trafik Hastanesi'nde ameliyatı tamamlanan Denizli Valisi Recep Yazıcıoğlu, İbni Sina Hastanesi Yoğun Bakım Servisi'nde tedavi altına alındı. Bu olay hakkında komplo iddiaları halen devam etmektedir. Komplo iddiaları uranyum madeni işletme hakkı etrafında şekillenmektedir.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
Estergon Kalesi Teslim Oldu (1595)
7000 Avusturya askeri tarafından kuşatılan Budin kalesi Sokullu Mehmet Paşa’nın oğlu Anadolu Beylerbeyi Sokulluzade Lala Mehmet Paşa tarafından savunuluyordu. Kale açlık ve susuzluk nedeniyle teslim olmak zorunda kaldı. Kuşatma esnasında yapılan destansı savunma türkülere bile konu olmuştur. Sokulluzade Lala Mehmet Paşa teslim etmek zorunda kaldığı kaleyi sadrazam olunca 10 yıl sonra 1605 yılında Avusturyalıların elinden geri aldı.
Cibali yangını ( 1633)
Sultan IV.Murat zamanında İstanbul Cibali’de 2 Eylül 1633’te büyük bir yangın çıktı. Yangın bir gemi çalışanının dikkatsizliği yüzünden çıkmış önce kayıkhane yanmış daha sonrada etrafa yayılarak büyük hasar vermiştir. IV.Murat bu yangın sonrası kargaşa durumundan yararlanarak otoritesini sağlamış ayrıca içki ve tütün yasağı getirmiştir.
‘’Nazlı’’ Budin Kaybedildi (1686)
Kanuni Sultan Süleyman zamanında alınan Budin Avusturya ordusu tarafından alındı. Budin kaybedilince Macaristan’da kaybedildi. Adına yakılan türkünün nakaratı ‘’Aldı Nemçe bizim nazlı Budin’i’’ şeklindedir.
General Trikopis Esir Alındı (1922)
Yunan kuvvetleri başkomutanı General Trikopis Çalköy yakınlarında esir alındı. Yine aynı gün Eskişehir Yunan işgalinden kurtarılmıştır.
Japonya Teslim Oldu (1945)
1945 Yılının ağustos ayında Hiroşima ve Nagazaki şehirlerine atom bombası atılan ve aynı tarihlerde Rusya’nın da savaş açması üzerine savaşı sürdüremeyeceğini anladı. Atom bombası dehşetini yaşayan Japonya 2 Eylül 1945’te imzaladığı sözleşme ile kayıtsız şartsız teslim oldu.
GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI
1399-Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlı Devleti’ni metbu tanıdı.
1898- Makineli tüfek, bir savaşta ilk kez kullanıldı.
1900- Almanya ile ABD arasında telgraf kullanımı başladı.
1925- Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına karar verildi.
1926-Yemen ile İtalya arasında Dostluk ve Ticaret Antlaşması imzalandı.
1954- Ho Chi Minh yeni kurulan Kuzey Vietnam Cumhuriyeti’nin başkanlığına seçildi.
1968- İran’da deprem: 11.000 kişi öldü.
1968- Gazeteciliği meslek edinmiş ilk kadın yazarlardan Sabiha Sertel, 73 yaşında Bakü’de öldü.
1973- İngiliz yazar Tolkien, 81 yaşında ülserden öldü.
1985- Kaş limanı açıklarında 3400 yıl önce batan, fildişi eşya ve bakır, kalay parçalarıyla yüklü bir gemi enkazı bulundu.
1994- Halterci Naim Süleymanoğlu’na, Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nce ‘’Yüzyılın En Güçlü Sporcusu Ödülü’’ verildi.
1995- Eski bakan ve gazeteci Hıfzı Oğuz Bekata öldü.
2001- İlk kalp naklini gerçekleştiren Güney Afrikalı kalp cerrahı Christian Barnard, Kıbrıs’ta öldü.