İstanbul’da her gün 8 milyon vatandaş toplu ulaşım aracı kullanıyor. Bu sayı koronavirüs sürecinde yaklaşık 4 milyona düştü. Yolcu sayısının yarı yarıya düşmesine rağmen toplu ulaşım araçlarında sosyal mesafeyi ve kapasiteyi kontrol etmek oldukça güç. Uzmanlar bu yüzden trafiğin yoğun olduğu saatlerde kademelendirilmiş mesai tavsiyesinde bulunuyor.

VAKALARIN BİRİNCİL NEDENİ TOPLU ULAŞIM
İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Merkezi Müdürü ve Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, "Bulaşın en çok olduğu yer toplu ulaşım araçları, terminaller, duraklar. Dolayısıyla üniversite ve okulların açılmamasının isabetli olduğunu düşünüyorum. Normal hayata geçiş için vakaların sıfır olması lazım. Şu an öyle bir durum yok. İstanbul’da koronavirüs sürecinden önce normalde toplu ulaşım araçlarıyla bir günde 8 milyon kişi yolculuk yapıyordu. Pandeminin ilk ayında kısıtlamalarla bu sayı 800-900 bine düşmüştü. Şimdi kontrollü normalde bu sayı yavaş yavaş artıyor. En son aldığımız sayı 4 milyon civarı. Buna rağmen vakaların oluşmasında en önemli yer toplu ulaşım. Normal rakama ulaştığındaki durumu düşünemiyorum. Bunun için sıkı önlemler alınması lazım" dedi.

"ZİRVE SAATLERDE MESAİLER KADEMELENDİRİLMELİ"
Yolcu sayısının yarı yarıya azalmasına rağmen sosyal mesafe ve yolcu kapasitesi kurallarına uyulmadığını belirten Prof. Dr. Ilıcalı, sabah işe gidiş ve iş çıkışı saatlerinde değişiklik yapılması tavsiyesinde bulundu. Prof. Dr. Ilıcalı, "4 milyonda sıkıntı var. Biz 4 bin araç daha mı koyacağız. İETT’nin Özel Halk Otobüsleriyle beraber toplam kapasitesi 6 bin. Yarı kapasitede olmasına rağmen sosyal mesafe korunamıyor. Bunun için ulaşım talebini kontrol etmemiz gerekiyor. Toplu ulaşımın yüzde 90 oranında azaldığı zaman bile trafiğin zirve saatlerinde büyük bir kapasite gerekiyor. Zirve saatlerde rahatlatmak için mutlaka mesailerin kademelendirilmesi lazım. Bunun için çok teknik bir çalışma yapıyoruz. İstanbul’un bütün ilçelerinde veriler aynı değil. Trafiği çeken ve üreten 10 ilçeyi göz önüne alarak ona göre kademelendirmeyi yapmamız lazım. Zirve saatler genellikle sabah saat 07.00 ile 10.00 ve akşam 17.00 ile 21.00 arası. En fazla trafik üreten ilçelere baktığımızda da Esenyurt, Beşiktaş, Kadıköy, Şişi, Beyoğlu, Ataşehir yer alıyor. İlçelerdeki okul, üniversite, özel sektör durumu göz önüne alarak kademelendirip trafiğin pik yaptığı 08.00-08.30 arasını kaydırmamız lazım" diye konuştu.

"TOPLU ULAŞIMDA DURUM ÇOK VAHİM"
Prof. Dr. Ilıcalı, "Durum çok vahim şu an. Bir otobüse baktığımız zaman tam dolu diyorlar. Bu daha yarısı şu anki durumda. Otobüste öyle durumlar oluyor ki insan tek ayağını koyacak yer bulamıyor. Bu durumda sosyal mesafe ne olacak? Toplu ulaşımda gerekli tedbirler alınmadan okulların, üniversitelerin açılmasını mahsurlu görüyorum" dedi.

"METROBÜSLER DE DENETLENMELİ"
Vatandaşlar ise toplu ulaşım araçlarında yoğunluk olduğunu ve sosyal mesafe kurallarına uyulmadığını belirtiyor. Zafer Cebeci, "Bu kalabalıkta bulaşma oranının daha çok olduğunu düşünüyorum. Haberlerde dolu dolmuşlar durdurulup ceza yazılıyor. Bu metrobüslere de yapsınlar. Buna çözümleri ne olacakö dedi. Erkan Yüksel ise “Her sabah metrobüs kullanıyorum. Yolcu sayısı giderek yükseliyor. Önlemler yetersiz kalıyor. 'Yolcu sayısının yarısı'  diye anonslar yapılıyor ama hepsinde yan yana oturuyoruz. Bu şartlarda mümkün değil virüsün önüne geçilmez" diye konuştu.