ÇORUM - Cumhuriyetin kuruluşunun ilk dönemlerinde Şapka İnkılabı bahane edilerek şehit edilen İskilipli Atıf Hoca, katledilişinin 87. yıl dönümünde hayırla yad edilirken Atıf Hocanın kabrini ziyaret eden vatandaşlar, dualar etti.

 

Atıf Hocanın mezarının bulunarak İskilip`e getirilmesinden oldukça memnun olduklarını belirten Atıf Hocanın akrabaları, İlke Haber Ajansına konuştular.

 

`Atıf Hoca, bizim akrabamızdır` demekten çekindiğimiz zamanlar oldu
Atıf Hocanın kardeşinin torunu olan Ahmet İmal; Atıf Hocanın İskilip`te akrabalarının olduğunu belirttikten sonra; "Daha birkaç sene öncesine kadar Atıf Hoca`yı kimse sahiplenemiyordu. Bilinmeyen bir güç mü, bir korku mu, nedense herkes kendisinden çekiniyordu. Hatta bizim akrabalar bile `Atıf Hoca, bizim akrabamızdır` demekten çekindiğimiz zamanlar oldu" dedi.

 

Atıf Hocaya yapılan iadeyi itibara da çok sevindiklerini belirten İmal, "Yapılan iadeyi itibara çok memnunuz. Şu anda kabri şerifi yapıldı, İskilip Hastanesi`ne Atıf Hocanın ismi kondu, bunlar bizi çok memnun etti" dedi.

 

Daha önceden İskilip`e hiçbir yatırım yapılmıyor, bunun sebebi olarak ta Atıf Hocayı gösteriyorlardı.

 

Öte yandan Atıf Hocanın kabrini ziyaret edip dua eden vatandaşlar; "Daha önceden İskilip`e hiçbir yatırım yapılmıyor, bunun sebebi olarak ta Atıf Hocayı gösteriyorlardı. Biz, Atıf Hocanın kabri buraya gelmeden önce kendisini tanımıyorduk, kimse bize onu anlatmıyordu. Adını saklı gizli tutuyorlardı. Atıf hocanın kabri buraya geldiği sene yine mezarının yerini saklı tuttular. Üzerinde çok küçük yazılarla ismi yazıyordu. En son olarak Atıf Hoca`ya yapılan iadeyi itibar İskilip halkı olarak bize moral oldu" şeklinde konuştular.

Şehid Atıf Hoca Kimdir?
87 yıl önce, 4 Şubat 1926 tarihinde İslam Âlimi İskilipli Atıf Hoca Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından idam edildi. "Frenk Mukallitliği (taklitçiliği) ve Şapka" ismiyle yazmış olduğu eseri sebebiyle mazlumane katledilen Atıf Hoca, bu toprakların öncü İslam şehitlerindendir.

 

İskilipli Muhammed Atıf Hoca, 1876 tarihinde Çorum`un İskilip ilçesine bağlı Toyhane köyünde doğdu. Akkoyonlu aşiretinden ve İmamoğulları denilen aileye mensup Mehmed Ali ağanın oğludur.

 

İlim Tahsili

Doğduğu köyün hocasından aldığı derslerle ilim tahsiline başlayan Atıf Hoca, bir yıl içerisinde hafızlığını ikmal etti. İki sene İskilip`te ders gördükten sonra 1893`de İstanbul`a giderek medrese eğitimine burada devam etti.

 

Medresede daha çok "İskilipli Mehmed" olarak anılan Atıf Hoca; 1902`de medrese eğitimini iyi derece ile bitirdi. Aynı yıl açılan imtihanı kazanarak müderris oldu. Ardından da Fatih Camiinde ders vermeye başladı. Bu arada İstanbul Dar-ül Fünuna girdi ve 1905`te buradan mezun olarak Kabataş Lisesi Arapça muallimliğine atandı. 1910`da medreselerin genel müfettişliğine getirildi.

 

Şapka İnkılabı Sonrası Asılarak Şehit Edildi

"Tesettür-ü Şer`i" (dini örtünme), "Din-i İslam`da Men-i Müskirat" (islam`da içki yasağı) ve "Frenk Mukallitliği -batı taklitçiliği- ve Şapka" isimli eserleriyle bazı çevrelerin düşmanlığını kazandı.
1924 yılında neşrettiği Frenk mukallitliği ve Şapka kitabı, 28 Kasım 1925 yılında çıkarılan şapka kanununa binaen toplatıldı. Şapka İnkılâbına karşı Anadolu`da çıkan kıyamlar bu kitaba bağlandırılarak Atıf Hoca tutuklandı. Yargılanması İstiklal Mahkemesinde yapılan Atıf Hoca, 4 Şubat 1926`da idam edildi.

 

Şapka İnkılabına Karşı Çıkanlar Bir Bir Şehit Edildi

1 Kasım 1925`te kabul edilen Şapka kanunu Anadolu`da yer yer protestolara sebeb olunca, hükümet; Konya, Maraş, Giresun, Rize, Erzurum, Kayseri gibi şehirlerde binlerce Müslümanı idam etti.

 

Atıf Hoya`ya İadeyi İtibar

Asıldıktan sonra ailesinden gizli defnedilen Atıf Hocanın kabri 82 yıl sonra bulundu ve Atıf Hocanın naaşı İskilip İlçesi Gülbaba mezarlığına defnedildi. Atıf Hocaya iade-i itibar amacıyla harekete geçen İskilip Belediyesi, kabrinin çevresinde düzenlemeler yaparken Sağlık Bakanlığı tarafından Çorum`daki İskilip Devlet Hastanesi`nin adı, "Atıf Hoca İskilip Devlet Hastanesi" olarak değiştirildi.
(Ayhan Kaya-İLKHA)