• DOLAR 34.617
  • EURO 36.337
  • ALTIN 2924.07
  • ...

EKONOMİ SERVİSİ

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Libya Temsilcisi Murtaza Karanfil, Türkiye ile Libya arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkiler, Libya’nın geleceği ve Türkiye’nin bölge üzerinde oynadığı aktif rol konusunda değerlendirmelerde bulundu.

LİBYA AVRUPA’YA EN ÇOK ENERJİ TEDARİK EDEN 3. ÜLKE

Türkiye ile Libya arasındaki mevcut ticaret hacmi ve potansiyeli hakkında bilgi veren Karanfil, Türkiye’nin Libya’ya 2018 yılında 1.5 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini, 2019 yılı itibariyle bu rakamın, yüzde 29’luk bir artışla 2 milyar dolarlık bir seviyeye çıktığını kaydetti. Karanfil, “2000’li yılların başında Libya’ya yönelik 96 milyon Dolarlık ihracat hacmine sahiptik.  Kaddafi rejiminin yıkıldığı 2011 ile 2014 yılları arasında Libya’da büyük bir istikrar yakalandı. Buna bağlı olarak 2013 yılında Libya ile 2.7 milyar dolarlık bir ihracat yakalama başarısı gösterdik. Ancak Darbeci Hafter’in Libya’ya gelmesiyle bu rakam, istikrarın da bozulmasına paralel olarak azalmaya başladı. Hafter’in özellikle Sirte’den Bingazi’ye kadar olan ve petrol hilali olarak bilinen bölgede hâkimiyetini artırması, kartopu etkisi oluşturarak kurun yükselmesine ve ekonominin çökmesine neden oldu. Libya 6 milyonluk nüfusa sahip bir ülke olmasına rağmen; 2010 öncesinde yaklaşık 90 milyar dolarlık bir petrol gelirine ulaşmıştı. Rusya ve Norveç’in ardından Avrupa’ya en çok enerji tedarik eden 3.ülke konumundaydı. 2016-2019 yılları arasında kendilerine Petrol Tesisi Muhafızları adı veren bir grup tarafından yaklaşık 100 milyar dolar zararı uğratıldı.” dedi.

19 MİLYAR DOLARLIK PROJE GERÇEKLEŞTİRİLEMEDİ

Türkiye’nin Libya ekonomisindeki payının şu an yüzde 13 seviyelerinde olduğunu kaydeden Karanfil, Libya’da istikrarın artırılmasıyla bu rakamın yüzde 30 seviyelerine çok rahat çıkartılabileceğini belirtti. Karanfil, “2011 yılı öncesinde Türk müteahhit firmaları Libya’da yaklaşık 29 milyar dolarlık bir anlaşmaya imza attı. Devrim patlak vermeden önce, 10 milyar dolarlık proje tamamlanmıştı. Ancak devrim ateşinin yanmasıyla 19 milyar dolarlık proje rafa kaldırılmak zorunda bırakıldı.” diye konuştu. Türkiyeli firmaların Libya’daki iç karışıklıktan dolayı inşaat sektörünün haricinde de zarara uğradığına dikkat çeken Karanfil, “ Buna ilave olarak, tamamlanmış kısımlardan doğan hak ediş alacakları 1 milyar dolar, teminat tutarı 1,7 milyar dolar, makine, ekipman gibi envanter ile diğer zararlar toplamı ise yaklaşık 1,3 milyar Dolar. Firmalar halen teminat mektupları için yılda 50 milyon Dolar komisyon ödemeye devam ediyor. Bu önemli bir sorun ve yeniden inşa sürecinde hükümet nezdinde yapılacak görüşmelerle bunun çözülmesi gerektiğine inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.

“LİBYA İLE KALDIĞIMIZ YERDEN İŞLERİ DEVİR ALIP ÇOK DAHA İYİ NOKTALARA TAŞIYACAĞIMIZA İNANIYORUZ”

Bu sorunların çözümü noktasında Ticaret Bakanlığı öncülüğünde çalışmaların halen daha devam ettiğini kaydeden Karanfil, “ Bildiğiniz üzere 2019’un başında “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Ve Libya Devleti Ulusal Mutabakat Hükümeti Arasındaki Mutabakat Zaptı (MOU)” konulu bir toplantı düzenlendi. Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan ve Libya Devleti Ulusal Mutabakat Hükümeti Planlama Bakanı Dr. Taher Jehaimi başkanlığındaki toplantıya, Türkiye Müteahhitler Birliği, Türkiye Bankalar Birliği, Libya’da İş Yapan Müteahhitler Derneği ve ilgili diğer kurumlar hazır bulundu. Ticaret Bakanlığı öncülüğünde yürütülen bu süreci, bizler de yakinen takip ediyoruz, destekliyoruz, düşünce ve önerilerimizi ifade ediyoruz. İki ülke arasındaki ekonomik ve yatırım ilişkilerini geliştirmek, iş birliği, istişare ve iletişimi güçlendirmek, Libya kalkınma projelerini desteklemek, Türk müteahhitlik, mühendislik ve müşavirlik şirketlerinin Libya’da üstlendiği projelerden kaynaklanan sorunlara çözüm bulmak üzerine her iki taraf da çalışmalar sürdürmekte. İki ülke arasında ilgili bakanlıklar düzeyinde imzalanacak bir mutabakat ile önümüzdeki süreçte müteahhitlik tarafındaki ticari sorunlarda çözüm noktasında ciddi bir yol kat edilmesini bekliyoruz. Mutabakatın kısa sürede imzalanmasını umuyoruz. Eski alacak verecek konuları çözüme kavuşur kavuşmaz, Libya ile kaldığımız yerden işleri devir alıp çok daha iyi noktalara taşıyacağımıza inanıyoruz. Zaten Libya’nın da bu konuda kaybedecek zamanı olmadığına Libya halkının inancı ve beklentisi var.” şeklinde konuştu.