İşsizlik arttı mı azaldı mı? TÜİK polemiği doğru mu?

DOĞRUHABER / HASAN IŞIK / ANALİZ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılı mart ayına ait “İşgücü İstatistikleri”ni açıkladı. Buna göre: Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,9 puanlık azalış ile %13,2 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 1,1 puanlık azalış ile %15,0 oldu.

İSTİHDAM KAYBI 1 MİLYON 662 BİN KİŞİ

TÜİK tarafından açıklanan mart ayına ait işsizlik oranını değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Mart ayı Türkiye’de koronavirüs salgının görülmeye başlandığı ilk aydı. Mart ayında işsizlik oranının, geçen yılın aynı ayına göre 0.9 puan, şubat ayına göre 0.4 puan azalarak yüzde 13.2’ye gerilediği açıklandı. Mart ayında istihdamın pandemi etkisi ile önemli ölçüde gerilediğini görüyoruz. Geçen yılın aynı ayına göre istihdam kaybı 1 milyon 662 bin kişi oldu. Bu kaybın 903 bini hizmet sektöründe gerçekleşti. Covid-19 nedeniyle başta turizm olmak üzere hizmet sektörümüz maalesef işyerlerini kapatmak zorunda kaldı. Salgının etkisinin daha fazla görüldüğü nisan ayında özellikle aynı sektörlerde benzer istihdam kayıpları göreceğimizi düşünüyoruz. Yasakların kalkması ve mevsimsel etkilerle önümüzdeki aylarda sektörün toparlanmasını ve yeni istihdamların oluşturulmasını temenni ediyoruz.” dedi.

ÇALIŞABİLİR NÜFUS 1 MİLYON 39 BİN BİN KİŞİ ARTARKEN İŞGÜCÜNE KATILIMDA AYNI ARTIŞ OLMADI

Son bir yılda çalışabilir nüfus 1 milyon 39 bin bin kişi artarken işgücüne katılımda benzer bir durumun görülmediğini söyleyen Zeytinoğlu, “Mart ayında işgücüne katılımda gerileme görüyoruz. Geçen yılın aynı ayına göre işgücüne katılım 2 milyon 235 bin kişi azalmış. Dolayısıyla işgücüne katılım oranı da yüzde 48.4’e gerilemiş. Bunun da etkisi ile mart ayında işsizlik oranında bir gerileme görülmüştür.” dedi. Zeytinoğlu, mart ayında sadece sanayi sektöründe istihdam artışı olduğunu söyleyerek, “Mart ayında tarım, inşaat ve hizmetler sektörlerinde istihdam kaybı yaşanırken, sanayi sektöründe istihdamın arttığını görüyoruz. İstihdam, tarımda 538 bin, inşaatta 248 bin, hizmetlerde 903 bin geriledi. Sanayide ise 27 bin kişi arttı. Sanayi sektöründeki istihdam artışının kasım ayından itibaren devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz. Pandeminin ekonomik etkilerine karşı alınan tedbirlerle önümüzdeki aylarda istihdam kaybının minimize edilmesini bekliyoruz.” dedi.

3 MİLYON 274 BİN KİŞİ NE ÇALIŞIYOR, NE İŞSİZ, NE DE İŞ ARIYOR!

Dünya gazetesinden H. Bader Arslan dünkü yazısında şu ifadeleri kullandı: “Bugünkü verilere bakıp istihdam piyasasında işler yolunda gidiyor demek mümkün değil. Çünkü örneğin çalışan sayısı geçen yıldan 1,66 milyon daha az… Son bir yılda nüfus 1 milyon 39 bin bin kişi artmış. Buna denk bir artış görmeyi bekleyeceğimiz işgücünde artış olmadığı gibi 2 milyon 235 bin gerileme yaşanmış. Arada 3 milyon 274 bin fark var. Bu kadarlık bir nüfus piyasanın dışına çıkmış; yani ne çalışıyor, ne işsiz, ne de iş arıyor. Diğer yandan, son bir yılda çalışanların sayısı 1 milyon 662 bin, işsizlerin sayısı 573 bin azalmış.

TÜİK, ANKET VE HESAPLAMALARI İLO VE AB STANDARTLARINA PARALEL ŞEKİLDE YÜRÜTÜYOR

Bader Arslan, “TÜİK, anket ve hesaplamaları İLO ve AB standartlarına paralel şekilde yürütüyor. İşgücü verileri her ay 44.000 hanehalkı üzerinde yapılan ankete göre hesaplanıyor. Her ay yapılan açıklama tek başına o ayın değil, önceki ay ve sonraki ayla birlikte içinde bulunulan ayın verilerinin ortalamasını yansıtıyor. Örneğin bugünkü Mart dönemi verileri, Şubat-Mart-Nisan döneminde yapılan anketlerin ortalamasını gösteriyor. Dolayısı ile adı Mart dönemi olmasına rağmen, veriler COVID-19’un etkili olduğu Nisan dönemini de kapsıyor.  TÜİK işsiz sayısını hesaplarken, 15 yaşın üzerinde olup, anketin yapıldığı dönemde çalışmayan ancak son 4 hafta içinde iş aramış olan ve 2 hafta içinde işe başlayabilecek durumda olanları dikkate alıyor. Dolayısı ile anket yapılırken çalışmayan ve son 4 hafta içinde iş aradığını belirtmeyenler işsiz sayılmıyor. Bunun yanında, ücretli çalıştığı halde anket yapılan dönemde fiilen işlerinin başında bulunmayanlar, 3 aydan kısa süre içinde işlerinin başına geri döneceklerse veya işten uzak kaldıkları süre zarfında maaş veya ücretlerinin en az yarısını almaya devam ediyorlarsa bunların çalıştıkları kabul ediliyor” ifadelerini kullanıyor.

“TÜİK POLEMİĞİ” YANLIŞ  

Evet, TÜİK’in Mart dönemine ilişkin son açıkladığı “İşgücü İstatistikleri”nin perde arkası bu şekilde. Fakat bu durum TÜİK’in hatası veya yanlışı değil.  Pandeminin getirdiği işsizlik ve ekonomik gerilemenin sonuçlarını TÜİK’in bir sonraki dönem istatistiklerinde göreceğiz. Sonuç olarak son dönemde sürekli TÜİK üzerinden yapılan polemiklerin de yanlış olduğunu düşünüyoruz. TÜİK’in çalışma şekli ve veri toplama durumu ortada ve uluslararası standartlara göre çalışmaktadır. Eğer bugün sadece “duygusal” olarak TÜİK verilerini eleştirirsek o zaman TÜİK’in diğer tüm istatistiklerini de yalanlamamız gerekir ki bu da gerçekçi ve doğru bir davranış olmaz…