ABD, DSÖ'yü tekrar kontrolüne mi alıyor?
ABD Başkanı Donald Trump'ın, askıya aldığı fonların bir kısmını, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında "Çin odaklı hareket etmek" ve "başarısızlık"la suçladığı Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) yeniden sağlayacağı öne sürüldü.
Ramazan Yusuf
Fox News'in ele geçirdiği 5 sayfalık mektuba göre, Trump yönetimi, belirli alanlarda Çin'in ödediği kadar parayı DSÖ'ye tekrar sağlayacak.
Fox News sunucusu Tucker Carlson, "Trump'ın söz konusu mektubu imzalayacağı duyumunu aldık. Trump'ın bunu yapmaya nasıl ikna olduğunu bilmiyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Mektupta Trump'ın, "Başarısızlıklarına rağmen DSÖ'nün hala büyük bir potansiyeli olduğuna inanıyorum. Özellikle de bu küresel kriz döneminde DSÖ'nün bu potansiyelini kullandığını görmek istiyoruz. Bu nedenle de DSÖ ile ortaklığı ve iş birliğini sürdürme kararı verdim. Çin'in tüm dünyaya büyük bir borcu var ve bu borcu ödemeye DSÖ'ye adil bir ödeme yaparak başlayabilir." ifadelerini kullandığı belirtildi.
Ayrıca Trump'ın, Çin'in DSÖ'ye sağladığı fonları artırması durumunda ABD'nin de doğru orantılı olarak sağladığı fonları artırmayı düşünebileceğini ifade ettiği kaydedildi.
Mektupta DSÖ'ye de siyasi baskılara boyun eğmeme ve koronavirüsün kaynağına ilişkin bağımsız soruşturma yürütme çağrısı yapıldığı bildirildi.
DSÖ'nün üzerindeki en büyük baskının ABD'den geldiği düşünülürse Trump'ın bu ifadeleri trajik-komik olarak değerlendirilebilir. Pragmatist Batı diplomasisinin Makyavelist ilkelerle yönetildiği düşünülürse, ABD'nin bu hedef saptırma stratejisine pek de şaşmamak gerek...
Trump'ın, 14 Nisan'da DSÖ'yü salgınla mücadelede başarısızlıkla suçlamış...
Çin'e yakın durmakla itham etmiş...
Ve en nihayetinde örgüte sağlanan finansal desteği askıya aldığını açıklamıştı.
Bu açıklamalar üzerinden henüz çok da uzun bir süre geçmemişken ABD'nin böyle bir atması akıllara bir kaç soru getirmiyor değil.
1) Trump, sağladığı fonlarla DSÖ'yü satın almaya mı çalışıyor?
2) Yoksa Trump zaten DSÖ'yle çıkar üzerine bir anlaşma yaptı da şu an onun ödemesini mi yapmakta?
3) Sık sık ABD ulusal çıkarlarına aykırı tespitlerde bulunan DSÖ yakın bir gelecekte tam tersi istikamette tespitlerde mi bulunacak?
4) DSÖ, önümüzdeki günlerde; Çin'i suçlayan ve ABD ve Diğer Batılı ülkelerin "Çin'e Karşı Tazminat" davalarına zemin oluşturabilecek açıklamalarda bulunmaya mı başlayacak?
Sanırım bunların cevabını alabilmemiz için 1-2 hafta daha beklememiz gerekecek...