Tarihte Bugün (5 Mayıs):
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar Arasında; Napoleon’un’un ölümü, Mehmet Ali Paşa ile antlaşma, Türkiye’de ilk anneler günü, Ankara’da 555 K gösterisi var
GÜNÜN OLAYI
Türkiye’de Anneler Günü Kabul Edildi "Nene Hatun" Yılın Annesi seçildi (1955)
Türk Kadınlar Birliğinin girişimleri ile 5 Mayıs 1955 tarihinde mayıs ayının ikinci Pazar günü dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ‘’Anneler Günü’’ olarak kutlanması kararı verildi. O yıl yılın annesi olarak 93 harbinin meşhur kahramanlarından 98 yaşındaki Erzurumlu Nene Hatun seçilmişti.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
İran Ordusuna Karşı Sine Zaferi Kazanıldı (1777)
İran Şahı Şahruh Rus savaşından yenilgi ile ayrılan Osmanlı devletinin durumundan istifade ile Irak bölgesin de bazı yerleri işgal etti. Savaşın birinci safhasında İranlıların işgal ettiği yerler geri alındı. İkinci aşamada ise İran’a gözdağı vermek için sınır geçildi. Musul valisi Hasan Paşa İran sınırını geçerek ilk olarak Bane Hakimini yendi ve silahlarını ele geçirdi. Sine Hakiminin gönderdiği 20 bin kişilik ordu Çarhçı Mehmet Paşa tarafından Sine’de perişan edildi. İran ordusu bir çok ölü ve esir bırakarak kaçtı.
Napoleon Sürgünde Öldü (1821)
Fransa İmparatoru Napoleon nerdeyse bütün Avrupa’yı karıştırmış Avusturya, Prusya ve Rusya’yı mağlup etmişti. İtalya ve İspanya’yı işgal etmişti. Büyük İskendere özenip Mısır’ı işgal etmiş fakat Akka’da Cezzar Ahmet Paşa’ya yenilmişti. Zamanın büyük Avrupa Devletlerinin oluşturduğu koalisyon’a yenilerek St.Helena adasına sürgün edilmişti. Dünyaya gözlerini Korsika Adasında açan Napoleon yine bir adada St.Helena adasında 5 Mayıs 1821 tarihinde dünyaya gözlerini kapadı.
Osmanlı Devleti İlk Defa Bir Valisi İle Antlaşma İmzaladı (1833)
İsyan eden Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa komutasındaki kuvvetler en son Konya’da Osmanlı Ordusunu yendi. Çaresiz kalan II.Mahmut uluslar arası destek arayışına girdi. Fakat aradığı destek batıdan gelmeyince Rusya’dan yardım istemek zorunda kaldı. Rusya bu yardım isteği ile hemen harekete geçti ve İstanbul’a ordu ve donanma sevk etti. Bu durum İngiltere ile Fransa’nın aklını başına getirdi ve hemen harekete geçerek Mehmet Ali Paşa’yı antlaşma yapmaya zorladılar. Mehmet Ali Paşa ile Osmanlı Devleti arasında iki tarafı da memnun etmeyen 5 Mayıs 1833 tarihli Kütahya Antlaşması imzalandı.
Ruslar Osmanlı Devletine Ültimatom Verdi (1853)
Ruslar’ın yeni bahanesi Kutsal Yerler Sorunu idi. Bu amaçla İstanbul’a Prens Mençikof başkanlığında kalabalık bir heyet gönderdiler. Mençikof anlaşma olmaması için elinden geleni yaptı. Mençikof 5 Mayıs 1853 tarihinde Ortodoksların koruyuculuk hakkının Rusya’ya verildiğini gösteren bir senet verilmesini isteyen bir ültimatomu Osmanlı Devletine verdi ve beş gün süre tanıdı.
Suikastçi Manok Manukyan İdama Mahkum Edildi (1925)
Yunanistan’da üstlenen bir kısım Ermeni Komitacılar Mustafa Kemal başta olmak üzere bazı devlet adamlarına yönelik suikastler planlayarak Anadolu’ya göndermişlerdi. Suikastçiler yakalandı ve Ankara İstiklal Mahkemesinde yargılandı. Mustafa Kemal’e suikast için gelen Manok Manukyan 5 Mayıs 1925 tarihinde idama mahkum edildi.
Ankara’da Hükümet Aleyhine Büyük Bir Gösteri Yapıldı (1960)
Kısaca 555 K olarak adlandırılmış olan yani 5. Ayın 5. Günü saat 5’te Kızılay’da diye adlandırılan Demokrat Parti iktidarına karşı bir gösteri düzenlendi. Gösteri yerine Cumhurbaşkanı’nın, başbakanın ve Meclis başkanının gelmesi durumu değiştirmedi.
GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI
1834. İlk anakara demiryolu hattı Belçika’da açıldı.
- 1925. Modern tarım yöntemleri konusunda örnek oluşturmak amacıyla tasarlanan ‘’Atatürk Orman Çiftliği’’nin (Gazi Çiftliği) kuruluş çalışmalarına başlandı. Çiftlik, 1937’de Atatürk tarafından, diğer çiftlikleriyle beraber Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu’na bağışlandı.
- 1947. Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Norveç; biraraya gelerek Avrupa Konseyi’ni kurdular. Türkiye Avrupa Konseyi’ne Ağustos 1949’da katıldı.
- 1952. Kibrit tekeli kalktı.
- 1952. ‘’Türk-Elen Dostluk Derneği’’ kuruldu.
- 1955. Türk Kadınlar Birliği’nin girişimiyle, her yıl Mayıs ayının ikinci pazar gününün ‘’Anneler Günü’’ olarak kutlanmasına karar verildi. TKB, Nene Hatun’u yılın annesi seçti.
- 1956. Ece Özbayrak, 10. Daktilografi Şampiyonası’nda, dakikada 735 vuruşla dünya rekoru kırdı.
- 1960. Sovyetler Birliği, bir süredir kayıp olan ABD’ye ait casus uçağı ‘’U-2’’yi düşürdüğünü açıkladı.
- 1961. Alan Shepard, ABD’nin uzaya gönderdiği ilk insan oldu.
- 1968. Fransa’da, Vietnam savaşı nedeniyle Amerikan karşıtı gösterilerde 6 öğrenci tutuklanması üzerine Daniel Cohn-Bendit liderliğinde 30 bin öğrenci barikatlar kurarak Paris’te ayaklandı; Sorbonne Üniversitesi kapatıldı.
- 1990. İlk özel tv kanalı olan Magic Box şirketinin Star 1 televizyonu programlı yayına başladı.
- 1994. Naim Süleymanoğlu, Çek Cumhuriyeti’nde yapılan Avrupa Halter Şampiyonası’nda 64 kiloda dünya rekoru kırarak 3 altın madalya aldı.