Libya'da Hafter için savaşan Sudanlı paralı savaşçılar belgelendi
BAE'nin bir şirket vasıtasıyla Sudan'da gençlere ülkede iş imkanı vaat ettiği, başvuranlara BAE'de askeri eğitim sonrasında zorla Libya'da desteklediği gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Hafter'in saflarına "savaşçı" olarak gönderdiği ortaya çıktı. Hafter kaynakları her ne kadar Sudanlı savaşçıların olmadığını iddia etse de AA’nın da belgelediği gibi Sudanlı paralı askerler, darbeci Halife Hafter'in safında, Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Libya Hükümeti (UMH)'ye karşı savaşıyorlar.
ANKARA – 2011’de başlayan Arap Baharı'ndan bu yana suların durulmadığı Libya, son dönemde iki farklı güç odağının mücadelesine sahne oluyor.
Bir tarafta Birleşmiş Milletler, NATO ve Avrupa Birliği (AB) gibi kurumların resmi olarak tanıdığı Libya Hükümeti yer alırken, diğer tarafta ise Rusya, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Fransa'nın destek verdiği darbeci General Halife Hafter yer alıyor.
Öte yandan, kendisini "Libya Ulusal Ordusu" şeklinde isimlendiren gayrimeşru güçlerin lideri darbeci Hafter'e Sudanlı Cancavid milisleri, Çadlı isyancı gruplar ve Rus paralı askerleri "Wagner" gibi çok sayıda paralı yabancı savaşçı da destek veriyor. Özellikle BAE merkezli güvenlik şirketi "Blackshield" tarafından kandırılarak Libya’ya götürülen Sudanlı savaşçıların varlığı BM raporlarında da geniş yer alırken, Hafter ve destekçileri bu durumu görmezden gelmeye devam ediyor.
BAE, SUDANLILARI İŞ VAADİYLE KANDIRARAK LİBYA'YA GÖNDERİYOR
Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) bir şirket vasıtasıyla Sudan'da gençlere ülkede iş imkanı vaat ettiği, başvuranlara BAE'de yoğun askeri eğitim verdikten sonra gençleri zorla Libya'da desteklediği gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in saflarına "savaşçı" olarak gönderdiği ortaya çıktı.
Belçika'da Fransızca yayın yapan Le Vif gazetesi, BAE tarafından kandırılan yüzlerce Sudanlının mağduriyetini haberleştirdi. Habere göre, siyasi istikrarsızlık ve ekonomik sıkıntılarla boğuşan ve işsizliğin yüksek olduğu Sudan'da "Black Shield" adlı BAE'li bir şirket, Sudan'da petrol tesislerinde çalışacak "güvenlik görevlisi" aradığına ilişkin ilanlar yayımlıyor. Aylık gelirlerin düşük olduğu Sudan'da "iş tanımı güvenlik görevlisi ve maaşı da 500 dolara varan ilanlar" için yüzlerce genç başvuru yapıyor.
SUDANLI SAVAŞÇILARIN İZİ GÖRSEL VERİLER ÜZERİNDEN SÜRÜLDÜ
İşte AA muhabirleri, uluslararası medyada genellikle yazılı haberlere konu olan Libya'daki Sudanlı savaşçıların izini bu kez görsel veriler üzerinden sürdü.
İlk aşamada, içinde “Sudanlı paralı savaşçılar” ve “Libya” ifadelerinin geçtiği yazılı tüm metin ve raporların taranmasıyla başlayan araştırmada, söz konusu Sudanlı savaşçıların önce BAE’ye bağlı el-Gayati bölgesinde üç ay askeri eğitim aldığı, sonrasında ise Libya’da Hafter kontrolündeki Bingazi, Sirte, Ras Lanuf ve el-Cufra şehirlerindeki askeri havalimanlarına getirildiği tespit edildi.
Bu aşamada UMH güçlerine karşı savaşmak üzere ülkenin muhtelif yerlerine dağıtılan Sudanlı savaşçıların söz konusu şehirlerdeki görsel verileri taranırken, farklı yerlerde veya doğrulanmasının imkansız olduğu kapalı mekanlarda çekilen videolar elendi. Geriye kalan birkaç video arasından “Sudanlı paralı savaşçılar Hafter için Bingazi’de savaşıyor” başlıklı video seçilerek analiz edildi.
BİNGAZİ'DE ÇEKİLEN VİDEO, ARAŞTIRMAYA TEMEL OLDU
Videonun alındığı sosyal medya hesabının aktif kullanılması ve yüklenen görüntülerin sadece Libya’dan olması, söz konusu videonun Bingazi’de çekildiği ihtimalini güçlendiriyordu ancak emin olmak için "haritalama" tekniğine başvuruldu.
Sayıları 100 ila 200 olduğu tahmin edilen Sudanlı savaşçıların Hafter için savaş yemini ettiği videoda yer alan bina ve obje dizimleri çıkartılarak kuşbakışı bir harita çizildi.
Görüntünün çekildiği yerdeki yoğun sise rağmen, arka planda petrol tankı olduğu düşünülen iki yapının yer alması ve çevresinde endüstriyel ışık direkleri, buranın askeri üsten daha çok, bir petrol rafinerisi olduğuna işaret ediyordu.
Bu aşamada Bingazi’deki petrol tesisleri Google Earth uydu servisi üzerinden tek tek kontrol edildi fakat Bingazi’deki tesislerin bina dizilimleri AA muhabirleri tarafından yapılan çizimle eşleşmedi.
PETROL RAFİNERİLERİNİN UYDU GÖRÜNTÜLERİ TEK TEK KONTROL EDİLDİ
Bunun üzerine Libya'daki tüm petrol rafinerilerinin listesi yapılarak uydu görüntüleri tek tek kontrol edilmeye başlandı.
Aranan bina dizilimi, 55 rafinerinin yer aldığı listenin 51. sırasındaki el-Cufra yakınlarındaki bir rafineri tesisinde bulundu. Söz konusu tesis, AA muhabiri tarafından yapılan çizimle çok büyük oranda eşleşti.
Buna rağmen tesise ait uydu görüntülerinin en son 2016 yılında güncellenmiş olması ve çizimdeki bazı yapılarla farklılıklar göstermesi nedeniyle teyit sürecine devam edildi.
Bu noktada adı sosyal medyada ve internette aratılan tesisin, adına açılan ve 2 binin üzerinde fotoğraf paylaşılmış bir Facebook hesabı bulunduğu belirlendi.
Aralarından belirlenen fotoğraflar, AA muhabiri tarafından yapılan çizimle ve uydu görüntüleriyle karşılaştırıldı. Söz konusu fotoğraflardaki bina dizilimleri, bu sefer video ve çizimdeki bina dizilimiyle birebir örtüştü.
Buna göre, Sudanlı paralı savaşçıların Hafter adına savaş yemini ettiği söz konusu videonun, el-Cufra yakınlarındaki Zella 74-B petrol sahasından çekildiği netleştirilmiş oldu.
Bu yöntemle Libya'da Sudanlı yabancı savaşçıların olmadığı iddiasını ileri süren Hafter kaynaklarının tezleri çürütüldü.
DARBECİ HAFTER'İN EN BÜYÜK DESTEKÇİLERİNDEN ABU DABİ
Bölgede yıkıcı politikalara imza atan Abu Dabi yönetimi, Hafter'in mali, askeri ve siyasi alanda en koyu destekçileri arasında yer alıyor.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) 2015-2019 yıllarını kapsayan raporuna göre de Hafter’e silah ve ekipman aktarımında BAE öne çıkan ülkelerden biriydi. Raporda, Hafter güçlerine çok sayıda SİHA sağlayan BAE'nin aynı zamanda Belarus’tan savaş helikopterleri alarak bunları Libya’da Hafter milislerine aktardığına yer verilmişti.
Libya’da Türkiye ve Rusya’nın ortak çağrısıyla 12 Ocak'ta devreye giren ateşkesten sonraki müzakere masalarında Hafter’in ateşkes anlaşmalarını imzalamamasının arkasında BAE’nin bu yönde telkini olduğu uluslararası basında sıkça zikredilmişti. Taraflar arasında, ateşkes anlaşmasının başarısız olmasının ardından BAE yüzlerce askeri kargo uçağını Halife Hafter milislerini tahkim etmek için göndermişti. AA