İçişleri Bakanlığınca 81 il valiliğine hafta sonu 30 büyükşehir ve Zonguldak'ta uygulanacak sokağa çıkma yasağıyla ilgili genelge gönderildi.

Hangi illerde sokağa çıkma yasağı uygulanacak?

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, 17 Nisan Cuma günü 24.00 ila 19 Nisan Pazar günü saat 24.00 arasında sokağa çıkma yasağı, büyükşehir statüsündeki Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ile Zonguldak il sınırlarında uygulanacak.

Genelgede, yeni tip koronavirüs (COVID 19) salgınının görüldüğü andan itibaren, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun önerileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda salgının toplum sağlığı ve kamu düzeni açısından oluşturduğu riski yönetme, sosyal izolasyonu temin, sosyal mesafeyi koruma ve yayılım hızını kontrol altında tutma adına birçok tedbir kararı alınarak uygulamaya geçirildi.

Bu kapsamda büyükşehir statüsündeki 30 kent ile Zonguldak ilini kapsayacak şekilde hafta sonu sokağa çıkma yasağı getirildi.

Hangi işyerleri, işletmeler ve kurumlar açık olacak?

Genelgede, sokağa çıkma yasağından muaf tutulacak, işyeri, işletme, kurumlar ve kişiler hakkında da bilgi verildi.

Genelgeye göre açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar şöyle:

"- Ekmek üretiminin yapıldığı fırın veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri (Bu iş yerlerinde sadece ekmek ve unlu mamul satışı yapılabilecek) ile bunların sadece ekmek satan bayileri,

- İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri,

- Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,

- Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım, rehabilitasyon ve acil çağrı merkezleri, AFAD birimleri, Vefa Sosyal Destek birimleri ve benzerleri),

- Valilikler ve kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir ve il sınırları içinden geçen şehirler arası karayolu, varsa otoyol üzerinde her 50 kilometre için bir olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecek),

- Doğal gaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğal gaz çevrim santralleri gibi),

- PTT, su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri,

- Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,

- Sağlık hizmetlerinin kapasitesini artırmaya yönelik acil inşaat, donanım gibi faaliyetleri yürüten işletme/firmalar,

- Bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un, süt, et, balık üretimi gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,

- Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar)

- Oteller ve konaklama yerleri,

- Gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri,

- Çalışanları inşaat alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı devam eden büyük inşaatlar (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilecek, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmeyecek. Çalışma sadece inşaat alanı ile sınırlı olacak)

- Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları."

Kimler sokağa çıkma yasağı dışında tutulacak?

Genelgeye göre açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlarda yönetici, görevli veya çalışanlar istisna kapsamında olacak.

Öte yandan özel güvenlik görevlileri dahil kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar yasaktan muaf tutulacak.

İstisna kapsamında tutulacak diğer kişiler ise şöyle:

"- Acil çağrı merkezleri, AFAD, Kızılay ve Vefa Sosyal Destek birimlerinde görev alanlar,

- Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri gibi) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,

- Elektrik, su, doğal gaz, telekomünikasyon gibi kesintiye uğramaması gereken tedarik sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,

- Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,

- Yaşlı bakım evi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri gibi sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,

- Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi özel gereksinimi olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri,

- Demir-çelik, cam, ferrokrom gibi sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar,

- Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı bulunan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),

- Bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,

- Küçük ve büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler, sokak hayvanlarını besleyecek kişiler ile evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkacaklar (ikametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla),

- Veteriner hekimler, ekmek dağıtımında görevli olanlar, zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),

- Yurt, pansiyon, şantiye gibi toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,

- İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi gibi),

- Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartıyla teknik servis çalışanları,

- Tarımsal üretimin devamlılığı için gerekli olan ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarınca izin verilenler,

- Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak personel,

- 19 Nisan Pazar günü saat 18.00'den sonra geçerli olmak üzere tedarik zincirinin aksamaması amacıyla; marketler ve sebze-meyve hallerine mal, malzeme ve ürünlerin nakli, depolanması ve satışa hazırlanması aşamasında görevli olanlar (Bu madde kapsamında hiçbir şekilde mal, malzeme ve ürün satışı yapılamaz), Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esas olacak."

- Daha önceki genelgeler kapsamında düzenlenmiş olan (sağlık ve cenaze için verilenler hariç) seyahat izin belgeleri (yola çıkmış olanlar hariç) 20 Nisan Pazartesi günü itibarıyla geçerli olacak.

- Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi amacıyla görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını teminen belediyelerce gerekli tedbirler alınacak.

- Ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla vali ve kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşacak komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak ivedilikle il/ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak, bu planda il/ilçedeki ekmek üreten iş yerlerinin sorumlu oldukları dağıtım bölgeleri (mahalle/cadde/sokak ölçeğinde) ile her dağıtım bölgesi için görev yapacak araç listeleri belirlenecek.

- Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece Vefa Sosyal Destek birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecek.

- Gazete dağıtımı, sadece gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak kendi dağıtım araçları, tespit edilecek içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek birimleri aracılığıyla yapılacak. (Gazete dağıtımı evlere servis şeklinde gerçekleştirilecek)

- İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarınca belirlenecek istisnalara yönelik kararlar en geç bu akşam saat 22.00'ye kadar alınacak."

Kararlara uymayanlara işlem yapılacak

Tedbirlere yönelik gerekli kararların valilikler tarafından alınması, uygulamada herhangi bir aksaklığa ve mağduriyete neden olunmaması da istenen genelgeye göre, kararlara uymayanlara Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 282'nci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılacak.

Konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195'inci maddesi kapsamında da gerekli adli işlemler başlatılacak.