Tarihte Bugün (26 Şubat)
Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; Ermenilerin Hocalı’da Azeri Türklerini katletmesi, Genç Osman’ın tahta çıkışı, Varlık vergisini ödeyemeyen 160 kişi Aşkale’ye sürgün edilmesi, Makedonya devlet başkanının uçak kazasında ölmesi var…
GÜNÜN OLAYI
Ermeniler Hocalı’da Azeri Türklerini Katletti (1992)
Azerbaycan’ın dağlık Karabağ bölgesinde Hocalı Kasabasına 26 Şubat 1992’de baskın düzenleyen Ermeni ordusu kadın, çocuk demeden önlerine geleni katlettiler. Azerbaycan’ın konu ile ilgili açıklamasına göre katliamda 613 kişi hayatını kaybetti.
Sovyetler Birliği'nin son günlerini yaşadığı 1988'de Azerbaycan-Ermenistan arasında patlak veren savaş, Azerbaycan için büyük yıkımlara yol açtı. Altı yıl süren savaş sonrasında Ermenistan, Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sini işgal ederken, 1 milyondan fazla Azerbaycan vatandaşı iç kesimlere göç ederek hayatını zor şartlar altında sürdürmek zorunda kaldı. Bu savaşın, hafızalardan silinmeyen en acı olaylarından biri de Ermeni güçlerinin 26 Şubat 1992'de Hocalı'da yaptığı katliam oldu.
Ermeni güçlerinin 1991'in sonlarına doğru ablukaya aldığı Hocalı, 936 kilometre karelik alana sahip, 2 bin 605 ailenin, toplam 11 bin 356 kişinin yaşadığı bir kasabaydı. Aralık 1991'de Karabağ'ın başkenti olarak kabul edilen Hankendi şehrini işgal eden Ermenilerin bir sonraki hedefi, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik önem taşıyan Hocalı'yı ele geçirmekti.
Hocalı'nın etrafındaki bütün köy ve yolları tek tek ele geçiren Ermeni güçleri, kasabanın diğer illerle karayolu bağlantısını kesti.
Hocalı'nın diğer bölgelerle tek ulaşım bağlantısı olan helikopter ulaşımı, 28 Ocak 1992'de, Şuşa Ağdam seferini yapan helikopterin Ermeniler tarafından vurulmasıyla ortadan kalktı. Bu olayda, çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 44 sivil hayatını kaybetti.
Ocak ayının başlarından itibaren elektrik enerjisi de kesilen Hocalı'nın savunması, sadece hafif silahlarla silahlanmış yerel savunma güçleri ve az sayıdaki milli ordu askerlerinden ibaretti. 25 Şubat 1992'den itibaren Hocalı'ya saldırıya başlayan Ermeniler, bölgede bulunan Sovyet Ordusu 366. Zırhlı Alayı'nın bütün araçlarını kullanarak, şehri iki saat boyunca top ve tank ateşine tuttu. Saldırıdan bir gün sonra ise hafızalardan yıllarca silinmeyecek olan "Hocalı Katliamı" yaşandı.
Resmi verilere göre, Hocalı Katliamı'nda savunmasız durumdaki 106'sı kadın, 83'ü çocuk olmak üzere toplam 613 Azerbaycan vatandaşı hayatını kaybetti. Katliamdan 487 kişi ağır yaralı olarak kurtulurken, Ermeni güçleri bin 275 kişiyi rehin aldı. Bunlardan 150'sinden haber alınamadı. Esirler yıllarca uluslararası kurumlardan gizli olarak köle gibi çalıştırıldı. Hatta esir kadınların fuhuşa zorlandığı haberleri alındı.
GÜNÜN KİŞİSİ
Yaşından Daha Büyük Bir Olgunluğa Sahip Olan Genç Osman Hükümdar Oldu (1617)
Ağabeyi I.Mustafa’nın ruh sağlığının bozuk olması nedeniyle tahtan indirilmesi ile Sultan II.Osman 26 Şubat 1618’de padişah oldu. Tahta geçtiğinde daha on dört yaşını doldurmamıştı. Fakat o yaşından beklenmeyecek derecede ileri görüşlere sahipti. Osmanlı Devletinin başta askeri olmak üzere her alanda reforma ihtiyaç duyduğunu düşünüyordu. Düşüncesini gerçekleştiremeden onun düşüncelerinden rahatsız olanların başlattığı bir isyan sonunda öldürüldü.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
Sultan Tutuş Saltanat İddiası Nedeniyle Hayatını Kaybetti (1095)
Suriye Meliki Sultan Tutuş yeğeni Berkyaruk’un hükümdarlığını kabul etmedi ve saltanat davası ile isyan etti. İlk başlarda oldukça başarı sağlayan Melikşah’ın kardeşi Tutuş Rey civarında 26 Şubat 1095 yılında yapılan savaşta yenildi ve aynı zamanda hayatını da kaybetti.
İran ile SSCB Arasında Bir Dostluk antlaşması İmzalandı (1921)
SSCB’nin geleneksel hale getirdiği komşuları ile dostluk antlaşmasına İran’da dahil oldu. İran ile SSCB arasında 26 Şubat 1921’de bir dostluk antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile SSCB İran’ın bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygılı olmayı taahhüt ediyordu.
SSCB Türkistan’ı Bölme Kararı Aldı (1924)
SSCB Türkistan’ın birliğini bozmak için 26 Şubat 1924’te ayrı ayrı cumhuriyetlere bölme kararı aldı. Arada ki küçük farklılıkları kullanarak bu bölme işlemini gerçekleştirdi. Ayrıca her birine mili alfabe yalanı ile ayrı alfabeler yaparak farklılıkları derinleştirmeye çalışitı. Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan gibi.
İstanbul Belediyesi Çağdaşlık Adına Evlerin Pencerelerinde ki Kafesleri Kaldırma Kararı Aldı (1934)
İstanbul Belediyesi 26 Şubat 1934’te çağdaşlığa aykırı bulduğu evlerin pencerelerinde bulunan kafeslerin kaldırılması kararı aldı. Karar en çok muhafazakar aileleri etkiledi.
Varlık Vergisini Ödeyemeyen 160 Kişi Aşkale’ye Sürgün Edildi (1943)
TBMM’nin 1942 yılında kabul ettiği ‘’Varlık Vergisi ‘’kanunu uyarınca İstanbul’da vergisini ödeyemeyen 160 vatandaş 26 Şubat 1943’te Erzurum Aşkale’ye çalışma kamplarına sürgün edildi. İlk kafile 27 Ocak’ta gönderilmişti.
Makedonya Devlet Başkanı Uçak Kazasında Öldü (2004)
Makedonya Devlet Başkanı Boris Trajkovski’nin bulunduğu uçak Mostar kenti yakınlarında 26 Şubat 2004 tarihinde düştü. Başta Makedonya Devlet Başkanı olmak üzere uçakta bulunan toplam sekiz kişi hayatını kaybetti.
GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI
1925- Fransızların yönetiminde bulunan Tütün rejisinin (tekelinin) 1 Mart 1925’den itibaren lağvedildiğine ilişkin yasa TBMM’de kabul edildi.
1934- İstanbul Belediyesi, evlerin bazılarında görülen “kafes”lerin (cumbaların) kaldırılmasını kararlaştırdı.
1936- Fatih-Harbiye tramvayı Beyoğlu’nda devrildi; iki kişi öldü, 30 kişi yaralandı.
1976- Türkiye ile ABD arasında “Savunma İşbirliği Anlaşması” imzalandı.
1994- Yazar, Gazeteci Tarık Buğra 76 yaşında İstanbul’da öldü.
1997- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in, Başbakan ve RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan’a, rejim konusunda endişelerini dile getiren bir mektup gönderdiği belirtildi.
1999- İran’da 1979 İslam Devrimi’nden sonra ilk belediye seçimleri yapıldı.
2004- Makedonya Cumhurbaşkanı Boris Traykovski ile beraberindekilerden 8 kişi uçak kazasında öldü. Traykovski’nin yerine 12 Mayısta Branko Çırvenkovski geçti.