Gaziantep'in dünyaca ünlü ve kentin en önemli geçim kaynaklarından biri olan Antep fıstığı ile kentin en önemli lezzetlerinden olan, bayram, düğün ve diğer özel günlerde sofralarda eksik olmayan Antep baklavası fiyatları cep yakıyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde halk arasında "yeşil altın" olarak nitelendirilen Antep fıstığı fiyatı ile kentin vazgeçilmez lezzetlerinden olan Antep baklavası fiyatlarındaki artıştan dolayı vatandaşlar, her iki ürünü de alamıyor.

Kentte kırmızı kabuklu ve çerezlik Antep fıstığı 55-90 TL arasında, baklavada kullanılan boz iç fıstık 130-170 TL arasında satışa sunulurken, baklava fiyatları ise 70 TL ile 130 TL’ye arasında satılıyor.

Kentteki fıstıkçılar, baklavada kullanılan iç fıstığı fiyatının yükselmesini rekoltenin düşüklüğünden, arz ve talepten kaynaklandığını öne sürüyor. Baklava üreticileri ise fıstığın “stok” yapılarak yükseltildiği iddialarına tepki gösterirken, baklavacılar da baklava fiyatlarının yüksekliğini Antep fıstığı fiyatının çok yüksek olmasından kaynaklandığını ve kentte yeterince fıstık olmasına rağmen fıstıkçıların “rekolte düşüklüğünü” bahane ettiğini öne sürüyor.

Antep fıstığı fiyatlarında geçici bir artışın olduğunu belirten Gaziantep Fıstıkçılar Odası Başkanı Hasan Karaoğlan, “stok” iddialarının gerçeği yansıtmadığını fiyatların artmasının stokçuluğa bağlanmasının yanlış olduğunu söyledi.

Antep fıstığının Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en önemli ürünü ve bölge insanın da en önemli geçim kaynağı olduğunu belirten Karaoğlan, “Antep fıstığı dünyada isim yapmış, şehrin ismi ile ‘Antep fıstığı’ diye isimlendirilmiştir. Antep fıstığı bu bölgeye ait olan bir üründür. Antep fıstığında bir yıl ‘var yılı’dır, bir yılda ‘yok yılı’dır. 2018 yılında rekoltemiz çok yüksekti. Fiyatlarda o zaman 80-100 TL civarındaydı. Ama 2019 yılında rekoltemiz çok düşük olduğundan dolayı yani ‘yok yılı’ olduğundan dolayı da fiyatlar biraz yükseldi.” dedi.

“Fıstık içi 160-170 TL arasında satılmaktadır”

Antep fıstığı fiyatlarının bundan 5-6 yıl önce yine bu fiyatları bulduğunu hatırlatan Karaoğlan, “Ama o dönem baklava fiyatları 60 TL olmuştu. Bugün baklavanın kilosu 120 TL olmuş. Fıstık içi de 160-170 TL arasında müşterisini bulmaktadır. Yani Baklavacılar boşuna sitem ediyor. Üç ay sonra piyasadaki tüm ürünler piyasaya sunulur. Bu ürünler temmuz ayına kadar bitmek zorundadır. Temmuz ayından sonra da baklavalık fıstığın içi 100 TL'ye düşecektir. Bunun garantisini veriyorum. O zaman baklavacılarda 60 TL'ye baklava satacaklar mı?” diye sordu.

“Rekoltenin düşük olmasından dolayı fiyatlar yükseliyor”

Antep fıstığı fiyatlarının yüksek olmasını rekolte düşüklüğüne ve dünya piyasasında baklavalık Antep fıstığı içine artan talebe bağlayan Karaoğlan, “Baklavalık Antep fıstığı dünyada eşi ve benzeri olmayan bir üründür. İran, Amerika veya İspanya'da bizim baklavada kullandığımız fıstık içi yoktur. Antep fıstığı içini dünya kullanıyor. Bundan dolayı da Antep fıstığı içi kıymetli bir ürünümüzdür ve rekoltenin düşük olmasından dolayı da fiyatlar yükseliyor. Ama bir baklavacı üç kiloluk baklava tepsisine 300 gram fıstık içi kullanıyor. Fıstık içinin kilosunu 200 TL'ye bile azsa 60 TL ediyor. Yani bütün malzemesi ile birlikte üç kiloyu bir kilo fiyatına mal etmiyor. Ama benim üreticim bir kilo fıstık içini 7-8 kilodan elde ediyor. 8 kilo yaş fıstıktan bir kilo fıstık içi çıkıyor. Bu fiyatta fıstığın değeridir. Bana göre bu fiyat çok yüksek değil.” ifadelerini kullandı.

“Antep fıstığı bu bölgenin lokomotifidir”

Antep fıstığına ve fıstık yetiştiricilerine sahip çıkılması çağrısında bulunan Karaoğlan, “Ben bu bölgenin milletvekillerine sesleniyorum. Lütfen çiftinize ve bu bölgenin insanlarına sahip çıkın. Bu bölgede eğer Antep fıstığı olmazsa Gaziantep'te herhangi bir devlet yatırımı olmadığından dolayı insanlar perişan olur. Antep fıstığı bu bölgenin kalkınmasıdır ve bu bölgenin en büyük gelir kaynağıdır. Devlet desteği olmadan Gaziantep sanayisiyle, teknolojisiyle yükseliyorsa bu Antep fıstığı üreticilerinin sayesindedir.  Antepfıstığına sahip çıkalım. Yoksa çiftçiler üretim yapmazlar, Antep fıstığı ağacı yetiştirmeyi bırakır. Bölge insanı da perişan olur Antep fıstığı bu bölgenin lokomotifidir.” şeklinde konuştu.

Antep fıstığındaki “stok” iddialarının gerçeği yansıtmadığını, baklavada kullanılan iç fıstık fiyatlarındaki bu artışın da geçici olduğunu belirten Karaoğlan, fıstık üreticilerinin ve Antep fıstığının korunması için kapatılan Güneydoğu Birlik gibi bir birliğin kurulmasını istediklerini belirtti.

“Fiyat dalgalanması geçicidir”

Antep fıstığında bu sene 400 bin ton civarında bir rekolte beklentisinin olduğunu belirten Karaoğlan, “Fıstık içi de 100 TL'nin üzerine çıkmaz. Üç ay sonra herkes ambarını boşaltmak zorundadırlar. Çünkü esnaf yeni hasat dönemine hazırlanacaktır. Baklavacıların çoğu da zaten fıstık içini sezonda 100 TL'ye almışlardır. Sadece küçük esnaflar ihtiyaçları olan fıstığı alamamışlardır. Fiyat dalgalanması geçicidir. Üç ay sonra bu geçici dalgada bitecektir.” dedi.

“Fiyatın yükselmesinin en büyük etkeni stokçulardır”

Baklavanın temel malzemesi olan Antep fıstığı içinin kilosunun 200 TL’ye yaklaştığını ve bu fiyatın çok yüksek olduğunu belirten baklava ustası Mehmet Karakuş ise, şunları söyledi:

“Son zamanlarda Antep fıstığı fiyatlarında aşırı bir yükselme var. Aslında eskiden beri Antep fıstığı 17 dolara tekabül ediyordu. Ama bu son birkaç yıldan beri Antep fıstığı fiyatları bu fiyatın da çok üstüne çıkmıştır. 17 doları TL olarak hesapladığımız zaman yaklaşık 105 TL ediyor. Ama Antep fıstığı şu anda 190 TL’yi buldu. Fıstık fiyatları çok yüksek olunca bu durum baklava fiyatlarına yansıyor ve baklavaya yansıyınca da bu defa satışlarımız düşüyor. Fıstığı da aynı şekilde sade yağ takip etmektedir. Sade yağ fiyatı da ona göre yükseliyor. Fıstıkçılar, fıstık fiyatının yüksekliğini rekoltenin düşüklüğüne bağlıyor. Antep fıstığının bir özelliği, kabuklu olarak kaldığında 2-3 yılda kalsa hiçbir bozulma olmuyor. Bundan dolayı geçen seneden kalan fıstık şu anda zaten depolarda mevcuttur. Geçen sene ile bir önceki yılın rekoltesini topladığımızda baklava, çikolata ve diğer bütün şekerleme sektörüne yetecek kadar fıstık şu anda mevcuttur. Ama bununla beraber buna rağmen fıstık fiyatları aşırı derecede yükselmektedir. Bunun en büyük etkeni de stokçulardır.”

“Fıstık baklavanın olmazsa olmazıdır”

Son yıllarda Antep fıstığının sektörle ilgisi olmayan kişiler tarafından altın gibi yatırım amaçlı alındığını ve depolarda bekletildiğini de öne süren Karakuş, “Bu nedenlerden dolayı fıstık fiyatları aşırı derecede yükselmiştir. Antep fıstığı fiyatlarının yüksekliği bize yansıyor. Bize yansıyınca müşterilere de yansıyor. Herkes rahat bir şekilde baklava yiyemiyor. Baklava fıstık ile meydana gelmektedir ve fıstık olmadan baklava sadece şekerli bir ekmek olur. Antep baklavasını meydana getiren fıstıktır.” dedi.

“Yüksek fiyatlardan dolayı ne fıstık ne de baklava yiyebiliyoruz”

Son yıllarda hem Antep fıstığının hem de Antep baklavasının fiyatının çok yüksek olduğunu ifade eden vatandaşlardan İsa Korkmaz da, “Fıstığın ve baklavanın başkenti Gaziantep'te yaşıyoruz. Antep fıstığı ve baklavanın fiyatı çok yüksek. Gaziantep’te yaşıyoruz ama yüksek fiyatlardan dolayı ne fıstık ne de baklava yiyebiliyoruz.” diye konuştu. (İbrahim Koçyiğit-İLKHA)